ظریف همچنین از آمادگی کامل ایران برای مذاکره با عربستان خبر داد و از پیشنهادی که به سعود الفیصل وزیرخارجه سابق برای مذاکره داده نیز سخن به میان آورد.
پیشبینی ظریف از رئیسجمهور آینده آمریکا
در همین ارتباط، رئیس دستگاه دیپلماسی ایران که برای دیدار و گفتوگو با سه کشور فنلاند، سوئد و نروژ به اروپای شمالی سفر کرده است در مراسم شب عید سعید غدیر در جمع ایرانیان مقیم سوئد حضور یافت و به ایراد سخنرانی پرداخت و در سخنانش به نقش ایرانیان مقیم خارج از کشور و ظرفیتهای آنها اشاره کرد. به گزارش خبرگزاری فارس، محمدجواد ظریف خطاب به ایرانیهای حاضر در جلسه بیان کرد: برای اسرائیل، ایران زیادی بزرگ است. کاری ندارد چه کسی در ایران حاکم باشد. اصلاحطلب، اصولگرا یا سکولار حاکم باشد، هر که حاکم باشد، برای اسرائیل، ایران زیادی بزرگ است. ایرانی که ۴۰ سال است روی پای خود ایستاده، این ایران برای آنها قابلتحمل نیست.
ظریف در پاسخ به سوالی درباره افزایش ملیگرایی افراطی در آمریکا و اروپا عنوان کرد: هنوز سوال است که این روند است یا یک تحول مقطعی. باید در این زمینه بیشتر مطالعه کنیم. اگر ترامپ بتواند در درازمدت دستاورد قابلتوجهی در آمریکا داشته باشد و در اروپا گرایشهای نوملیگرایانه دستاورد جدی داشته باشند ممکن است به روندی تبدیل شوند. او با بیان اینکه احتمال پیروزی مجدد ترامپ را بالا میدانم، گفت: البته بهنظر نمیرسد سیاستهای حمایتی اقتصادی در درازمدت به اقتصاد آمریکا کمک کند. احتمال اینکه ترامپ ۴ سال دیگر میهمان یا مزاحم دنیا باشد، زیاد است.
جمعه در پاریس با مکرون دیدار میکنم
ظریف در بخشی از سخنانش گفت: حالا درست است اسم من را در فهرست تحریمها گذاشتند، اما الان خدمت شما در سوئد هستم، خیلی هم به من فشار نیامده است. یکشنبه با مقامات کویت دیدار کردم، امروز(دوشنبه) در فنلاند با رئیسجمهور، وزیرخارجه و وزیر تجارت خارجی فنلاند ملاقات کردم، فردا(سهشنبه) در سوئد با تعدادی از وزرا دیدار دارم و پنجشنبه با وزیرخارجه و نخستوزیر نروژ دیدار خواهم کرد و جمعه نیز وزیرخارجه و رئیسجمهور فرانسه را میبینم. هفته دیگر چین و بعدش به ژاپن میروم.
از زمان کاهش تعهدات برجامی ایران در ۱۸ اردیبهشت ۹۸ فرانسه بیش از دیگر اعضای باقیمانده برجام در تلاش بوده تا این توافق را حفظ کرده و ایران را به ماندن در برجام ترغیب کند. در تازهترین تحول امانوئل مکرون رئیسجمهور فرانسه روز دوشنبه پیش از دیدار با ولادیمیر پوتین رئیسجمهور روسیه گفت: فرانسه خواهان تنشزدایی از بحران مساله توافق هستهای ایران است. مکرون پیشتر هم در تماس تلفنی با حسن روحانی گفته بود: «پایان برجام به معنای اقرار به شکست دستهجمعی و اقدامی تاسفبار خواهد بود و بنابراین مسیر دوم را باید انتخاب کرد تا برجام حفظ و به تنشزدایی کمک شود.» با وجود برخی تحرکات اروپا درباره راهاندازی مکانیزم مالی اینستکس، اما تاکنون اقدام قابلتوجهی صورت نگرفته است. در همین خصوص ظریف درباره اینستکس و رویکرد اروپا نیز گفت: «ممکن است اینستکس در کوتاهمدت برای ما درمان مشکلاتمان نباشد، ولی این واقعیت را نشان میدهد که نزدیکترین متحدان آمریکا برای دور زدن آن یک سازوکار درست کردند. البته احساسم این است که اروپاییها بیش از حد در این زمینه با تحریمها محافظهکاری میکنند.»
پیشنهادی که به سعود الفیصل دادیم
وزیر امورخارجه در بخش دیگری از صحبتهایش از اعلام آمادگی برای گفتوگو با عربستان خبر داد و گفت: زمانی که در کویت بودم به کویتیها گفتم همین فردا(عربستان) آمادگی داشته باشند با ما گفتوگو را شروع کنند، حاضریم. حرفهای عجیب وغریب میزنند. سعودیها میگویند ظریف کارهای نیست و مشکل ما با سردار سلیمانی است، برای اینکه بدانید دروغ میگویند. وقتی که وزیر شدم با آقای سلیمانی صحبت کردم به سعود الفیصل پیشنهاد کردیم حاضریم راجع به یمن، بحرین، عراق، سوریه و لبنان صحبت کنیم، در همان پیشنهاد پیغام فرستادم اگر فکر میکنید به قول خودتان من «ماله کش اعظم» هستم - آقای پمپئو خیال میکند اگر بدهد یک چاله میدانی برایش توییت بنویسد من ناراحت میشوم- آقای سلیمانی با شما صحبت کند. سعود الفیصل پاسخ داد «جهان عرب به شما ربطی ندارد.» حالا میبینید جهان عرب به ما ربط دارد یا ندارد. در سوریه و یمن شکست خوردند در لبنان نخستوزیر آن را زندانی کردند.
