در این مقاله سعی داریم به چگونگی انتخاب بهترین رنگ سازمانی بپردازیم.
مزایای انتخاب رنگ سازمانی مناسب
در آغاز باید بدانید که گزینش یک رنگ سازمانی مناسب چه مزایایی می‌تواند برای شما در بر داشته باشد:
✔ باعث شناخته شدن، ترویج و توسعه برند می‌شود.
✔ ارتباط و حسی عمیق بین سازمان و مخاطب به وجود می‌آورد.
✔ سازمان یا برند شما را به یک نماد شناخته شده تبدیل می‌کند، به صورتی که مخاطب با دیدن رنگ سازمانی مخصوص شما، فورا ماهیّت آن را می‌شناسد.
✔ رنگ سازمانی مناسب طراحی لباس کارمندان، لوگو، کارت ویزیت، سایت، تبلیغات محیطی، لوازم و اوراق اداری، بروشور و... را بسیار آسان کرده و باعث می‌شود تصویری مستحکم و مطمئن در ذهن مخاطب شکل بگیرد.
روانشناسی رنگ
برای انتخاب رنگ سازمانی مناسب ابتدا لازم است دربارة روانشناسی رنگ‌ها اطلاعات کافی داشته باشیم؛ معمولا رنگ‌ها را به دو دسته کلی تقسیم می‌کنند، یعنی رنگ‌های گرم و سرد.
رنگ‌های گرم:
در نگاه اول این رنگ‌ها حس راحتی و گرما را به بیننده القا می‌کنند ولی برای نشان دادن برجستگی‌ها در تصاویر و لوگوها اصلا مناسب نیستند و آنها را ضعیف نمایش می‌دهند، مانند رنگ قرمز.
رنگ‌های سرد:
این رنگ‌ها برای بیننده آرامش‌بخش هستند و از سادگی و آرامی خاصی برخوردارند؛ امّا نکتة مهمی که در رابطه با رنگ‌های سرد وجود دارد این است که به دلیل احساس منفلانه‌ای دارند برای طرح‌های گرافیکی قوی کاربرد ندارند و بیشتر برای پس‌زمینه مناسب هستند، مانند رنگ آبی روشن.
مبانی انتخاب رنگ سازمانی
بر اساس مقدماتی که در بخش قبل گفته شد، برای انتخاب رنگ سازمانی مناسب باید ابتدا به نوع مخاطب سازمان توجه شود که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم:
● سن مخاطبان: ابتدا باید در نظر داشته باشیم که مشتریان یا مخاطبان سازمان یا برند ما در چه رده سنی قرار دارند؟ کودک، بزرگسال، جوان یا میانسال؟ و بر همین اساس رنگی را انتخاب کنیم که با روحیات و خصوصیات آن طیف سنی مناسب باشد، به عنوان مثال رنگ زرد و قرمز برای کودکان می‌تواند مهیّج و جذّاب باشد.
● جنسیت: رنگ سازمانی باید بر اساس جنسیت مخاطب انتخاب شود، مثلا رنگ سرمه‌ای تیره برای آقایان مناسب‌تر است و رنگ صورتی برای خانم‌ها.
● نوع فرهنگ: می‌توانید به نوع فرهنگ جامعه هدف توجه ویژه‌ای داشته باشید؛ مثلا استفاده از رنگ‌هایی که در پرچم کشورهای مختلف وجود دارند می‌تواند برای مردم آن منطقه احساس صمیمیت ایجاد کند.
● احساس مخاطب: نکته مورد توجه دیگر این است که باید ببینید که چه حسّی را می‌خواهید در مخاطب خود ایجاد کنید و رنگ خود را بر همان اساس گزینش کنید.
● خصوصیات سازمانی: اگر رنگ سازمانی شما متناسب با خصوصیات برند، محصول یا سازمان شما باشد، بسیار موفق‌تر خواهید بود، مثلا انتخاب رنگ قرمز تیره برای بسته‌بندی محصول زعفران.
رنگ‌های مختلف و تأثیر آنها بر مخاطب
همانطور که پیش از این اشاره شد، شما می‌توانید متناسب با اهداف و در نظر گرفتن خصوصیات سازمان و مخاطبان آن، بهترین رنگ سازمانی را برای خود انتخاب کنید؛ در ادامه تأثیر بعضی از رنگ‌ها بر مخاطب را بیان می‌کنیم:
آبی:
این رنگ با تداعی کردن تصویر آسمان و دریا و ایجاد حس آرامشی که دارد، مخاطب را به سمت اطمینان و اعتماد سوق می‌دهد؛ اگر سازمانی هستید که می‌خواهید حس کارکرد بی‌خطر و مداوم را به مخاطب القا کنید، از این رنگ استفاده کنید. مثلا شرکت‌های هواپیمایی یا محصولات غذایی لبنی می‌توانند از این رنگ بهره بگیرند.
