صبح روز گذشته، آخرین جلسه هیئت دولت در سال ۱۳۹۸ به ریاست حسن روحانی، رئیس جمهوری کشورمان برگزار شد و هیئت وزیران به منظور حمایت از خانوارهای کم‌درآمد و کسبوکارهای آسیب‌دیده، تصمیمات کارگروه بررسی و مقابله با پیامدهای اقتصادی ناشی از شیوع ویروس کرونا را تصویب کرد. حمایت‌های دولت برای کاهش اثرات اقتصادی شیوع ویروس کرونا شامل حمایت‌های بیمه‌ی تأمین اجتماعی، استمهال هزینه‌های برق و گاز و عوارض شهرداری است و به مشاغل زیر اختصاص پیدا می‌کند:
مراکز تولید و توزیع غذاهای آماده اعم از رستوران‌ها، بوفه‌ها، طباخی، تالارهای پذیرایی، قهوه خانه‌ها، اغذیه فروشی‌ها (موارد مشابه به تشخیص وزارت صنعت، معدن و تجارت)
مراکز مربوط به گردشگری شامل هتل‌ها، هتل آپارتمان‌ها، مجتمع‌های جهانگردی و گردشگری، مهمان‌پذیرها، مهمانسراها، مسافرخانه‌ها، زائر سراها، مراکز بوم‌گردی، مراکز اقامتی و پذیرایی و تفریحی و خدماتی بین راهی (موارد مشابه به تشخیص وزارت میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی)
حملونقل عمومی مسافر درون و برون‌شهری اعم از هوایی، جاده‌ای، ریلی، و دریایی (موارد مشابه به تشخیص وزارت راه و شهرسازی)
دفاتر خدمات مسافرتی، گردشگری و زیارتی
تولید و توزیع پوشاک
تولید و توزیع کیف و کفش
مراکز توزیع آجیل، خشکبار، قنادی و بستنی و آبمیوه
مراکز، باشگاه‌ها، و مجتمع‌های ورزشی و تفریحی
مراکز و مجتمع‌های فرهنگی، آموزشی، هنری، رسانه‌ای (موارد مشابه به تشخیص وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی)
مراکز تولید، توزیع و فروش صنایع دستی
سازمان تأمین اجتماعی نسبت به امهال سه‌ماهه (اسفند ۱۳۹۸ و فروردین و اردیبهشت ۹۹) حق بیمه‌ی کارفرما برای حمایت از کسبوکارهای نام برده اقدام می‌کند. بانک رفاه کارگران نیز مبلغ ۲۰ هزار میلیارد ریال تسهیلات با اتکا به منابع داخلی، منابع بین بانکی یا خط اعتباری در اختیار سازمان تأمین اجتماعی قرار داده و سازمان برنامه و بودجه نیز مبلغ ۲۰ هزار میلیارد ریال از بدهی دولت به این سازمان را در سال سال ۹۹ پرداخت می‌کند.
هزینه‌های برق و گاز مصرفی و عوارض شهرداری کسب و پیشه‌ی این کسبوکارها برای دوره‌ی سه‌ماهه‌ی منتهی به اردیبهشت ماه ۱۳۹۹ استمهال می‌شود. حمایت از خانوارهای کم درآمد نیز در دو بخش اعطای بسته‌ی کمک بلاعوض و تسهیلات به این خانوارها اختصاص پیدا می‌کند. بسته‌ی کمک بلاعوض برای حدود سه میلیون نفر در چهار مرحله شامل اسفند ماه ۱۳۹۸ و سه‌ماهه اول سال ۱۳۹۹ از مبلغ دو تا ۶ میلیون ریال برحسب بعد خانوار جمعا به مبلغ ۳/۲۸۰ میلیارد ریال پرداخت می‌شود. همچنین تسهیلات یک تا دو میلیون تومانی بر حسب بعد خانوار به حدود چهار میلیون سرپرست خانوار کم درآمد با تشخیص وزارت تعاون، رفاه و کار اجتماعی با نرخ سود ۱۲ درصد (۸ واحد درصد به‌عنوان یارانه مابه‌التفاوت سود سازمان برنامه و بودجه و ۴ درصد توسط تسهیلات گیرنده) بدون معرفی ضامن اعطا خواهد شد.
