موضوع تولید گوشی ایرانی مدتی است که مطرح شده است، البته چند سال پیش هم گوشی‌هایی که به انحاء مختلف در داخل تولید شده بودند، در بازار موجود بود. اما به‌تازگی بحث تولید گوشی ایرانی بار دیگر داغ شده و البته این بار با توجه به تاکید بر تولید محصولات داخلی و قرار دادن مبالغ حمایتی برای این موضوع، انتظار بیش‌تری از آنچه تا کنون انجام شده، می‌رود.
چندی پیش اعلام شد ایرادهای گوشی تلفن همراه تولیدکننده داخلی برطرف شده است؛ بر این اساس نسخه آخر گوشی، ظاهرا خوب و قابل رقابت با نوع خارجی‌اش شده است و گفته شده این امکان وجود دارد که پس از اینکه این گوشی به خط تولید رسید، به خبرنگاران دولت داده شود تا پس از بررسی، ایراداتش را اعلام کنند.
به همین دلیل، طرح حمایت از تولید و توسعه زیست‌بوم موبایل تولید داخل به‌تازگی کلید خورد. زیست‌بوم تولید تلفن همراه هوشمند در داخل کشور در معاونت فناوری و نوآوری وزارت ارتباطات با هدف طراحی نقشه راه تبدیل کشور به قطب تولید تلفن هوشمند در منطقه اجرایی شده و با در نظر گرفتن شاخص‌هایی منطبق بر منطق بازار و تخصیص امکانات و فرصت‌ها به تولید داخل شکل اجرایی به خود پیدا کرد.
مساله‌ای که به‌عنوان ظرفیت وزارت ارتباطات در این حوزه در نظر گرفته شده این است که با استفاده از شبکه فروش اپراتور تلفن همراه و تامین فروش اقساطی که پست بانک متولی آن است، به توسعه بازار تولید داخلی کشور کمک شود. در بحث تولید هم از ظرفیت وزارت صمت استفاده شده تا با امضای تفاهم نامه‌ای با قانون حمایت حداکثری از تولید داخل، این معماری به مرحله اجرا در آورده شود.
در این راستا از ظرفیت استقرار پارک سجاد و منطقه ویژه پیام استفاده شده تا بتوان شرایط فعالیت تولیدکنندگان را تسهیل کرد، در نتیجه با آماده‌سازی این بستر و امضای تفاهم‌نامه بین وزارت ارتباطات و وزارت صمت و تفاهم‌نامه دیگر به ظرفیت اپراتورها و پست بانک، بستر خوبی برای توسعه تولید گوشی داخلی فراهم خواهد شد که می‌تواند با نگاه دقیق و شناخت عمیق، زیست بوم پایداری را رقم بزند.
تضمین کیفیت گوشی‌ها
همچنین هنگام انعقاد تفاهم‌نامه برای توسعه زیست‌بوم موبایل داخلی، گفته شد که با تولید گوشی باکیفیت ایرانی با قیمت مناسب، به قدرت خرید مردم، تحول دیجیتال و اشتغال کمک خواهد شد، در این راستا دولت هم برای تحریک تقاضای بازار و کمک به چرخه خرید مردم، صندوقی را با 200 میلیارد تومان سرمایه توسط پست بانک و بانک مرکزی ایجاد می‌کند و مقرر شده است این سرمایه در قالب وام در اختیار اپراتورها قرار گیرد.
اما گوشی‌هایی که قرار است از این طریق به فروش برسد، مشخصاتی در لایه کیفیت تولید و خدمات پس از فروش خواهند داشت؛ منابع مالی این پروژه را پست بانک تامین می‌کند و مسوولیت ثبت‌نام و توان خرید متقاضیان این گوشی‌ها را اپراتورها برعهده می‌گیرند، ضمن این که شرایط متقاضیان برای بازگشت پول باید توسط پست‌بانک ارزیابی شود. بعد از ارائه وام، اپراتورها باید به شکل یک جا گوشی‌هایی که متقاضیان برای دریافت آن ثبت‌نام کرده‌اند را از تولیدکننده بخرند و به فروش برسانند.
آنچه می‌دانیم این است که در حال حاضر چهار تولید کننده وجود دارند که هر کدام در یک مرحله‌ای هستند البته از سوی متولیان پروژه، استانداردهای سخت‌گیرانه برای تولید گذاشته خواهد شد و به‌دلیل رعایت حقوق مردم این شرکت‌ها باید استانداردهای خوبی در حوزه شبکه توزیع و فروش مناسب، کیفیت خدمات و خدمات پس از فروش داشته باشند که این موارد در فرآیند بررسی با کمیته کار گروهی به سرانجام می‌رسد. البته این موضوع هم قابل تاکید است که نباید انتظار داشته باشیم گوشی‌های تولید داخلی با این قیمت با گوشی آخرین سیستم جهانی رقابت کند، هرچند امیدواری به تولید گوشی با ظرفیت جهانی بوجود آمده است.
اندروید بومی‌شده برای گوشی‌های داخلی
البته هنوز ویژگی‌ها و خدماتی که برای گوشی‌های داخلی در نظر گرفته شده، اعلام نشده است، اما ظاهرا یکی از این ویژگی‌ها استفاده از سیستم عامل بومی است زیرا چند وقت پیش از راه‌اندازی سیستم عامل بومی خبر داده و گفته شد یک درصد از نیازمندی‌های ما به سیستم عاملی نیاز دارد که نسبت به دو فاکتور امنیت و استقلال آن مطمئن باشیم؛ اینکه نفوذی به آن نباشد و تصمیم دیگری بر آن تأثیر نگذارد. این سیستم عامل آماده شده و می‌تواند روی گوشی‌هایی که در ایران تولید می‌شود، قرار گیرد.
بعد از اعلام خبر طراحی سیستم عامل بومی موبایل و نصب آن روی گوشی‌های داخلی بود که گفته شد یک گروه دانشجویی در دانشگاه صنعتی شریف برای مقابله با تحریم‌های گوگل سیستم عاملی طراحی را کرده‌اند که گوگل امکان حذف آن را ندارد. همچنین اعلام شد برای اطمینان بیشتر کاربران ایرانی یک گوشی توسط جی‌ال‌ایکس تولید شده که این سیستم عامل را پشتیبانی می‌کند. این سیستم عامل این امکان را به کاربران ایرانی می‌دهد که اپلیکیشن‌های مربوط به کسب‌وکارهای خود را بدون نگرانی از تحریم‌های آمریکا، فعال کنند.
درباره ضرورت تولید سیستم عامل بومی اما تاکید شده که تصور کنید یک روز صبح متوجه شوید نرم‌افزار حمل و نقل عمومی، سفارش غذا، بانکداری و بسیاری خدمات دیگر ایرانی را که روی گوشی خود استفاده می‌کردید، دیگر روی گوشی شما نباشند و با دخالت کشوری دیگر حذف شده باشند. توسعه این سیستم عامل کمک می‌کند در آن روز بی‌چاره نباشیم.
ویژگی‌های باندل گوشی
امکان باندل گوشی ایرانی توسط اپراتورها هم موضوع دیگری بود که اعلام شد؛ عرضه گوشی‌های باندل با سیم‌کارت اپراتورهای معتبر در سراسر دنیا، یکی خدماتی است که سال‌هاست در کشورهای پیشرفته در حال انجام است. باندلینگ گوشی مجموعه‌ای از چند کالا به همراه قیمت آنها در یک بسته به همراه گوشی است که توسط اپراتورها به مشتریان داده می‌شود. برخی از اپراتورها از بسته‌های باندلینگ گوشی استفاده می‌کنند؛ به‌گونه‌ای که گوشی‌هایی با برندهای مختلف را به همراه خدمات اینترنتی و تماس خود، در یک بسته باندلینگ در اختیار برخی از کاربران قرار می‌دهند و در زمان تحویل گوشی به مشتریان شرایطی را تعیین می‌کنند و هزینه آن را به صورت اقساطی حساب می‌کنند.
معمولا همراه این گوشی پکیجی موجود است که تا پایان اقساط می‌توانند از گوشی استفاده کنند؛ مثلا گوشی را با سیم‌کارت در اختیار کاربران قرار می‌دهند و مشتریان به هیج وجه نمی‌توانند سیم‌کارت را عوض کنند و از خدمات تماس و اینترنت این سیم‌کارت تا زمانی می‌توانند استفاده کنند که اقساط گوشی را به‌صورت کامل و سر وقت پرداخت کرده باشند، در صورتی که به شرایط باندلینگ عمل نکنند، بعد از محدودیت زمانی که تعیین شده، گوشی از رجیستر خارج شده و دیگر قابل استفاده نیست.
درصورتی که اپراتورهای داخلی بتوانند گوشی ایرانی را برای مشترکان خود باندل کنند، بدین معناست که هر اپراتور با در اختیار قرار دادن گوشی ایرانی، مشترک را ملزم به استفاده از امکانات اپراتور خود می‌کند و اما به ازای آن، می‌توان گوشی تلفن همراه را با شرایطی از جمله دریافت اقساطی، خریداری کرد و این موضوع می‌تواند موجب افزایش سهم گوشی‌های ایرانی در بازار شود.
ایسنا