جدیدترین اطلاعات منتشر شده از بانک مرکزی درباره نرخ رشد نقدینگی نشان از افزایش ۲۸ درصدی آن در آذرماه سال جاری نسبت سال گذشته دارد.
در این زمینه - رئیس کل بانک مرکزی توضیحاتی ارائه داده که طبق گفته این مقام مسئول ۲۸ درصد رشد نقدینگی، رکورد نقدینگی نیست، زیرا در طول سال‌های گذشته رشد نقدینگی از این میزان هم بیشتر بوده است و تلاش می‌کنیم که آن را کنترل کنیم.
دلیل افزایش رشد نقدینگی از زبان همتی
همچنین، همتی گفته که این رشد خوب نیست و تلاش می‌کنیم آن را کنترل کنیم. البته سه درصدی که امسال نسبت به میانگین بیشتر شده نشان دهنده این است که ذخایر ارزی خالص ما افزایش یافته است؛ چراکه بانک مرکزی چند میلیارد دلار ارز برای رشد ذخایر خریداری کرده که این موضوع باعث شده رشد نقدینگی از میانگین ۵۰ ساله بیشتر شود.
حال علی رشیدی - کارشناس اقتصادی - در گفت‌وگو با ایسنا، با اشاره به کاهش حداقل ۹ تا ۱۰ درصدی تولید ناخالص داخلی، گفت: با کاهش تولید ناخالص داخلی، کالای کمتری تولید می‌شود و خلق پول بیشتر منجر به افزایش قیمت‌ها می‌شود.
وی ادامه داد: افزایش نقدینگی در وهله اول ناشی از زیاد بودن هزینه‌های سازمان‌های دولتی و بدهی دولت به بانک مرکزی است؛ بنابراین، به جز کاهش هزینه‌های سازمان‌های دولتی و بدهی دولت به بانک مرکزی کنترل نقدینگی امکان‌پذیر نیست.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه عدم استقراض دولت از بانک مرکزی برای جبران هزینه‌های خود امکان‌پذیر نیست، گفت: دولت نمی‌تواند اموال و دارایی‌های خود را بفروشد یا مردم حاضر نیستند به دولت قرض بدهند؛ در نتیجه دولت به سمت صندوق بانک‌ها می‌رود.
با نبود بانک مرکزی مستقل، مکانیسم‌های کنترل پول قابل اجرا نیست
وی افزود: در ایران متاسفانه به دلیل نبود بانک مرکزی مستقل و تسلط شدید دولت بر بانک‌ها، آن مکانیسمی که در دنیا برای کنترل نقدینگی وجود دارد، در ایران قابل اجرا نیست.
کاهش هزینه‌های دولت راهی برای کنترل نقدینگی
رشیدی با تاکید بر اینکه تا زمانی که هزینه‌های دولت کاهش پیدا نکند، امکان کنترل نقدینگی وجود ندارد، اظهار کرد: مشکل اساسی افزایش نرخ رشد نقدینگی در سیستم بانکی و ساختار دولتی اقتصاد است که در نتیجه آن، مردم هزینه و فشار تورم را می‌پردازند.
این کارشناس اقتصادی درباره نقش عملیات بازار باز بانکی در کنترل نقدینگی، تصریح کرد: اقتصاد ایران با ویژگی‌ها و ساختاری‌هایی که در آن هیچ یک از راه‌حل‌های معقول اقتصادی در دنیا وجود ندارد و ابزارهای هدایت اقتصاد را ندارد؛ نمی‌تواند با وجود ساختار معیوب از ابزاری همچون بازار باز بانکی برای کنترل نقدینگی استفاده کند.
بالا بردن نرخ بهره چگونه تورم را مهار می‌کند؟
وی در پایان خاطرنشان کرد که در کشور، مکانیسم نرخ بهره وجود ندارد؛ در تمام دنیا با بالا بردن نرخ بهره بر تقاضا برای پول تاثیر می‌گذارند و در نتیجه، با افزایش نرخ بهره، تقاضا برای سرمایه گذاری کاهش می‌یابد که در آخر، این امر فشارهای تورمی را کاهش می‌دهد.
ایسنا