زرد:
تصویر خورشید و گرما را تداعی می‌کند و حس امید و خوشبینی به مخاطب دست می‌دهد؛ اگر می‌خواهید برند شما از نشاط و پویایی برخوردار باشد، رنگ سازمانی خود را زرد انتخاب کنید.
قرمز:
این رنگ تنفس و ضربان را بالا می‌برد و به نوعی اشتهاآور است، علاوه بر این احساس شجاعت، انگیزه، سرعت و جوانی را نیز به بیننده القا خواهد کرد. می‌دانید که فست‌فودهای معتبر، تولید کنندگان اسباب‌بازی و اتومبیل‌های مسابقه از این رنگ استفاده می‌کنند.
نارنجی:
این رنگ تلفیقی از خصوصیات رنگ زرد و قرمز را تداعی می‌کند، یعنی حس خوشبینی همراه با انگیزه و جسارت؛ اگر می‌خواهید علاوه بر اعتماد، حسّ انگیزه را در بیننده تداعی کنید، رنگ سازمانی خود را نارنجی انتخاب کنید.
سبز:
از نظر روانشناسی، رنگ سبز تداعی‌کنندة سلامتی، صلح، نشاط، رشد و جوانی است و طبیعت را در نظر بیننده مجسّم خواهد کرد؛ برای ارائه محصولات غذایی ارگانیک حتما از این رنگ استفاده کنید.
صورتی:
همان خصوصیات رنگ قرمز را دارد، امّا با ملاطفت بیشتری که آن را مختص خانم‌ها می‌کند، مثلا برای لوازم بهداشتی و آرایشی یا عروسک‌ها و لوازم دخترانه از این رنگ استفاده می‌شود.
بنفش:
اگر می‌خواهید رنگ سازمانی شما حسّ غرور، رازآلودی و فاخر بودن را همراه آرامش در نظر بیننده ایجاد کند، از بنفش استفاده کنید.
نقره‌ای:
حسّی که این رنگ در نظر مخاطب ایجاد می‌کند، توازن، آرامش و طبیعی بودن است، گفتنی است که نقره‌ای در ترکیب با رنگ‌هایی مانند سیاه، می‌تواند نشانة لوکس بودن محصول یا لوگوی تجاری باشد.
ترکیب رنگ
در جهت انتخاب گزینه مناسب برای رنگ سازمانی ممکن است با توجه به اهدافی که دنبال می‌کنید، مجبور شوید از ترکیب دو یا چند رنگ استفاده کنید. اولین نکته‌ای که برای این کار باید در نظر بگیریم، این است که این رنگ‌ها باید با یکدیگر هم‌خوانی داشته باشند تا ما را به هدف نزدیک‌تر کنند.
ترکیب رنگ برای انتخاب رنگ سازمانی مناسب باید بر اساس اصول روانشناسی رنگ‌ها و اهداف سازمان مورد نظر انجام شود.
روش انتخاب رنگ سازمانی متناسب
اهمیت انتخاب رنگ سازمانی تا آنجاست که اگر این انتخاب را درست انجام ندهید ممکن است در تجارت خود به راحتی شکست بخورید یا بالعکس در جذب مشتری و فروش دوچندان موفق شوید. به همین منظور در ادامه مراحلی را برای این کار بیان خواهیم کرد.
ابتدا باید در نظر داشته باشید که می‌خواهید برای رنگ سازمانی خود از یک طیف استفاده کنید یا از ترکیب دوسه یا سه رنگ؛ اگر یک طیف را انتخاب می‌کنید باید به گونه‌ای باشد که هم تمام خصوصیات شما را در بر بگیرد و هم مخاطب را به شما جذب کند، امّا اگر از ترکیب دو یا سه طیف استفاده می‌کنید باید رنگی را به عنوان اصلی، دیگری را برای تکمیل و یک یا دو طیف را به صورت پس‌زمینه به کار بگیرید.
رنگ اصلی:
در انتخاب رنگ سازمانی مهم‌ترین کار مشخص کردن رنگ اصلی است که باید بیانگر ویژگی‌ها و شخصیت برند شما باشد.
رنگ مکمّل:
باید از نظر بصری کاملا با پایه هماهنگ باشد و در بیان القای حس مناسب و جذب مخاطب به رنگ اصلی کمک کند.
رنگ زمینه:
برای ترکیب رنگ سازمانی مناسب، یک پس‌زمینة معمولا خاکستری، سفید یا حتی مشکی نیاز دارید که در انتخاب آن باید نهایت دقت را داشته باشید؛ این طیف نباید بیش از رنگ‌های اصلی خودنمایی کند و در عین حال باید به گونه‌ای باشد که در نهایت هماهنگی با سایر رنگ‌ها قرار بگیرد و به جلوه کردن آنها کمک کند.
در پایان باید اشاره کنیم که انتخاب رنگ سازمانی نامناسب می‌تواند آثار زیان‌باری را برای شما به همراه داشته باشد، بنابراین در انتخاب آن باید نهایت دقّت اعمال شود.