مهلت صادرکنندگان کشور برای رفع تعهد ارزی صادرات خود در سال ۹۷، بر اساس بخشنامه بانک مرکزی ۳۱ تیرماه اعلام شده بود که بر این اساس، صادرکنندگان باید تا این تاریخ، حداقل ۷۰ درصد ارز حاصل از صادرات خود را با روش‌هایی که بانک مرکزی، در بخشنامه‌های خود اعلام کرده بود، به چرخه اقتصادی کشور بازگردانند. در واقع، مطابق با دستورالعمل‌های بانک مرکزی، هر صادرکننده‌ای که به روش‌هایی همچون فروش ارز در سامانه نیما، واردات در مقابل صادرات خود، فروش ارز حاصل از صادرات به واردکننده ثالث یا فروش اسکناس به صرافی‌ها، ۷۰ درصد از ارز حاصل از صادرات خود را تا آخر تیرماه، رفع تعهد ارزی نکرده باشد، از معافیت مالیاتی برخوردار نخواهد بود.
در عین حال، بانک مرکزی بارها و بارها اعلام کرده بود که چنانچه ارز حاصل از صادرات به کشور بازنگردد، صادرکنندگان نه تنها از معافیت‌های مالیاتی برخوردار نخواهند بود، بلکه نام آنها به مراجع قضائی اعلام خواهد شد تا با آنها برخورد قضائی صورت گیرد، اگرچه تاکنون بسیاری از صادرکنندگان در این رابطه با بانک مرکزی همکاری کرده‌اند، اما هستند صادرکنندگانی که در این رابطه کم کاری کرده و هنوز ارز حاصل از صادرات خود را با ضوابط اعلامی از سوی بانک مرکزی رفع تعهد نکرده‌اند.
در این میان خبرها حکایت از آن دارد که بانک مرکزی، با پایان این مهلت، سامانه رفع تعهد ارزی را به سامانه سازمان امور مالیاتی لینک کرده تا هر صادرکننده‌ای که ارز حاصل از صادرات را به کشور برنگرداند، مشمول ضریب صفر مالیاتی نشود. از سوی دیگر، بر اساس اعلام قبلی بانک مرکزی، آن دسته از صادرکنندگانی که تاکنون ارز حاصل از صادرات خود را اصلاً به کشور برنگردانده‌اند، به مراجع قضائی معرفی شده‌اند.
محمد لاهوتی، رئیس کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران گفت: در جلسه‌ای که چهارشنبه هفته گذشته در کمیسیون تسهیل تجارت و توسعه صادرات اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی تهران با حضور مسئولان بانک مرکزی برگزار شد، با توجه به اتمام مهلت تعیین شده صادرات سال ٩٧، سامانه برگشت ارز صادرکنندگان با سازمان امور مالیاتی جهت بررسی عملکردشان لینک شده است و در حال حاضر، سازمان امور مالیاتی دسترسی آنلاین به سامانه رفع تعهد ارزی صادرکنندگان و ارز دریافتی تولیدکنندگان از صادرکنندگان دارد.
به گفته لاهوتی، در این میان بر اساس مصوبه‌ای که دولت ابلاغ کرده است، صادرکنندگانی که تا ۳۱ تیرماه ۹۸، رفع تعهد ارزی صادرات خود در سال ۹۷ را صورت نداده باشند، مشمول پرداخت مالیات می‌شوند؛ ولی نکته‌ای که در این میان بسیار حائز اهمیت به شمار می‌رود، آن است پرداخت مالیات به دلیل عدم رفع تعهد ارزی یا عدم اعمال ضریب صفر مالیاتی، به این معنا نیست که بنگاههای صادراتی از شمول رفع تعهد ارزی خارج می‌شوند؛ بلکه تمامی صادرکنندگان باید الزاماً، ارز حاصل از صادرات را به کشور برگردانند.
عضو کمیته ارزی اتاق بازرگانی، صنایع، معادن و کشاورزی ایران اظهار داشت: بر اساس مکانیزم تعریف شده از سوی بانک مرکزی، هر صادرکننده، یک حساب تجمعی داشته و میزان صادرات از فروردین سال ٩٧ تاکنون و برگشتی ارز به عنوان رفع تعهد ارزی صادرات وی، در آن ثبت می‌شود؛ بنابراین به همان میزانی که صادرات صورت گرفته، بدهی و تعهد ارزی ایفانشده، به شمار می‌رود و باید به روش‌های اعلامی بانک مرکزی، رفع تعهد ارزی صورت گیرد؛ بنابراین اگر صادرکننده‌ای در سال ۹۷ کالایی را صادر کرده و تا ۳۱ تیرماه ۹۸، رفع تعهد ارزی تا ۷۰ درصد نکرده باشد، موضوع اعمال ضریب صفر مالیاتی برای وی ملغی اعلام شده و باید مالیات صادرات خود را بپردازد.
لاهوتی گفت: بدهی و تعهد به سیستم بانکی برای هر میزان صادرات وجود دارد و طبق اعلام بانک مرکزی، هر میزانی که ارز برنگشته باشد، باید حتماً به چرخه اقتصاد کشور برگردد؛ اما به هر حال، اگر صادرکننده‌ای رفع تعهد ارزی ننماید، شرایط بعدی برای وی همچون جلوگیری از ثبت سفارش کالا، عدم تمدید کارت بازرگانی یا عدم امکان استفاده از تسهیلات بانکی و در نهایت معرفی به دستگاه قضائی برای وی، در دستور کار قرار می‌گیرد و مطابق با مصوبات، با او برخورد خواهد شد.
وی گفت: البته موضوع معرفی صادرکنندگان به مراجع قضائی، تا کنون تنها برای چند شرکت دانه درشتی که کالا صادر کرده ولی برگشت ارز آنها صفر بوده، اعمال شده و موضوع جهت رسیدگی، به دستگاه قضائی کشیده شده است؛ اما طبق اعلام بانک مرکزی، بقیه صادرکنندگان تاکنون تعامل خوبی داشته‌اند و روند برگشت ارز سرعت گرفته است.
رئیس کنفدراسیون صادرات ایران خاطرنشان کرد: صادرکنندگان با تعامل مثبتی که در این مورد داشته‌اند، ارز حاصل از صادرات خود را رفع تعهد کرده‌اند؛ ولی صادرکنندگان باید توجه داشته باشند که حتی اگر مالیات نیز به آن تعلق گیرد به معنای رفع بدهی ارزی نیست و باید نسبت به بازگشت ارز حاصل از صادرات خود، تحت هر شرایطی اقدام نمایند.
وی در پاسخ به سوال مبنی بر ضرایب مالیاتی صادرکنندگان اظهار داشت: مسئول تعیین ضرایب مالیاتی، سازمان امور مالیاتی است که می‌بایست نسبت به این موضوع، اطلاع رسانی نماید چراکه با توجه به معافیت صادرات از مالیات طی سال‌های گذشته، اطلاعی دقیقی از میزان ضرایب مالیاتی در دست نیست.
خبرگزاری مهر