عراق سال‌هاست که یکی از مشتریان پر و پا قرص گازی و برقی ایران بوده به طوری که زمانی که آمریکا از برجام خارج شد و کشورها را تهدید کرد که اگر تعامل نفتی و گازی خود با ایران را ادامه دهند، آنها را تحریم خواهد کرد، عراقی‌ها دست از گاز و برق ایران نکشیدند و به آمریکا اعلام کردند امکان قطع واردات برق و گاز از ایران را ندارند.
البته تحریم‌های نفتی ایران از سوی آمریکا یک چالش جدی در زمینه تعاملات ایران و عراق ایجاد کرد و آن پرداخت پول گاز و برق ایران بود. طبق قرارداد، عراقی‌ها موظف هستند پول گاز را با یورو و پول برق را با دلار به ایران پرداخت کنند اما زمانی که پای آمریکا به میان آمد، عراقی‌ها اعلام کردند امکان پرداخت دلار ندارند و پیشنهاد پرداخت با دینار را مطرح کردند.
پیشنهادی که ظاهراً به مذاق ایران خوش نیامد و دو کشور مدت‌ها بر سر آن مذاکره کردند. در نهایت دو حساب برای عراقی‌ها در بانک مرکزی ایران بازگشایی شد تا اگر عراقی‌ها توانستند، پول برق و گاز را با یورو و در غیر این صورت با دینار پرداخت کنند. در نهایت در تاریخ ۲۰ اسفند سال گذشته اولین بخش از مطالبات دولت ایران به حساب بانک مرکزی کشورمان واریز شد. از ۱۲ میلیارد دلار صادرات ایران به عراق ۴ میلیارد آن صادرات برق و گاز است و آنطور که بیژن زنگنه، وزیر نفت سال گذشته اعلام کرده بود عراقی‌ها دو میلیارد دلار به ایران بابت پول برق و گاز بدهکار هستند.
رضا اردکانیان، وزیر نیرو نیز به تازگی در این رابطه گفت: تا کنون ۵۰ درصد از مبلغ بدهی را دریافت کرده‌ایم و برای مابقی نیز برنامه‌ریزی‌های لازم صورت گرفته است و امیدواریم مشکلی وجود نداشته باشد.
طبق آخرین مذاکرات صورت گرفته بین مقامات ایرانی و عراقی مقرر شد که همکاری‌های این دو کشور در حوزه برق افزایش یابد؛ تا جایی‌که قرارداد دو ساله صادرات برق به عراق، میان دو کشور نیز چندی پیش به امضا رسید. دفتر ریاست جمهوری عراق نیز با انتشار بیانیه ای در ۱۵ خرداد ماه اعلام کرد: برهم صالح در دیدار با رضا اردکانیان (وزیر نیروی جمهوری اسلامی ایران) بر ضرورت هماهنگی مشترک و توسعه افق همکاری های دو جانبه به ویژه در بخش برق و آب در راستای پیشرفت و رفاه دو ملت همسایه تاکید کرد. رییس جمهوری عراق همچنین به منظور تحقق امنیت و ثبات برای ملت های منطقه، خواهان تلاش مشترک برای مقابله با شرایط پیچیده ای که منطقه شاهد آن است، شد.
تمایل جدی ایران برای سرمایه‌گذاری در بخش انرژی عراق
بیانیه ریاست جمهوری عراق افزوده است که اردکانیان بر آمادگی کشورش برای ادامه همکاری ها و حمایت ها از عراق در همه بخش ها تاکید کرد. به نوشته بیانیه، اردکانیان از تمایل جدی جمهوری اسلامی ایران برای سرمایه گذاری در بخش های انرژی و توسعه شبکه های برق و تبادلات تجربیات با عراق خبر داد. همچنین بیانیه ریاست جمهوری عراق حاکیست که دو طرف در این دیدار راهکار ارتقای مناسبات در همه بخش ها در راستای منافع دو جانبه را بحث و بررسی کردند.
پرداخت مطالبات برق عراق به ایران در دستور است
همچنین ماجد حنتوش - وزیر برق عراق - واردات برق از ایران را بسیار مهم و حیاتی توصیف کرد و گفت: از کمک های ایران در صادرات ۱۲۰۰ مگاوات برق به عراق قدردانی می کنیم. پرداخت مطالبات برق عراق به ایران در دستور کار قرار گرفته و موضوع در وزارت دارایی در حال انجام است، امیدواریم که میزان صادرات برق ایران در فصل تابستان کاهش پیدا نکند.
وی یادآور شد: میزان واردات برق عراق از ایران ۱۲۰۰ مگاوات است که این حجم از واردات در فصل تابستان بسیار با اهمیت است.همکاری های دو کشور در حوزه برق سال گذشته بدون قطعی در بالاترین سطح انجام شد و ما از جمهوری اسلامی ایران در زمینه صادرات برق قدردانی می کنیم. عراق خواستار ارائه آموزش و انتقال تجارب جمهوری اسلامی ایران در حوزه برق و انرژی است.
ایسنا