بحث چالش برانگیز محدودیت و ممنوعیت کشت برنج در استان‌های غیرشمالی از سال ۹۳ به منظور مدیریت مصرف آب مطرح شد و از همان ابتدا با واکنش شدید بسیاری از تولیدکنندگان و دست‌اندرکاران بخش کشاورزی روبرو شد چرا که آنها معتقدند این طرح نمی‌تواند راهکار مناسبی برای مصرف بهینه آب باشد.
با وجود اصرار مسئولان وزارت جهاد کشاورزی به اجرای مصوبه محدودیت کشت برنج در استان‌های غیرشمالی و معرفی کشت‌های جایگزین و حمایت از کشاورزان، اما دبیر انجمن برنج از تغییر رویکرد وزارت جهاد کشاورزی خبر داده است.
بسیاری از مسئولان امر بر این باورند که رفع محدودیت و ممنوعیت کشت برنج در استان‌های غیرشمالی علاوه بر تامین معیشت کشاورزان در کاهش واردات و تامین امنیت غذایی کشور تاثیر بسزایی دارد.
حال به سراغ مسئولان ذی ربط می‌رویم تا از علت تغییر رویکرد وزارت جهاد کشاورزی و تاثیر آن در واردات برنج با خبر شویم:
ضرورت هماهنگی وزارت نیرو با وزارت جهاد کشاورزی در رفع ممنوعیت کشت برنج در استان‌های غیرشمالی
جمیل علی زاده شایق دبیر انجمن برنج کشور با اشاره به اینکه وزارت جهاد کشاورزی محدودیت و ممنوعیت کشت برنج را برداشته است، اظهار کرد: امسال وزارت جهاد کشاورزی خوشبختانه اجازه داده در استان‌هایی که آب کافی، زمین و نهاده در اختیار دارند با همکاری جهاد کشاورزی آن استان، برنج کاری انجام شود و در صورت امکان سطح کشت بیشتری نسبت به مدت مشابه سال قبل به زیر کشت برود.
وی افزود: از دولت تقاضا داریم ضمن تامین نهاده‌های مورد نیاز، تمهیداتی برای بیمه زراعت برنج و برنج کاران بیندیشد و از هم اکنون مکانیزم درستی برای خرید مازاد تولید برنج کاران داشته باشند.
علی زاده شایق با بیان اینکه با قیمت‌گذاری به صورت توافقی مخالف هستیم، گفت: تاکنون سازمان تعاون روستایی قیمت را تعیین می‌کرد و توافق کشاورزان مطرح نبود، اما هم اکنون باید توافق واقعی باشد.
دبیر انجمن واردکنندگان برنج ادامه داد: با وجود آنکه طی سال‌های خشکسالی وزارتخانه نیرو و صنعت، بخشنامه شدیدی برای ممنوعیت کشت صادر کردند، باید با وزارت جهاد کشاورزی هماهنگ شوند و محدودیت‌ها را بردارند.
وی با اشاره به اینکه پیش‌بینی دقیقی راجع به درصد رشد تولید برنج نداریم، تصریح کرد: با توجه به رفع محدودیت و ممنوعیت کشت توصیه می‌شود اراضی مناسب زیر کشت برنج روند و در استان‌هایی همچون خوزستان که ارقام برنج مناسب ذائقه کشور عراق است، امکان صادرات فراهم شود.
خبری از احتکار برنج نیست/ وزارت جهاد کشاورزی باید متولی تنظیم بازار برنج باشد
عباس پاپی زاده عضو کمیسیون کشاورزی مجلس شورای اسلامی، با تاکید بر این مسئله که از فعالیت کشاورزان برنج کار در استان‌های غیرشمالی نباید جلوگیری شود، اظهار کرد: با توجه به بارندگی‌های مناسب طی ۲ تا ۳ سال اخیر و ذخیره‌سازی آب در سدها، محدودیت کشت برنج در استان‌های غیر شمالی برداشته شد.
وی افزود: با توجه به برداشت محدودیت و ممنوعیت کشت برنج در استان‌های غیرشمالی تنها دغدغه ما جهش چشمگیر تولید و نبود امکانات لازم همچون کارخانه‌های شالیکوبی است، کما اینکه سال گذشته تولید برنج رشد قابل توجهی داشت که متاسفانه به سبب نبود امکانات لازم همچون کارخانه‌های شالیکوبی و خشک کنی بخشی از محصول به دلیل کپک زدگی از بین رفت.
پاپی زاده ادامه داد: با برداشت محدودیت و ممنوعیت کشت برنج در استان‌های غیرشمالی، دولت باید تمهیدات اساسی برای صنایع تبدیلی، تکمیلی و کارخانجات شالیکوبی بیندیشید تا در زمان برداشت دچار بحران نشویم.
عضو کمیسیون کشاورزی مجلس با اشاره به چالش‌های پیش روی بازار برنج بیان کرد: علی رغم رشد چشمگیر تولید برنج در سال گذشته، اما قیمت محصول به سبب احتکار دلالان در بازار بسیار بالاست، در حالی که با قیمت بسیار نازلی عوامل واسطه شالی را از برنج کاران خریداری کردند.
به گفته وی، با وجود التهابات بازار برنج انتظار می‌رود دولت بنابر قانون تمرکز وظایف کشاورزی که اجازه تنظیم بازار محصولات کشاورزی را به وزارت جهاد محول کرده است، به این قانون پایبند باشد.
این مقام مسئول در پایان تصریح کرد: وزارت جهاد کشاورزی در بحث تنظیم بازار محصولات کشاورزی نباید تضعیف یا حذف شود، از این رو امیدواریم شورای اقتصاد تمهیداتی بیندیشد تا وظایف وزارت جهاد کشاورزی تقویت شود.
کاهش واردات برنج با برداشت محدودیت کشت در استان‌های غیرشمالی/ دیگر خبری از نوسانات قیمت برنج در بازار نخواهد بود
علی خان محمدی مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با اشاره به اینکه ممنوعیت کشت برنج در استان‌های غیرشمالی برداشته شده است، اظهار کرد: با وجود خشکسالی‌های اخیر، نبود آب کافی و اختلالات در الگوی کشت به منظور صرفه‌جویی در مصرف آب زراعت برنج در استان‌های غیر شمالی با محدودیت و ممنوعیت‌هایی مواجه بود.
وی افزود: با توجه به شرایط مساعد بارندگی طی ۲ تا ۳ سال اخیر، وزارت جهاد کشاورزی به منظور تامین امنیت غذایی کشور و خودکفایی تولید برنج محدودیت و ممنوعیت کشت در استان‌هایی که آب و زمین کافی در دسترس دارند، برداشت.
خان محمدی با اشاره به اینکه محدودیت کشت در استان‌هایی که مشکل کم آبی دارند، همچنان ادامه دارد، بیان کرد: البته در اکثر استان‌ها به دلیل بارندگی‌های مناسب و سیستم آبیاری پیشرفته معضل عدم کشت برنج به عنوان یکی از محصولات آب بر برداشته شده است.
مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی با اشاره به مزایای کشت برنج در استان‌های غیرشمالی گفت: کشت برنج در استان‌های غیرشمالی علاوه بر تامین امنیت غذایی کشور و کاهش واردات موجب شده غذای سالم با قیمت مناسب به دست مصرف‌کننده برسد.
یه گفته وی، با رفع محدودیت و ممنوعیت کشت در استان‌های غیرشمالی اگر به خودکفایی صد درصدی در تولید برنج دست نیابیم، بدون تردید میزان واردات به طور چشمگیری کاهش می‌یابد.
حال این تصمیم و رفع ممنوعیت کشت برنج در استان‌های غیر‌شمال کشور این سوال را تداعی می‌کند که آیا ما در تولید برنج خودکفا و از واردات دست خواهیم کشید؟!
باشگاه خبرنگاران جوان