سال گذشته، گروه خودروسازی سایپا تصمیم گرفت در راستای تصمیم شورای عالی استاندارد و حرکت بر اساس استانداردهای ملی، خط تولید پراید را زودتر از مهلت تعیین شده (تیرماه سال جاری) متوقف تا از ظرفیت آن برای تولید خودروهای دیگری چون کوییک، تیبا، ساینا و نیز محصولات جدید خود استفاده کند.
اما تورم شدید روزهای اخیر، تلاش مردم برای سرمایه‌گذاری از طریق خرید خودرو و در نهایت خبر توقف تولید پراید باعث شد که برخی دلالان و سودجویان از این فضا به نفع خود بهره برده و طی چند روز اخیر قیمت خودروی پراید در بازار را با قیمت‌های هیجانی و عجیب مواجه کنند.
از طرفی یک تصور و ذهنیت اشتباه در جامعه هرگونه افزایش قیمت خودرو در بازار آزاد را به خودروساز ربط می‌دهد و برخی افراد که از آشفتگی بازار خودرو نفع می‌برند با فضاسازی و موج‌سازی رسانه‌ای به این ذهنیت اشتباه دامن می‌زنند و سایپا را مقصر گرانی خودرو در بازار می‌دانند! عده‌ای دیگر هم می‌گویند تولید این خودرو دوباره باید آغاز شود تا بازار به آرامش برسد.
در همین راستا از ۱۰ نفر از اعضای فعال اتاق بازرگانی ایران نظرخواهی شد تا نظر خبرگان و فعالان اقتصادی و صنعتی کشور را در این باره جویا شدیم. در ادامه نظرات بخش خصوصی و فعالان اقتصادی آمده است:
دلالان یکه‌تاز بازار خودرو
حمیدرضا صالحی، عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: افزایش حجم نقدینگی و ترس از افزایش نرخ تورم در ماه‌های آینده موجب شده تا مردم به سمت سرمایه‌گذاری در بازار خودرو بروند، از همین‌رو دلالان از فرصت پیش آمده به نفع خود در حال بهره‌برداری هستند و قیمت‌ها را هر گونه که بخواهند، اعلام می‌کنند.
لزوم نظارت بر بازار آزاد خودرو
جعفر برکتین، عضو دیگر اتاق بازرگانی ایران گفت: تقاضای کاذب و حضور مافیا عامل اصلی افزایش قیمت نجومی و بدون ضابطه خودرو در بازار است. به نظر می‌رسد عدم نظارت صحیح موجب شده تا دلالان برای بازار تصمیم‌گیری کنند و این اجحاف در حق مردمی است که صرفا به حفظ سرمایه خود می‌اندیشند. مراجع نظارتی بر شرکت‌های خودروسازی نظارت دارند، اما اکنون زمان آن است که این نظارت بر بازار گسترش یابد.
نقدینگی در مسیر درست هدایت شود
مرتضی بیشه، عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: بارها عنوان شد که اگر نقدینگی مردم در مسیر درستی هدایت نشود، بازارهایی چون خودرو، ارز، طلا و مسکن آسیب می‌بینند و دلالان برای افزایش سوددهی خود وارد این بازارها می‌شوند. افزایش سرسام‌آور خودرو و پراید در بازار که ارتباطی با خودروساز ندارد، مصداق هشدارهایی است که از قبل در خصوص عدم هدایت صحیح نقدینگی مردم داده شده بود.
کاهش ارزش سرمایه و جولان دلالان
فرشته محمودی، عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: نگرانی مردم از سرنوشت نقدینگی و سرمایه اقتصادی امری طبیعی است، لذا ترس از کاهش ارزش سرمایه و جولان دلالان در بازار خودرو موجب شده تا بازار خودرو با حباب قیمتی مواجه شود. اگر پراید وارد مدار ۸۰ میلیون تومانی می‌شود به خاطر آن است که مردم حاضر هستند با قیمت‌های بالا خودرو بخرند.
سودجویان عرضه و تقاضا را به هم ریختند
سید آرش علوی، عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: زمانی که دلالان وارد بازاری می‌شوند، تعادل عرضه و تقاضا به هم می‌ریزد؛ در مقطع فعلی نیز حضور سودجویان در بازار خودرو باعث شده که عرضه و تقاضا هماهنگ نباشد و قیمت‌ها در بازار مسیر افزایشی به خود بگیرد. در این شرایط سودجویان هستند که قیمت خودرو در بازار را مشخص می‌کنند.
