سقف نوعی از تسهیلات مسکن بعد از ۴ سال تثبیت به‌رغم افزایش شدید قیمت ملک، سرانجام با تصویب شورای پول و اعتبار افزایش یافت. «وام ترکیبی» اوراق مسکن در تهران از ۸۰ میلیون به ۱۴۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است که شامل ۱۰۰ میلیون وام خرید و ۴۰ میلیون تومان وام جعاله می‌شود.
در مراکز استان‌ها و شهرهای کوچک نیز این نوع وام به ترتیب به ۱۲۰ میلیون و ۱۰۰ میلیون تومان افزایش پیدا کرده است. زوج‌ها در صورتی که با هم برای خرید اوراق اقدام کنند، این تسهیلات در تهران و دو دسته شهر دیگر به ترتیب به میزان ۲۴۰ میلیون، ۲۰۰ میلیون و ۱۶۰ میلیون تومان به آنها پرداخت می‌شود.
مهدی سلطان محمدی کارشناس بازار مسکن
اما واگرهای افزایش مبلغ وام مسکن
مهدی سلطان محمدی کارشناس بازار مسکن با اشاره به اینکه طی دو سال اخیر قیمت مسکن با افزایش افسار گسیخته‌ای روبرو شده است، اظهار داشت: از سویی با توجه به اینکه قیمت مسکن در چرخه‌های چندین ساله در نوسان است، در حال حاضر قیمت‌ها با توجه به سقفی که در آن قرار دارند، بعید است بالاتر رود و در چنین حالتی نیز به طور طبیعی رکود در بازار وجود خواهد داشت.
این استاد دانشگاه گفت: به اعتقاد بنده طی دو سه سال آینده قیمت مسکن افزایش آنچنانی نخواهد داشت و رشد قیمت مسکن کمتر از سرعت رشد تورم خواهد بود، به بیان دیگر در حال حاضر قیمت مسکن به مرحله اشباع خود رسیده و کشش بیشتری برای افزایش قیمت‌ها وجود ندارد.
وی افزود: همچنین به دلیل اینکه قدرت خرید مردم نیز کاهش پیدا کرده در یک دهه اخیر برای رونق بخشی به بازار مسکن دولت به عنوان سیاست‌گذار بخش مسکن باید تقاضا را تحریک کند که افزایش مبلغ وام مسکن نیز در این راستا ارزیابی می‌شود، اما این موضوع خود نیز با اما و اگرهایی روبرو است.
سلطان محمدی اضافه کرد: اولا که منابع این وام محدود است و نمی‌تواند پاسخگوی نیاز همه باشد، بنابراین فقط می‌تواند بخشی از بازار را تحریک کند، دوما بانک مرکزی نیز نمی‌تواند از منابع خود برای اعطای تسهیلات اقدام کند زیرا که این کار بسیار تورم زا خواهد بود و این منابع صرفا باید از محل سپرده‌های مردم نزد بانک‌ها داده شود.
وی با اشاره به اینکه افزایش مبلغ وام طبیعا اقساط آن را هم سنگین‌تر خواهد کرد، اذعان داشت: باید دید با توجه به اوضاع اقتصادی فعلی و مشکلات فراوانی که مردم با آنها دست و پنجه نرم می‌کنند، چند درصد از مردم توان بازپرداخت این اقساط را دارند، از سویی شما یک زوج جوان را در نظر بگیرید، که تازه ازدواج کرده‌اند و زندگی تشکیل داده‌اند، برای خرید خانه در همین ابتدای کار باید زیر چه اقساط سنگینی بروند.
افزایش وام مسکن در کلان‌شهرها چندان گره‌‌ای را باز نمی‌‌کند
این کارشناس بازار مسکن با بیان اینکه میزان ساخت و ساز‌ها در طی چند سال اخیر نیز رشد چندانی نکرده و تقریبا ثابت مانده است، گفت: طی سال‌های ۹۱ و ۹۲ که بازار مسکن در اوج خود قرار داشت و و میزان ساخت و ساز‌ها روند صعودی داشت، قیمت مسکن به این شکل با افزایش روبرو نبود، اما الان چند سالی می‌شود که به دلیل شرایط موجود این واحد‌های جدیدی که ساخته می‌شود نیز جذب بازار نمی‌شود.
وی با تاکید بر اینکه افزایش وام مسکن در کلان‌شهرها چندان گره‌‌ای را باز نمی‌‌کند، گفت: با توجه به میزان رشد قیمت‌ها نمی‌توان در شهری مثل تهران در مناطق حتی متوسط فرد بتواند با این وام واحدی را بخرد، اما در مناطق ارزان و جنوبی تهران، حاشیه کلان‌شهرها و شهرهای کوچک این وام می‌تواند عدهای را صاحبخانه کند.
سلطان محمدی بیان داشت: راه‌حل اساسی که قیمت خانه متعادل شود و همگان بتوانند مسکن مورد نیاز خود را خریداری کنند، این است که سطح درآمد کشور بالا رود و به تبع آن نیز درآمد مردم افزایش پیدا کند، اما با توجه به تحریم‌ها و کاهش درآمدهای نفتی در کوتاه و میان مدت امکان چنین چیزی نیست و تنها راه باقیمانده نیز همان اعطای تسهیلات است که بتواند برای عدهای قدرت خرید آنها را افزایش داد.
اخذ مالیات از خانه های خالی فرجامی ندارد
این استاد دانشگاه همچنین با اشاره به برنامه وزارت راه و شهرسازی برای اخذ مالیات از خانه‌های خالی، گفت: با توجه به تجربه قبلی کشورهای پیشرفته در این مورد، می‌توان گفت این ابزار در عمل چندان موفقیت زیادی را نیز به دنبال نداشته است و در کشورمان نیز با توجه به اینکه سازوکارهای آن به هیچ عنوان فراهم نیست، نمی‌توان چندان به آن خوشبین بود.
وی اضافه کرد: با توجه به رکودی که در بازار مسکن وجود دارد، بسیاری از خانه‌هایی که در دوران رونق تولید مسکن ساخته شدند، الان خالی هستند، این بدان معناست که مالکان آنها راغب هستنند، این املاک را اجاره بدهند، اما به دلیل نبود مشتری آنها خالی افتاده، بنابراین با توجه به افزایش فزاینده قیمت مسکن، بعید به نظر می‌رسد کسی پیدا شود الان خانه خود را خالی بگذارد به امید اینکه در آینده مبهم قیمت‌ها بالا رود و خود را از دریافت اجاره بها محروم سازد.
این کارشناس بازار مسکن با اشاره به شروع پروژه اقدام ملی مسکن از سوی دولت، بیان داشت: به طور کلی در این زمینه تجربیات زیادی وجود دارد، اما به آن اصلا توجهی نمی‌شود، مسکن مهر به عنوان طرحی که دولت در مقیاس انبوه مسکن ساخت، ثابت کرد دولت به هیچ عنوان مسکن ساز خوبی نیست، اما دوباره بعد از یک دهه دولت دیگری، این مسکن سازی را شروع کرده که معلوم نیست چه زمانی به اتمام خواهد رسید.
فرارو