با وجود آنکه قدمت تولید زعفران در ایران به عنوان بزرگترین تولیدکننده دنیا به ۳ هزار سال پیش باز می‌گردد، اما کشور ما در صادرات این محصول استراتژیک جایگاهی ندارد.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که در شرایط فعلی تحریم، موانع و مشکلات سد راه صادرات علاوه بر کمرنگ کردن سرخی زعفران منجر به تجارت چمدانی و قاچاق محصول به بازارهای هدف می شود که با استمرار این روند، آینده تولید طلای سرخ در معرض خطر قرار می‌گیرد.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از علل قاچاق و تجارت چمدانی زعفران به دیگر کشورها با خبر شویم:
آینده تولید طلای سرخ در معرض خطر است
غلامرضا میری نایب رئیس شورای ملی زعفران، با اشاره به علل موثر در تجارت چمدانی زعفران اظهار کرد: با توجه به موانع و مشکلات سد راه صادرات، عمده تجارت زعفران به صورت قاچاق و کارت‌های یکبار مصرف در حال انجام است.
وی افزود: با توجه به شرایط فعلی تحریم، صادرکنندگان با مشکل بازگشت ارز به کشور روبرو هستند که بنابر مقررات سخت گیرانه و دستورالعمل‌های بانک مرکزی مبنی بر بازگشت ارز به داخل کشور موجب شده تا صادرکنندگان نسبت به صادرات دلسرد شوند.
به گفته میری، با وجود مشکلات سد راه صادرات زعفران پیشنهاد داده ایم که دولت به جای مجبور کردن صادرکنندگان به بازگشت ارز اجازه دهد تجار کالای وارداتی پیشنهادی خود را وارد یا ارز حاصل از صادرات را در مقصد دریافت کنند.
نایب رئیس شورای ملی زعفران ادامه داد: با وجود آنکه ایران بزرگترین تولیدکننده زعفران در دنیا به شمار می‌رود، از این رو انتظار می‌رود که دولت پیشنهادات تشکل‌ها را بپذیرند تا به تناسب رشد تولید زعفران، صادرات افزایش یابد.
وی با اشاره به اینکه قاچاق زعفران به ضرر بزرگترین تولیدکننده دنیا تمام می‌شود، بیان کرد: با توجه به افزایش قابل توجه تولید نسبت به سال ۹۷، میزان صادرات باید رشد چشمگیری یابد در غیر این صورت کشاورزان به واسطه کاهش قیمت متضرر می‌شوند.
میری با بیان اینکه افت قیمت زعفران عامل اصلی کاهش قیمت محصول در بازار به شمار می‌رود، گفت: بنابر آمار از ابتدای آبان دولت با هدف حمایت از کشاورز اقدام به خرید توافقی ۷۰ تن زعفران و نگه داری آن در انبار‌ها کرد که این امر نه تنها در افزایش قیمت‌ها تاثیرگذار نبود، بلکه منجر به کاهش قیمت‌ها شده است.
این مقام مسئول ادامه داد: با رفع مشکلات و روان سازی صادرات و پذیرفتن پیشنهاد تشکل‌ها نه تنها نیازی به خرید توافقی زعفران نیست، بلکه این اطمینان را به دولت می‌دهیم که زعفران با قیمت کارشناسی شده فروخته و به بازارهای خارجی صادر می‌شود.
قاچاق زعفران دسترنج کشاورزان را به یغما برد/ضرورت شفافیت صادرات زعفران به بازارهای هدف
علی حسینی عضو شورای ملی زعفران، با اشاره به اینکه با تجارت چمدانی زعفران دسترنج کشاورزان به یغما می‌رود، اظهار کرد: با وجود آنکه اسم بزرگترین تولیدکننده زعفران را یدک می‌کشیم، اما در خصوص صادرات شایسته این مقام نیستیم.
وی افزود: ایران به عنوان بزرگترین تولیدکننده زعفران باید تعیین‌کننده قیمت در دنیا باشد که متاسفانه به سبب وجود دلالان، حاصل دسترنج کشاورزان به یغما می‌رود.
حسینی ادامه داد: قاچاقچیان با قاچاق زعفران ایرانی اقدام به عرضه محصول با قیمت‌های بسیار پایین به کشور‌های دوردست و همجوار می‌کنند که این امر خطر جدی برای تولید زعفران به شمار می‌رود.
عضو شورای ملی زعفران با اشاره به اینکه آینده تولید زعفران در معرض خطر است، بیان کرد: با استمرار قاچاق زعفران، کشاورزان به سبب عدم تامین هزینه هایشان حاضر به ادامه تولید نیستند، از این رو با تعیین قیمت زعفران در دنیا باید وضعیت خود را تثبیت کنیم تا قاچاقچیان نتوانند اقدام به قاچاق محصول به دیگر کشورها کنند.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه تجارت واقعی زعفران با پیچ و خم‌های اداری روبروست، بیان کرد: با توجه به بازگشت ارز حاصل از صادرات به سامانه نیما امکان رقابت صادرکنندگان زعفران با قاچاقچیان وجود ندارد که این امر موجب شده تا صادرکنندگان رسمی آرام آرام از امر صادرات دور بمانند.
وی با تاکید بر شفافیت صادرات زعفران گفت: مسئولان دولتی باید به صادرکننده اطمینان کنند که ارز حاصل از صادرات را به کشور باز می‌گردانند، در غیر این صورت به صورت دستوری نمی‌توان گفت که ارز صادراتی را به سامانه نیما بازگردانند.
به گفته وی، با رفع موانع پیش روی صادرات، تجار باید ارز حاصل از صادرات را به کشور بازگردانند، در غیر این صورت قاچاقچیان در مقابل موانع سد راه صادرات رشد می‌کنند.
ایجاد زیرساخت‌های لازم راهی برای توسعه صادرات زعفران
رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی، با اشاره به اینکه تجارت چمدانی زعفران در حال انجام است، اظهار کرد: با وجود آنکه ایران بزرگترین تولیدکننده طلای سرخ در دنیا به شمار می‌رود، اما در امر صادرات جایگاهی ندارد.
وی با اشاره به اینکه مشکلات متعددی سد راه صادرکنندگان زعفران است، افزود: با وجود آنکه اسپانیا کمترین میزان تولید را داراست، اما در صادرات به سبب کارکردن بر موضوع بسته بندی نقش اساسی دارد.
نورانی ادامه داد: با وجود آنکه بزرگترین تولیدکننده زعفران در دنیا به شمار می‌رویم، از این رو باید بر برندسازی و فرآوری محصول کار کنیم.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی در پایان تصریح کرد: علی رغم جایگاه نخست ایران در تولید زعفران، اما در صادرات محصول جایگاه چندانی نداریم، از این رو با فراهم کردن زیرساخت‌های صادراتی و بسته‌بندی محصول باید جایگاه خود را در صادرات افزایش دهیم.
باشگاه خبرنگاران جوان