امروز (۲۰ بهمن) در دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه صنعتی شریف، نشستی تحت عنوان نقش پول در اقتصاد با حضور جمعی از اساتید و کارشناسان اقتصادی کشور برگزار شد که در قسمت ابتدایی این نشست اقتصاددان به این سوال که آیا خلق پول عاملی برای رونق تولید است یا ایجاد تورم پاسخ دادند.
در این نشست، کامران ندری - عضو هیئت علمی دانشگاه امام صادق - با بیان اینکه خلق و رشد نقدینگی در کوتاه مدت بر ایجاد تورم تاثیر نمی‌گذارد، اظهار کرد: در کوتاه مدت اقتصاد کشور با شوک‌هایی همچون تحریم و اصلاح نرخ انرژی مواجه بوده که نمی‌توان تنها تورم را در این زمینه تاثیرگذار دانست.
رشد نقدینگی در بلند مدت، عاملی برای ایجاد تورم
وی ادامه داد: در بلند مدت مدت رابطه بین رشد تورم و نقدینگی اثبات شده است. برای رونق و رشد تولید نمی‌توان از اهرم‌های پولی استفاده کرد، بلکه عوامل، نهادها و زیرساخت‌های اجتماعی و بهبود فضای کسب‌وکار در بلند مدت می‌توانند بر رشد اقتصادی تاثیرگذار باشند.
همچنین در ادامه، حسین درودیان - پژوهشگر حوزه بانکی و مدرس اقتصاد دانشگاه تهران - با بیان اینکه پول نمی‌تواند در تولید اثرگذار باشد، بلکه تنها نقش تسهیل‌کننده در اقتصاد دارد، گفت: پول اگر نباشد ستون اقتصادی را بهم نمی‌ریزد بلکه می‌تواند از طریق انبساط روند طبیعی اقتصاد را مختل کند و نقش منفی بگذارد.
پول را مهار کنید تا تاثیر منفی بر اقتصاد نداشته باشد
وی افزود: بهترین اقدام در این زمینه این است که پول را مهار کنیم تا بر اقتصاد تاثیر منفی نگذارد.
علاوه براین، علی معدنی زاده - عضو هیئت علمی دانشگاه صنعتی شریف - در این زمینه تصریح کرد: شواهدی عمده‌ای وجود دارد که نشان دهنده و ناظر بر خنثی کردن پول است. برای پاسخ به اینکه پول در اقتصاد چه نقشی ایجاد می‌کند باید ابتدا به این پرسش پاسخ دهیم که پول برای چه می‌خواهیم.
این استاد دانشگاه با بیان اینکه وجود اعتبار و پول حتما در تولید و رونق آن تاثیر دارد، اظهار کرد: پول به عنوان یک رفع‌کننده مشکل و اصطحکاک مالی، در تولید اثر خواهد داشت. حتما تولید نیاز به پول دارد اما حجم آن در این زمینه مهم است زیرا، هر چه خلق پول و اعتبار بیشتر شود، رشد قیمت‌ها هم بالا می‌رود.
تزریق پول بیشتر از میزان بهره‌وری اقتصاد، تورم‌زاست
وی ادامه داد: پول همچون غذاست و برای انسان گرسنه این غذا لازم است، اما اگر فردی زیاد غذا بخورد، آن فرد چاق می‌شود که تورم هم همین چاقی است. زمانی که پول زیادی را نسبت به میزان بهره‌وری اقتصاد تزریق کنیم، نتیجه‌ای جز تورم نخواهد داشت.
معدنی‌زاده افزود: اگر نظارتی بانکی بر انتشار پول نباشد، به‌گونه‌ای است که انگار کلید خزانه دولت را به بخش خصوصی بدهیم و حجم پول در اقتصاد منجر به تورم خواهد شد.
اتکا منابع خلق پول بر خلق بدهی است
در ادامه این نشست بخشی - اقتصاددانی - دیگر در این زمینه، بیان کرد که منابع متعارف خلق پول در دنیا و کشور ما مبتنی بر خلق بدهی و نظام بانکی معاصر بر بدهی استوار است. وقتی بانک پول خلق می‌کند یعنی دارد بدهی خلق می‌کند. میزان بدهی از میزان پولی که به خاطر این بدهی ایجاد شده، ببشتر است.
در قسمت دوم این نشست نیز کارشناسان برای هدایت اعتبار و پول، راهکارهایی را ارائه دادند که دراین راستا، کامران ندری با بیان اینکه پول در طول زمان تاثیر بر توسعه داشته و اگر اکنون پول نبود، به توسعه نمی‌رسیدیم، گفت: پول در چند لایه اعم از بانک مرکزی، سیستم بانکی و... خلق می‌شود. دنیا به سمت بانکداری آزاد و یا خلق پول تنها توسط بانک مرکزی نرفته است. علم اقتصاد در زمینه انتشار پول دستاوردهایی همچون هدفگذاری تورمی، نرخ ارز و ... را ارائه کرده است.
نقدینگی را به سمت فعالیت‌های مولد ببرید
این استاد دانشگاه افزود: رشد نقدینگی در اقتصاد ما بالا است و باید این رشد با رشد میزان تولید متناسب باشد که متاسفانه نیست. همچنین، در این زمینه شوک تحریم‌ها باعث شدند تا ظرفیت تولید کاهش پیدا کند و افزایش رشد نقدینگی در این زمان، میانگین نرخ تورم را در اقتصاد افزایش می‌دهد که ما باید این نقدینگی را به سمت فعالیت‌های مولد حرکت دهیم.
همچنین حسین درودیان در این زمینه اظهار کرد که پول دارای این قدرت و قابلیت است که سطح هماهنگی در اقتصاد را ارتقا دهد و اگر پول در اختیار عامل کارآفرینی که دارای دانش تولید مولد قرار بگیرد و همچنین، این تولید در حوزه‌ای باشد که بیکار در آن وجود دارد، می‌تواند موجب رونق تولید شود که دیگر این پول خنثی نیست.
در پایان این نشست هم، کارشناسان اقتصادی به سوالات دانشجویان در این زمینه پاسخ دادند.
ایسنا