تصویب طرح خرید اعتباری اضطراری به منظور حمایت از اقشار آسیب‌پذیرتر
هیئت وزیران باتوجه به مشکلات پیش آمده ناشی از شیوع ویروس کرونا و به منظور حمایت از اقشار آسیب پذیرتر، «طرح خرید اعتباری اضطراری» را برای حمایت مالی از چهار میلیون خانوار تصویب کرد. اقشار فاقد درآمد ثابت ازجمله رانندگان تاکسی، دستفروشان و کارگران فصلی روزمزد تا سقف چهار میلیون خانوار به تشخیص وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی مشمول برخورداری از مزایای این طرح هستند؛ شاغلین دارای درآمد ثابت از قبیل کارکنان دولت، مستمری بگیران صندوق‌های بازنشستگی و همچنین مستمری بگیران تحت پوشش نهادهای حمایتی مشمول این طرح نیستند.
وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی موظف است اقشار مشمول این مصوبه را از طریق «ثبت‌نام» یا «پایگاه اطلاعات رفاه ایرانیان» شناسایی و جهت واریز مبلغ خرید اعتباری به «بانک‌های عامل» معرفی کند. بانک‌های عامل موظف هستند ظرف ۴۸ ساعت پس از اعلام وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی برای خانوارهای یک‌نفره ۱۰ میلیون ریال و برای سایر خانوارها مبلغ ۲۰ میلیون ریال اعتبار خرید منظور کنند تا از محل یارانه‌ی واریزی به‌صورت اقساط تسویه شود.
با تصویب دولت، تغییرات سود بازرگانی کالاها برای سال ۱۳۹۹ تصویب شد؛ همچنین جذب کارکنان مشمول قانون نظام هماهنگ پرداخت کارکنان دولت در وزارت امور خارجه تا میزان ۵۰ درصد افزایش پیدا می‌کند.
تعیین تکلیف تسویه‌ی بدهی شرکت‌های تابعه‌ی سازمان تأمین اجتماعی به وزارت ارتباطات
هیئت وزیران به استناد قانون بودجه‌ی سال ۱۳۹۸ کل کشور درخصوص تسویه‌ی بدهی شرکت‌های تابعه‌ی سازمان تأمین اجتماعی به وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات (سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی) تصمیم‌گیری کرد. مبلغ ارائه‌ی حق امتیاز خدمات تلفن همراه/ثابت به شرکت‌های تابعه‌ی سازمان تأمین اجتماعی، حداکثر تا مبلغ هشت هزار و ۱۳۴ میلیارد ریال از سوی وزارت ارتباطات با اصل مطالبات سازمان تأمین اجتماعی از دولت تسویه می‌شود. شرکت‌های خدمات ارتباطی رایتل و انتقال داده‌های رهام داتک مکلف هستند مبالغ مربوط را به حساب سازمان تأمین اجتماعی، واریز و با آن سازمان، تسویه حساب کنند.
تصویب بودجه‌ی سال ۱۳۹۹ و اصلاحیه‌ی بودجه‌ی سال ۱۳۹۸ سازمان‌های مناطق آزاد تجاری-صنعتی
هیئت دولت بودجه‌ی سال ۱۳۹۹ سازمان‌های مناطق آزاد تجاری-صنعتی کیش، قشم، چابهار، ارس، اروند، انزلی و ماکو و شرکت‌های تابع آنها و اصلاحیه‌ی بودجه‌ی سال ۱۳۹۸ سازمان‌های مناطق یاد شده را تعیین کرد.
