مناطق مرکزی کشور از دیرباز بستری مستعد برای کشت پنبه بودهاند و هکتارها پنبه هر چند به شیوه سنتی در این مناطق کاشته میشود. اما برداشت سنتی یا برداشت با دست برای کشاورزان بسیار سخت است و هزینههای تولید را هم افزایش میدهد به همین دلیل در سالهای اخیر کاشت پنبه کاهش یافت.
به گفته کشاورزان پنبهکار به مرور زمان در مناطق پنبهخیز کشور کاشت پنبه از حالت سنتی به مکانیزه تغییر یافت، اما هنوز برداشت به شیوه سنتی انجام میشود و به دلیل نبود دستگاه، برداشت پنبه برای کشاورزان بسیار سخت است. همچنین پنبهکاران با توجه به پایین بودن قیمت خرید تضمینی پنبه و نداشتن صرفه اقتصادی نسبت به کشت این محصول استراتژیک بی رغبتی نشان میدهند و به محصولات دیگری مانند یونجه و غیره روی آوردهاند.
یداله نوری مدیر کارخانه پنبه پاک کنی، گفت: برداشت پنبه با دست به وسیله کارگر باعث آلودگی این محصول میشود و مخلوط شدن پنبه با سایر الیاف هنگام چیدن با دست کیفیت محصول را کاهش میدهد.
او افزود: با پایین آمدن کیفیت محصول کارخانهها رغبت کمتری برای خرید پنبه از پنبه کاران دارند و یا محصول را با قیمت کمتری از آنها خریداری میکنند.
نوری ادامه داد: دولت از ۲ سال پیش قرار است تعدادی کمباین برداشت پنبه وارد کشور کند، ولی هنوز برای واردات آن اقدامی انجام نداده است.
او در پایان گفت: تازمانی که برداشت پنبه به شیوه سنتی انجام میشود و در حوزه مکانیزاسیون اقداماتی انجام نشود، این مشکل پنبه کاران همچنان به قوت خود باقی است.
برداشت مکانیزه پنبه ۲۰ تا ۳۰ درصد هزینههای تولید را کاهش میدهد
مرتضی قوامی کارشناس کشاورزی، گفت: کشت پنبه از سالیان گذشته مزیتهای خوبی برای کشور داشته است به نحوی که در دهه ۴۰ بعد از نفت مهمترین محصول استراتژیک صادراتی بوده است.
او با بیان اینکه مهمترین مشکل توسعه محصول پنبه نداشتن برداشت مکانیزه است، افزود: پنبه محصولی مقاوم در برابر کم آبی و شرایط نا مساعد جوی است، اما در حوزه مکانیزاسیون به خصوص در حوزه برداشت اقدامات به اندازهای انجام نشده است.
این کارشناس حوزه کشاورزی ادامه داد: چند سالی است که این محصول به شیوه مکانیزه کشت میشود، اما با توجه به هزینه زیاد برداشت پنبه به شیوه سنتی ضروری است تا این مرحله نیز به صورت مکانیزه انجام شود.
خود اتکایی در تولید کمباین غوزه (غلاف) چین پنبه
کامبیز عباسی مدیر مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی کشور گفت: مکانیزاسیون پنبه از پیچیدگیهای خاصی برخوردار است و باید از ارقامی استفاده کرد که مکانیزاسیون پذیر و قابلیت برداشت با دستگاه را داشته باشد.
عباسی تصریح کرد: در سالهای اخیر ارقام خوبی وارد کشور شده و در همین سالها تکنولوژیهای متناسب با این ارقام معرفی شده است.
او ادامه داد: بخشی از مزارع پنبه نیاز به کمباینهای غوزه چین دارند. حدود ۱۲ تا ۱۵ دستگاه غوزه چین وارد کشور شده است و سازندههای داخلی این دستگاهها را بومی سازی کردهاند و در تولید کمباین غوزه چین پنبه به خود اتکایی رسیدهایم که از این طریق بخشی از نیازهای اراضی پنبه برطرف شد و حدود نیمی از ۷۰ هزار هکتار مزارع پنبه در کشور با کمباینهای وارداتی قابلیت برداشت دارند.
عباسی با بیان اینکه در حوزه وش چین پنبه یعنی کمباینی که بتواند وش پنبه را بچیند و الیاف پنبه را مستقیم برداشت کند کماکان مشکلاتی وجود دارد، تصریح کرد: این تکنولوژی در اختیار کشورهایی است که کشور ما را تحریم کردهاند و تحریمها مانع از انتقال این دستگاهها به داخل کشور شده است.
مدیر مرکز توسعه مکانیزاسیون کشاورزی کشور در پایان گفت: در تلاش هستیم مشکلات مکانیزاسیون برداشت پنبه را حل کنیم به همین منظور واردات تعدادی کمباین برداشت پنبه از مبادی دیگر را در دستور کار قرار دادهایم که در صورت تامین دستگاهها، حوزه صنعت ماشین سازی کشاورزی کشور اقدام به بومی سازی و تولید داخل خواهد کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان