وحید شقاقی شهری استاد اقتصاد دانشگاه خوارزمی با اشاره به اینکه این روز‌ها روی بازار ارز فشار سنگینی وجود دارد، اظهار داشت: طی یک سال گذشته بانک مرکزی برای مداخله در بازار ارز دو ابراز در اختیار داشته، اولین آن مدیریت ریال است، در این مدت بانک مرکزی به دنبال آن بوده سرعت گردش پول را کاهش دهد، تا از این طریق ارزش ریال تقویت شود، از سویی ایجاد محدودیت در برداشت و پرداخت از طریق پوز‌ها به مبلغ ۵۰ میلیون تومان به طور روزانه و همچنان ارائه اسناد برای نقل و انتقالات بالای یک میلیارد تومان در داخل شعب از جمله اقداماتی بود که بانک مرکزی برای مدیریت ریال انجام داد.
وحید شقاقی شهری
وی افزود: ابزار دوم نیز رفتار مداخله‌ای بانک مرکزی است که به عنوان بازار ساز سعی درکنترل و ثابت نگه داشتن نرخ دلار کرده است، به نظر می‌رسد بانک مرکزی تا حدودی در این کار موفق بوده، اما طی دو ماه گذشته نرخ دلار با افزایش بیش از دو هزار تومانی روبرو بود که این میزان در ۶۰ روز زیاد به نظر می‌رسد، بنابراین می‌توان نتیجه گرفت این دو ابزاری که به آنها اشاره شد، در کوتاه مدت اثرگذار هستند و نمی‌توان این انتظار را داشت که برای همیشه کارساز باشند، بنابراین این کنترل بر بازار ارز نیز نمی‌تواند تا مدت طولانی وجود داشته باشد و به طور قطع اگر همین وضعیت در سال آینده نیز ادامه یابد، نرخ ارز با افزایش روبرو خواهد شد.
شقاقی با بیان اینکه تراز ارزی کشور در بخش کالا و خدمات منفی است و همین عامل فشار زیادی بر روی بازار ارز وارد کرده، گفت: سالیانه ما بین ۶۰ تا ۷۰ میلیارد دلار ارز برای واردات کالا و همچنین سار مصارف نیاز داریم، در این راستا کف نیاز ما به واردات سالیانه ۴۰ میلیارد دلار است، از سوی دیگر ۵ میلیارد دلار نیز برای ارز مسافرتی نیاز است و حدود ۱۰ تا ۱۵ میلیارد دلار نیز صرف واردات غیر رسمی‌شود، این در حالیست که صادرات غیر نفتی ما سقفش با توجه به شرایط موجود به ۴۵ میلیارد دلار در سال می‌رسد، بنابراین مشاهده می‌کنید که در بحث کالا و خدمات با کسری تراز تجاری روبرو هستیم.
این کارشناس مسائل اقتصادی با تاکید بر اینکه نقل و انتقالات ارزی یکی از بزرگ‌ترین مشکلاتی است که امروز اقتصاد کشور با آن روبرو است، بیان داشت: در حال حاضر ما بیش از ۵ میلیارد دلار از عراق طلب داریم بابت صادرات برق و گاز، اما بانک مرکزی عراق به دلیل اینکه تحریم وجود دارد، از پرداخت این پول سر باز می‌زند، از سویی نفتی که ما به سختی به فروش می‌رسانیم از حالت عادی نمی‌توانیم منایع آن را به کشور انتقال دهیم و موانع بسیار جدی در این را بطه وجود دارد، بنابراین در چنین شرایطی فشار بسیار شدیدی به بانک مرکزی وارد می‌شود، برای کنترل بازار و تامین نیاز‌های ارزی کشور، لذا باید شرایط را طوری مدیریت کرد که بتوان از این شرایط سخت عبور کرد.
شقاقی با بیان اینکه باید بانک مرکزی همچنان محدودیت‌های ارزی را دنبال کند، ادامه داد: با توجه به ممنوعیت‌هایی که بانک مرکزی در دو سال گذشته وضع کرده توانسته نیاز‌های ارزی کشور را کنترل کند، از سوی باید گفت، این ممنوعیت‌ها و محدودیت‌ها در سال آینده همچنان ادامه پیدا خواهند کرد تا نیاز‌های ارزی کشور کنترل شود، از سویی نکته مهم این است که همچنان شاهد حضور بانک مرکزی به عنوان بازار ساز اصلی در بازار ارز خواهیم بود، تا باز هم کنترل و مدیریت بازار ارز همچنان ادامه پیدا کند.
فرارو