همه ساله قیمت محصولات لبنی در بازار دستخوش تغییر و تحولاتی قرار می‌گیرد که این امر منجر به کوچک شدن سهم محصولات لبنی در سبد خانوار می‌شود. دبیر انجمن صنایع لبنی در نیمه خرداد امسال اعلام کرد که با توجه به افزایش هزینه های تولید، قیمت‌های جدید پیشنهادی را به سازمان حمایت ارائه داد که در نهایت در ۱۰ تیر، قیمت سه قلم پرمحصول لبنی همچون شیر، ماست و پنیر افزایش یافت.
ناگفته نماند که قیمت سایر محصولات لبنی که مشمول قیمت‌گذاری نیست، قبل از افزایش سه قلم پرمصرف در بازار با نوساناتی روبرو شد که این امر با اعتراض شدید خانوارها روبرو شد.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که همزمان با افزایش قیمت محصولات لبنی، تقاضا برای خرید کاهش یافته است چرا که در شرایط فعلی اقتصاد، خانوارها اولویت‌هایی برای خرید مایحتاج خود دارند که اختلاف معنادار سرانه مصرف با متوسط جهانی تنها منجر به افزایش هزینه‌های درمان می شود که انتظار می‌رود مسئولان دولتی برای کاهش این فاصله یارانه‌هایی را به بخش تولید و مصرف اختصاص دهند.
با وجود افزایش قیمت شیرخام و به دنبال آن‌محصولات لبنی، دامداران انتقاداتی دارند و معتقدند که افزایش قیمت شیرخام هیچ سنخیتی با هزینه‌های تولید ندارد که اگر مسئولان سازمان حمایت هر چه سریع‌تر اقدام به اصلاح نرخ شیر خام نکنند، صنعت دامداری در سال جهش تولید به تعطیلی کشیده می‌شود. حال به سراغ مسئولان ذی‌ربط می‌رویم تا از آخرین جزئیات افزایش قیمت لبنیات بر سرانه مصرف، راهکارهای ارتقای سرانه و مقایسه سرانه مصرف در کشور با متوسط جهانی با خبر شویم:
انتقاد دامداران به نرخ ۲ هزار و ۹۰۰ تومانی شیر خام
سعید سلطانی سروستانی مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور با انتقاد نسبت به نرخ ۲ هزار و ۹۰۰ تومانی شیرخام اظهار کرد: با گذشت ۸ ماه از پیگیری اتحادیه دامداران، ستاد تنظیم بازار نرخ ۲ هزار و ۹۰۰ تومانی را برای خرید هر کیلو شیرخام از دامدار مصوب کرد، در حالیکه این نرخ هیچ‌گونه سنخیتی با هزینه‌های تولید ندارد. وی افزود: بنابر قانون، تشکل‌ها در جلسه ستاد تنظیم بازار باید حضور داشته باشند که متاسفانه نرخ مصوب بدون حضور نمایندگان تشکل‌ها اعلام شد.
سلطانی قیمت منطقی هر کیلو شیر خام با احتساب ۱۰ درصد سود را ۳ هزار و ۳۰۰ تومان اعلام کرد و گفت: در حال حاضر شیرخام کمتر از قیمت تمام شده تولید عرضه می‌شود که در سال جهش تولید این موضوع بازدارنده تولید است.
مدیر عامل اتحادیه دامداران کشور با بیان اینکه قیمت فعلی شیرخام سنخیتی با هزینه‌های تولید ندارد، بیان کرد: اگر قیمت خرید شیرخام اصلاح نشود، کار به جایی می رسد که بسیاری از واحدهای دامداری به سبب زیان در فروش تعطیل می‌شوند. وی در واکنش به افزایش ۲۷ درصدی قیمت لبنیات گفت: اگرچه واحدهای تولیدی مشکلات خاص خود را دارند، اما قیمت شیرخام تا فرآوری محصول ۳ برابر اختلاف دارد که در این قضیه تنها دامدار و مصرف‌کننده متحمل زیان می‌شود. سلطانی درباره تاثیر افزایش قیمت لبنیات بر سرانه مصرف بیان کرد: در شرایط فعلی اقتصاد که قدرت خرید خانوار روبه کاهش است و مردم اولویت‌هایی در هزینه زندگی خود دارند، از این رو افزایش قیمت لبنیات بر میزان مصرف و تولید تاثیر سو دارد.
وی با اشاره به اینکه قیمت نهاده‌های تولید به شدت افزایش یافته است، بیان کرد: هم اکنون ۳۰ درصد نهاده‌های دامی با نرخ مصوب و ۷۰ درصد از بازار سیاه تامین می‌شود که به سبب اختلاف‌های چندبرابری تولید، هزینه تمام شده تولید به شدت افزایش یافته است. به گفته این مقام مسئول، با وجود اختصاص ارز ۴۲۰۰ تومانی به واردات انتظار می‌رود که نهاده‌های دامی با نرخ مصوب در اختیار دامداران قرار بگیرد که متاسفانه بخش اعظم ذرت و کنجاله سویا از بازار سیاه تامین می‌شود.