تمدید یک ماهه‌ی دوره‌ی سرد سال به منظور احتساب مصرف گاز طبیعی
با تصویب هیئت وزیران، به منظور تعیین الگوی مصرف گاز طبیعی در بخش خانگی و جرایم مصارف مازاد بر الگو، دوره‌ی سرد همه‌ی اقلیم‌ها تا ۱۵ اردیبهشت ۱۳۹۹ تمدید می‌شود. باتوجه به شرایط ناشی از انتشار ویروس کرونا در کشور و عدم امکان قرائت سیستم‌های اندازه‌گیری و بستن حساب‌های فروش گاز طبیعی با کم‌ترین تعدیلات احتمالی به دلیل پایان دوره‌ی سرد و آغاز دوره‌ی گرم، تمدید یک ماهه‌ی دوره‌ی سرد سال از تاریخ ۱۳۹۹/۱/۱۵ تا تاریخ ۱۳۹۹/۲/۱۵ مورد موافقت اعضای دولت قرار گرفت.
حمایت‌های دولت از کسبوکارها و اقشار آسیب‌دیده از کرونا
دولت برای حمایت از اقشار و مشاغلی که در جریان شیوع ویروس کرونا در کشور آسیب دیده‌اند برنامه‌های حمایتی متعددی در دستور کار قرار داده است. تاکنون هزار و ۶۱۰ میلیارد تومان صرفا برای مبارزه با کرونا به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی پرداخت شده است که ۵۳۰ میلیارد تومان به ستاد ملی مبارزه با کرونا، ۴۰۰ میلیارد تومان به کلان شهر تهران و بقیه مبلغ مذکور به سایر استان ها اختصاص یافته است. مبلغ پنج هزار میلیارد تومان دیگر به سازمان تأمین اجتماعی از سوی سازمان برنامه و بودجه پرداخت شده تا به بخش بهداشت و درمان کمک بیشتری شود و کادر درمانی از آن بهره‌مند شوند. همچنین مبالغی برای کمک به دانشگاه‌های علوم پزشکی در تهران و چند شهر دیگر پرداخت شده است.
جزییات پرداخت بسته‌های حمایتی ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومانی
به تمامی افرادی که شغل خاص با درآمد ثابت ندارند، بسته‌ی حمایتی پرداخت می‌شود. این افراد با کمک بانک اطلاعات ایرانیان شناسایی یا ثبت‌نام می‌شوند. دولت برای حمایت از سه میلیون نفر (یک و نیم میلیون خانوار) که در زمان حاضر هیچ درآمدی ندارند، در یک فرایند‌ی چهار ماهه از اسفند تا خردادماه از ۲۰۰ تا ۶۰۰ هزار تومان کمک بلاعوض پرداخت می‌کند. به خانوارهای یک‌نفره ۲۰۰ هزار تومان، خانوارهای دو نفره ۳۰۰ هزار تومان، خانوارهای سه نفره ۴۰۰ هزار تومان، خانوارهای چهار نفره ۵۰۰ هزار تومان و به خانوارهای پنج نفره و بیشتر ۶۰۰ هزار تومان پرداخت می‌شود.
پرداخت وام قرضالحسنه به خانوارهای آسیب‌دیده از از کرونا
برای کسانی که مشاغلی داشتند و اکنون دچار مشکل شده‌اند از جمله کارگران مغازه‌ها و افرادی که مشغول به دست‌فروشی بودند، با سازوکارهای تعریف‌شده، تسهیلات کم‌بهره پیش‌بینی شده است. بر این اساس به این افراد از یک تا دو میلیون تومان به‌صورت قرضالحسنه به حسابشان واریز خواهد شد. این وام با یک تنفس سه ماه و به شکل اقساط ۲۷ ماهه و با سود چهار درصد پرداخت می‌شود. دراین‌زمینه افراد نیاز به حضور در بانک یا آوردن وثیقه و ضامن ندارند و همین که تقاضا کنند پرداخت خواهد شد.
مهلت سه‌ماهه‌ی تسهیلات کسب‌وکار خرد و وام‌های قرضالحسنه
اقساط تسهیلات برخی مشاغل از جمله مراکز تولید غذاهای آماده، رستوران‌ها، تالارها، اغذیه‌فروشی‌ها، گردشگری، هتل و مهمان‌پذیرها، حملونقل دفاتر خدمات گردشکری، آژانس‌ها، بخش تولید و توزیع پوشاک، کیف و کفش، صنایع دستی و همچنین مجتمع‌های فرهنگی و ورزشی که در جریان شیوع ویروس کرونا بیشترین آسیب را دیده‌اند و نیز اقساط تسهیلات قرضالحسنه تمامی اشخاص طی ماه‌های اسفند ۹۸ و فروردین و اردیبهشت ۹۹ بدون وضع هرگونه جریمه و کارمزد به زمان انتهای اقساط آنها منتقل می‌شود. طبق اعلام رئیس کل بانک مرکزی کسانی که از ابتدای اسفند تا پایان اردیبهشت چک‌شان برگشت بخورد نیز مشمول محرومیت‌های بانکی نخواهند شد.
تعویق پرداخت هزینه‌ی قبوض آب و برق
پرداخت هزینه‌ی قبوض آب و برق کسبوکارهای که پیش‌بینی می‌شود تا سه ماه آینده با رکود مواجه خواهند بود به تعویق خواهد افتاد. سخنگوی شرکت ملی گاز ایران نیز از تمهیدات در نظر گرفته شده برای قبوض گاز خبر داده است.
بخشودگی مالیاتی
طبق تصمیمات دولت سقف درآمدهای معاف از مالیات افزایش یافته است. بر این اساس سقف درآمد مشمول مالیات بنگاه‌های کوچک برای اشخاص حقیقی از ۱۰۰ به ۲۰۰ میلیون تومان و حقوقی از ۳۰۰ به ۵۰۰ میلیون تومان افزایش پیدا خواهد کرد. مالیات از محل در آمد است و به‌طور طبیعی تا درآمدی نباشد مالیاتی نیز پرداخت نخواهد شد. مالیات‌های گذشته مورد بخشودگی قرار نمی‌گیرد زیرا یکی از محل‌های تأمین منابع دولت، مالیات است.
تعویق سه‌ماهه‌ی حق بیمه‌ی تأمین اجتماعی
تعویق سه‌ماهه‌ی حق بیمه تأمین اجتماعی سهم کارفرمایان ازدیگر اقدامات حمایتی دولت است. این اقدام درآمدهای سازمان تأمین اجتماعی را بین پنج تا ۶ هزار میلیارد تومان کاهش می‌دهد، اما دولت با پرداخت بخشی از بدهی‌های خود به سازمان تأمین اجتماعی این کمبود را تاحدی جبران می‌کند. رئیس کل بانک مرکزی در این خصوص گفت قرار شده است نظام بانکی به تأمین اجتماعی کمک و تسهیلاتی ارائه کند تا این سازمان بتواند سهم کارفرمای مشاغلی را که آسیب دیده‌اند به مدت سه ماه به تأخیر بیندازد.
پرداخت بیمه‌ی بیکاری برای همه‌ی کسانی که بر اثر کرونا بیکار شوند
همه کسانی که براثر بیماری کرونا از کار بیکار شوند با تشخیص سازمان‌های مربوطه‌شان ظرفیت استفاده از قانون بیمه‌ی بیکاری را دارند و مشمول بهره‌مندی از ظرفیت‌های حمایتی سازمان و وزارتخانه‌ی مربوطه هستند. برای افرادی که قرارداد رسمی کار ندارند مانند دستفروشان نیز حدود ۳ هزار میلیارد تومان سرمایه به منظور پرداخت بیمه‌های بیکاری و ارائه‌ی تسهیلات به این افراد تخصیص پیدا می‌کند.
تدابیر دولت و برنامه‌های حمایتی برای اقشار آسیب‌دیده‌ی ناشی از کرونا با هدف عادی شدن تدریجی فعالیت‌های اقتصادی صورت گرفته است و پیش‌بینی می‌شود که با اجرای پروتکل‌های بهداشتی در دو ماه آینده آرام آرام به شرایط عادی اقتصادی باز گردیم.
زومیت