بررسی‌ها نشان می‌دهد یکی از پیش‌نیازهای اصلی در ارزیابی هر طرح سرمایه‌گذاری برای راه‌اندازی یک کسب‌و کار، سنجش وضعیت کسب‌و کارهای موجود در آن حوزه و میزان عرضه کنونی آن کالا یا خدمت خاص با توجه به نیاز بازار است. اگر چه این روزها راه‌اندازی کسب‌و کار و سرمایه‌گذاری در ایران با چالش‌هایی مواجه است، اما اطلاعات از وضعیت حوزه‌هایی که جذابیت بیشتری برای سرمایه‌گذاری داشته یا در مقابل از حیث عرضه کنونی بازار در وضعیت اشباع به سر می‌برند، نشان می‌دهد تقاضا برای برخی از صنایع اشباع بالا گرفته است. معاونت برنامه‌ریزی وزارت صنعت، معدن و تجارت با انتشار گزارشی در ابتدای سال ۹۹ به معرفی فهرستی از کالاها و خدمات پرداخته که با توجه به میزان عرضه داخلی نسبت به تقاضای موجود، اشباع شده محسوب می‌شوند. بنا به اعلام این معاونت در برخی از رشته فعالیت‌ها، ظرفیت‌های ایجاد شده از نیاز کشور بیشتر بوده و سبب شده تا برخی واحدها در حداکثر ظرفیت فعالیت نکنند.
به اعتقاد تحلیلگران ،گرچه توسعه صادرات می‌تواند رافع این مشکل باشد، اما نوع محصولات و نداشتن صرفه و پتانسیل صادرات، کیفیت محصولات تولیدی، رقابت در بازارها و … از موانع عملیاتی شدن این مهم است. در همین راستا اواسط تیر امسال هم مدیرکل دفتر امور طرح‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت از معرفی صنایع اشباع به سرمایه‌گذاران خبر داد و گفت: صنایع اشباع را مشخص و به صورت رسمی اعلام کردیم. به سرمایه‌گذاران توصیه می‌کنیم وارد این صنایع نشوند. هادی تاکید کرد: به دنبال ممنوعیت برای عدم صدور جواز برای صنایع اشباع نیستیم، ولی همه استان‌ها به سرمایه‌گذاران جدید توصیه کنند که وارد این صنایع نشوند و ما هم در تخصیص تسهیلات و ... از این صنایع حمایت نخواهیم کرد. باید سرمایه‌گذاران را به طرف صنایع اولویت‌دار و پیشران کشور سوق داد. به اعتقاد مدیرکل دفتر امور طرح‌های وزارت صنعت، معدن و تجارت، استان‌ها باید تلاش کنند سرمایه‌گذاران جدید به جای آنکه کار خود را از نقطه صفر شروع کنند به طرف واحدهای تعطیل یا طرح‌های نیمه‌تمام بروند تا در زمان و سرمایه دچار، اتلاف نشویم. اما در تازه‌ترین خبرها سعید زرندی، معاون طرح و برنامه وزارت صنعت، معدن و تجارت، نحوه صدور و تمدید جوازهای تاسیس کاشی و سرامیک که در فهرست صنایع اشباع‌شده قرار دارد را ابلاغ کرد. در این نامه آمده است: پیرو نامه ۲۷ دی ۱۳۹۶ در خصوص نحوه صدور و تمدید جوازهای تاسیس کاشی و سرامیک، به اطلاع می‌رساند به دلیل ظرفیت‌سازی‌های صورت گرفته در این صنعت، سرمایه‌گذاری جدید در این زمینه توصیه نمی‌شود و هدایت متقاضیان سرمایه‌گذاری در صنعت مذکور به رشته فعالیت‌‌های پیشران و دارای اولویت مورد تاکید است. همچنین در راستای بهبود فضای کسب‌وکار و کاهش مکاتبات غیرضروری، صدور و تمدید مجوزهای یاد شده با شرایط زیر و بدون نیاز به استعلام از ستاد وزارتخانه به آن سازمان تفویض می‌شود.
۱- حداقل ظرفیت اقتصادی طرح‌های جدید، سالانه ۳ میلیون مترمربع تعیین می‌شود.
۲- در خصوص امکان تامین زمین و آب مورد نیاز طرح، متناسب با ظرفیت تولید، قبل از صدور جواز تاسیس اطمینان حاصل شود.
۳- تمدید جوازهای تاسیس، صرفا برای طرح‌هایی که سالانه حداقل ۲۰ درصد پیشرفت فیزیکی دارند، امکان‌پذیر است.
۴- با توجه به اشباع بودن بازار داخلی کاشی و سرامیک، حمایت از سرمایه‌گذاری‌های جدید در این زمینه، صرفا برای مقاصد صادراتی و «مشخصا طرح توسعه واحدهای فعالی که متوسط آمار تولید سالانه آنها بیش از ۷۰ درصد ظرفیت مندرج در پروانه بهره‌برداری بوده و مستندات ارائه شده از سوی مجری، بیانگر صادرات بیش از ۵۰ درصد محصولات تولیدی است»، با تایید مستندات مربوط به سامانه هماهنگ، قابل بررسی است؛ بنابراین برای سایر موارد که فاقد ویژگی‌های اخیر باشد، ضرورت دارد عبارت زیر در جواز تاسیس و کلیه تمدیدهای بعدی درج شود: منابع ارزی و ریالی طرح از محل آورده سرمایه‌گذاری تامین می‌شود و این وزارتخانه و واحدهای تحت پوشش، هیچ‌گونه تعهدی در خصوص تامین تسهیلات و حمایت‌های دولتی نخواهند داشت.
دنیای اقتصاد