سلطانی قیمت هر کیلو جو را بالای ۲ هزار تومان، ذرت ۲ هزار و ۵۰۰ و کنجاله سویا ۶ هزار تومان اعلام کرد و افزود: قیمت کنونی کاه، کلش و ذرت علوفه‌ای نسبت به سال قبل ۵۰ تا ۱۰۰ درصد رشد داشته که تمامی این عوامل هزینه‌های تولید را بالا برده است.
این مقام مسئول ادامه داد: قیمت مصوب شیرخام بدون مشورت با ما ۲ هزار و ۹۰۰ تومان تعیین شد که مسئولان علت آن را عدم توانایی مصرف‌کنندگان برای خرید لبنیات عنوان می‌کنند، در حالی که این امر به نفع تولید نیست و در بلندمدت خسارات جبران ناپذیری را به صنعت وارد می‌کند.
ارتباط مستقیم کاهش مصرف با افزایش قیمت لبنیات، پرداخت یارانه تنها راه حل افزایش سرانه مصرف
علی احسان ظفری مدیرعامل اتحادیه تعاونی تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی با اشاره به اینکه ارتباط مستقیمی بین کاهش مصرف و افزایش قیمت لبنیات وجود دارد، اظهار کرد: افزایش تورم در قیمت مواد اولیه مورد نیاز تولید محصولات لبنی اعم از شیرخام، ظروف بسته بندی، سایر هزینه‌های تولید و به طبع محصول نهایی تاثیر گذار است. وی افزود: اگر دولت به طور مستقیم از تولید حمایت کند، تغییری در سرانه مصرف ایجاد نمی‌شود، در غیر این صورت شاهد افت چشمگیر سرانه مصرف هستیم. ظفری اعطای یارانه به بخش تولید را تنها راه حل سلامت جامعه و مصرف بالای محصولات لبنی اعلام کرد.
مدیر عامل اتحادیه تعاونی تولیدکنندگان فرآورده‌های لبنی میانگین مصرف جهانی لبنیات را ۱۶۰ کیلو و کشور ما حدود ۶۰ کیلو اعلام کرد و گفت: پرداخت یارانه از سوی دولت تنها راه حل ارتقای سرانه مصرف لبنیات اعلام کرد چرا که فاصله معناداری با متوسط جهانی داریم.
قیمت تمام شده هر کیلو شیرخام ۵ هزار و ۹۵۰ تومان است
احمد مقدسی رئیس انجمن صنفی گاوداران کشور از کمبود نهاده‌های دامی در بازار خبر داد و گفت: با وجود آنکه نهاده با نرخ آزاد به وفور در بازار موجود است، اما با نرخ مصوب نیست، این در حالی است که مسئولان اذعان می‌کنند که ارز مورد نیاز را تخصیص دادند.
وی افزود: هم اکنون هر کیلو کنجاله سویا با نرخ ۷ هزار تومان، ذرت ۲ هزار و ۷۰۰ تومان و جو ۲ هزار و ۲۰۰ تومان در بازار سیاه عرضه می‌شود که با نرخ های مصوب اختلاف چندبرابری دارد، به همین خاطر اگر مسئولان نتوانند بازار نهاده را کنترل کنند، صنعت دامپروری همانند مرغداری نابود نشود. مقدسی ادامه داد: تولیدکنندگان به هر میزانی که کنجاله و ذرت از بازار آزاد بخواهند، ۲ ساعت بعد درب واحد تولیدی تحویلشان داده می‌شود که با این وجود این سوال مطرح است که چرا نهاده در بازار آزاد موجود است، اما با نرخ مصوب نیست؟
این در حالی است که قیمت مصوب شیرخام از دامدار با این نرخ فاصله معناداری دارد که از مسئولان ستاد تنظیم بازار تقاضا داریم برای استمرار تولید، نرخ مصوب را متناسب با هزینه‌های تولید اصلاح کنند.همه ساله با افزایش حقوق و دستمزد، ظروف بسته بندی و سایر مواد اولیه ستاد تنظیم بازار نرخ اقلام پرمصرف لبنی و شیر خام را افزایش می‌دهد که این موضوع در کنار سایر هزینه‌ها موجب شده تا سهم مصرف لبنیات در سبد خانوار کاهش یابد که اگر دولتمردان یارانه‌ای به بخش تولید و مصرف اختصاص دهند، علاوه بر ورشکستگی صنعت دامپروری، سالیانه هزینه بالایی باید خرج درمان شود.
باشگاه خبرنگاران