مردم از دلالان خودرو نخرند
خداشکر کاظمی، عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: ضعف نظارت بر بازار و دلال‌بازی عوامل اصلی افزایش قیمت خودرو است. باید از مدت‌ها پیش مراجع نظارتی بر بازار نظارت می‌کردند. مافیایی در بازار آزاد خودرو شکل گرفته که توانسته به صنعت خودرو (خودروسازان) و مردم ضربه اقتصادی بزند. امیدوارم مردم با هوشیاری مانع از سوءاستفاده افراد فرصت‌طلب و اجازه ندهند دلالان تعیین‌کننده نرخ بازار باشند.
سازمان‌های نظارتی مانع گرانی خودرو در بازار شوند
حسین ابویی‌مهریزی، عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: نبود نظارت و وجود پول‌های سرگردان در اقتصاد ایران سبب تقویت دلالان و تاثیر‌گذاری آنها در بازار شده است. مردم به خودرو به عنوان کالایی جهت سرمایه‌گذاری مطمئن نگاه می‌کنند و ترجیح می‌دهند با حضور در این بخش مانع از سقوط ارزش پول خود شوند و از این‌رو خرید و فروش خودرو صرفا برای مصارف شخصی نبوده و به عنوان یک تجارت سودآور در کشور رواج پیدا کرده است و سازمان‌های نظارتی باید بتوانند با برنامه‌ریزی‌های کارشناسی مانع از نابسامانی اقتصادی در بازار شوند.
قیمت بازار، قیمت کارخانه نیست
شعبان فروتن، عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: خیلی‌ها تصور می‌کنند که قیمت خودرو در بازار همان قیمت کارخانه است و مقصر هر گونه افزایش قیمت خودرو را شرکت‌های خودروسازی می‌دانند، اما این دو با هم فرق قابل توجهی دارند، اگر اکنون پراید به قیمت‌های باور نکردنی رسیده به خاطر فعالیت دلالان و سودجویانی است که از مدت‌ها قبل وارد بازار خودرو شدند و می‌خواهند از هر خبری برای منافع خود استفاده کنند. برای اینکه وضعیت بازار به ثبات برسد تنها توصیه ما حضور مراجع نظارتی بر بازار خودرو و حذف دلالان است.
نقدینگی را در مسیر درست هدایت کنید
سید حسین سلیمی، عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: وقتی نقدینگی مردم زیاد باشد و برای آن هدفی مشخص نباشد هر روز شاهد آن هستیم که این نقدینگی‌ها وارد یک بازار می‌شود. سال‌های ۹۶ و ۹۷ حجم خرید در بورس ۱۰۰ تا ۱۵۰ میلیارد تومان بود، اما اکنون این عدد به ۲۰ هزار میلیارد تومان رسیده است، این نشان می‌دهد که مردم برای حفظ سرمایه خود سراغ بورس رفتند، حال اگر بخشی از همین افراد وارد خودرو شوند ببینید چه اتفاقی می‌افتد؟ از آنجا که انتظارات تورمی در کشور بالاتر از نرخ تورم اعلامی از سوی بانک مرکزی است، اقدام‌های هیجانی در بازارهای مختلف رخ می‌دهد به همین جهت قابل پیش‌بینی بود که بازار خودرو روز به روز به هم ریخته‌تر شود. این موضوع (رشد قیمت پراید) ارتباطی با شرکت‌های خودروسازی ندارد، اما باید سعی شود تا حجم نقدینگی مردم با راهکارهای مناسب کنترل شود.
دلالان و قیمت‌های نجومی
محمدرضا گلیان، عضو اتاق بازرگانی ایران گفت: زمانی که کشوری با تحریم روبه‌رو می‌شود و مشکلات در خیلی از صنایع ظهور می‌کند، دلالان و سودجویان به سرعت وارد بخش‌هایی می‌شوند که بیشترین آسیب را می‌بینند، به همین دلیل می‌بینیم که دلالان وارد بازار خودرو شدند و هر قیمتی که بخواهند روی خودروها می‌گذارند. در مورد خودروی پراید هم چنین اتفاقی افتاده است، مردمی که نقدینگی دارند به بازار خودرو می‌روند تا بتوانند ارزش پول خود را حفظ کنند، حال دلالان خودروهایی را که از پیش از این با قیمت پایین‌تر خریده‌اند با قیمت‌های نجومی می‌فروشند.
تجارت نیوز