ظریف افزود: آنها این تصور را دارند. من بهعنوان کسی که حامی روابط هستم، فشار آوردم و برای بهبود روابط با همسایگان هزینه دادم و هنوز هم حاضرم هزینه بدهم. خیال نکنید گناه نداشتن روابط با ماست. در همان زمان آیتالله هاشمی، آنها میگفتند باید «سر مار را برید». وزیرخارجه همچنین گفت: دست ما دراز است و سفره ما پهن است و هر همسایهای که بخواهد سر سفره رابطه خوب همسایگی بنشیند ما آماده هستیم. ظریف پیشتر نیز با طرح مجمع گفتوگوهای منطقهای و پیمان عدم تعارض خواهان گفتوگو با عربستان شده بود. عربستان در دی ماه سال ۱۳۹۴ و بعد از حمله به سفارت و کنسولگریاش در تهران و مشهد با ایران قطع رابطه کرد. وزیرخارجه در پاسخ به سوالی درباره اینکه ما در زمان مرحوم آیتالله هاشمیرفسنجانی روابط خوبی با عربستان داشتیم و چگونه میشود در منطقه با همسایگان عادیسازی روابط داشته باشیم، بیان کرد: من طرفدار رابطه خوب با همسایگان هستم و اولین مقالهای که وزیر شدم نوشتم در روزنامه الشرقالاوسط بود.
او با بیان اینکه صحبت امیر عبدالله، زمانی که ولیعهد بود به آمریکاییها در اوج روابط خوب ما با عربستان این بود که «سر مار را ببرید»، یادآور شد: قدرت ایران بهخاطر هژمونی نیست، دنیای هژمونی تمام شده و آمریکا دیگر نمیتواند هژمون دنیا باشد چه برسد به اینکه ما هژمون منطقه باشیم. حتما احتمال هژمون بودن نیست و قدرت در دولت خلاصه نمیشود و هیچ دولتی نمیتواند آنقدر قدرت داشته باشد که سیاستهای بقیه را به نفع سیاستهای خود تغییر دهد. ما باید برای روابط خوب با همسایگان تلاش کنیم. وزیرخارجه با بیان اینکه یک نابرابری در منطقه ما وجود دارد، اظهار کرد: این نابرابری داخل خلیجفارس بین عربستان و قطر است، در منطقه بین بقیه و ماست. بالاخره ما یک عدم توازنی داریم و این عدم توازن ذاتا ایجاد نگرانی میکند. نیروی انسانی، جغرافیا، منابع طبیعی ما را کنار هم بگذاریم یک قدرت واقعی است.
رئیس دستگاه دیپلماسی در ادامه تاکید کرد: چرا اجازه میدهیم یک دولتی که با رای الکترال کالج بر سر کار آمده به مملکت ما توهین کند و قسمتی از آبی که در تمام تاریخ و ۶۰ سال قبل روی سربرگ امیر کویت نوشته «کویت-خلیجفارس»، آن وقت یکی بیاید بهخاطر اینکه یک جای ذرهای که استان ایران بوده و حالا برای ما ادعا میکند، بهخاطر اینکه ناوگان پنجمش را آنجا مستقر کرده، اسم خلیجفارس را عوض کند و ایرانی حرف نزند. وزیرخارجه گفت: اگر یک سوراخ کوچک در این کشتی ایجاد شود همه ما را آب میبرد و خیلیها ایستادهاند که ما را آب ببرد. ظریف افزود: وقتی آمریکاییها میگویند موشک ایران باید متوقف شود، من میگویم اگر میخواهید راجع به موشک صحبت کنید اول فروش تسلیحات را به کشورهای منطقه متوقف کنید. در پاسخ به من میگویند اینها بلد نیستند از این تسلیحات استفاده کنند.
وزیرخارجه خاطرنشان کرد: ایراد اصلی منطقه ما این است که فکر میکنند امنیت را باید از بیرون خرید. اوباما یک بار به آنها گفت بروید مشکلتان را با ایران حل کنید ولی همان موقع فروش سلاحش را به عربستان چند برابر کرد. پول قابلتوجهی که میتواند صنایع نظامی غرب را حفظ کند از آنجا میآید. ۸۷ میلیارد دلار خرید تسلیحاتی عربستان و ۲۲ میلیارد دلار خرید تسلیحاتی امارات بوده و آنها به راحتی از این پول نمیگذرند. رئیس دستگاه دیپلماسی گفت: پمپئو به مجلس گفت فراموش نکنید تهدید اصلی ایران است، خاشقجی مهم نیست. این تصور است که باعث میشود آنها همراهی نکنند.
دنیای اقتصاد