از ابتدای انقلاب تاکنون تحریم‌های متعددی به بهانه‌های گوناگون از جانب آمریکا و کشورهای غربی علیه جمهوری اسلامی ایران اعمال شده است، ناگفته نماند که تحریم‌ها حتی پیش از انقلاب نیز شامل ایران بوده است، نخستین تحریم پیش از انقلاب به دوران مصدق بر می‌گردد، تحریم بریتانیا علیه ایران به منظور واکنش در برابر انتخاب محمد مصدق به وزارت بود که هدف ملی‌سازی صنعت نفت را دنبال می‌کرد و اولین قطعنامه شورای امنیت نیز علیه ایران در زمان نخست وزیری محمد مصدق و به منزله واکنش علیه ملی شدن صنعت نفت ایران صادر شد.
بعد انقلاب هم با تحریم‌های متنوع‌تری از جانب آمریکا و متحدانش روبرو شدیم، چه در دوران جنگ تحمیلی و چه پس از آن که به بهانه توقف در پیشرفت برنامه اتمی ایران تحریم‌هایی با اشکال مختلف شکل گرفته است.
18 بهمن ماه سال جاری نیز وارد دور جدیدی از تحریم‌ها از سوی آمریکا و کشورهای غربی می‌شویم، در بند اول این تحریم‌ها آمریکا کاهش و محدود کردن توانایی ایران برای صادرات نفت را تصویب کرده و بر این اساس از ششم فوریه 2013 پول نفت خریده شده هرگز نباید به ایران برسد.
در بند دوم به وزارت خزانه‌داری اجازه داده شده دارایی‌های هر کسی که برای به دست آوردن فلزات قیمتی به ایران کمک کند را بلوکه کند، در بند سوم وزارت خارجه آمریکا برای 20 کشور که نفت ایران را خریداری می‌کنند و نتوانستهاند واردات نفت خود را از ایران کاهش دهند، استثنا قائل شده و مهلت 6 ماهه‌ای از 7 دسامبر به این کشورها داده شده است.
آنچه که مسلم است این است که تمامی تحریم‌هایی که علیه ایران و انقلاب اسلامی در طی 34 سال گذشته از سوی دولت‌های غربی اعمال شده هیچگاه نتوانسته خلل جدی به کشور وارد کند، بلکه همواره این تحریم‌ها باعث خودسازی و خودباوری بوده، چنانچه این ضرب المثل «عدو شود سبب خیر اگر خدا خواهد» مصداق بارزی است از موفقیت‌های ایران اسلامی در طی سال‌ها تحریم حاصل کرده است.
بر این اساس و با نزدیک شدن به زمان اجرای دور جدید تحریم‌ها از سوی کنگره آمریکا و متحدانش بر آن شدیم تا نظرات کارشناسان مختلف اقتصادی را جویا شویم که در ذیل مشروح این مصاحبه‌ها را می‌خوانید:
زمانیان: لازم است گاهی در برابر تحریم‌ها تهاجمی عمل کنیم
سید سعید زمانیان عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در خصوص دور جدید تحریم‌ها کنگره آمریکا و متحدانش علیه ایران گفت: از بعد پیروزی انقلاب و در 34 سال گذشته آمریکا و شرکای اقتصادی‌اش تحریم‌های مختلفی را بطور دائم در مقابل ایران اسلامی اعمال کرده و همواره این تحریم‌ها رو به افزایش بوده است.
وی افزود: نکته حائز اهمیت این است که در اکثر مواقع به آسانی قادر بوده‌ایم تحریم‌ها را دور بزنیم و در حال حاضر هم به راحتی این کار را انجام داده‌ایم.
این عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی در ادامه تصریح کرد: ایران کشور بسیار قدرتمندی است. در ارتباط با تحریم‌ها شاید مشکلاتی در برخی از موارد پیش آید، اما قطعا این تحریم‌ها باعث افزایش باور و اعتماد نسبت به توانایی‌مان شده بطوریکه در بسیاری از موارد به نتیجه مطلوب رسیده‌ایم و توانمندتر عمل کرده‌ایم.
زمانیان بیان داشت: اگر بین همه دستگاه‌ها اتحاد رویه وجود داشته باشد، با ارتباطات بسیار گسترده‌ای که در سرتاسر جهان داریم، باز هم می‌توانیم تحریم‌های جدید را مانند تحریم‌های گذشته دور بزنیم.
وی در ادامه افزود: بسیاری از کشورها در سراسر جهان به ما نیازمندند و در نتیجه این تحریم‌ها خودشان متضرر می‌شوند. چنانکه تجار و آنهایی که با ما مبادلات تجاری داشته‌اند به دلیل این تحریرمها دچار ضرر و زیان زیادی شده‌اند و از وضعیت موجود هم بسیار ناراحت هستند.
عضو کمیسیون برنامه و بودجه مجلس شورای اسلامی گفت: در مورد تحریم‌ها و در مواجهه با بسیاری از کشورها نباید فقط دفاعی برخورد کنیم، بلکه در مواردی که نیاز است باید بصورت تهاجمی عمل کرد.
وی افزود: آمریکا و متحدانش هر کاری که تاکنون از عهده‌اشان برآمده کرده‌اند اما با استقامت و پایداری در مقابل این تحریم‌ها و با حل اختلافات داخلی هیچگاه غربی‌ها از ناحیه تحریرمها نمی‌توانند ضربه‌ای به ما بزنند.
* غربی‌ها اذعان دارند که در هیچ زمینه‌ای نتوانستهاند ایران را منزوی کنند
عضو کمیسیون برنامه و بودجه تصریح کرد: غربی‌ها اهداف خود را دنبال و اجرا کرده‌اند اما به نتیجه نرسیده‌اند ضمن اینکه خودشان هم گفته‌اند که در هیچ زمینه‌ای نتوانستهاند ایران را منزوی کنند.
وی افزود: با امکانات خوب و تولیداتی که در کشور داریم قادر به عبور از تحریم‌ها هستیم و این دور جدید تحریم‌ها را هم پشت سر خواهیم گذاشت.
* آمریکا به دنبال سیطره بر دنیا و جذب منافع کلان است
عضو کمیسیون برنامه و بودجه بیان داشت: باید زوایای مختلف تحریم‌ها را رصد کنیم، کشورهای خیانتکار و آنهایی که بدون توجه به مسائل بین‌المللی فقط دنباله‌رو دستورات آمریکا هستند و در واقع از ترس و برای حفظ منافع خود اوامر آمریکا را چشم بسته اطاعت می‌کنند بدانند که آمریکا به دنبال سیطره بر دنیا و جذب منافع کلان هستند.
وی افزود: آمریکا در حال حاضر از نظر اقتصادی وضعیت کاملا نامطلوبی دارد، در ضمن کشورهای بسیاری در سطح دنیا خواهان همکاری با ما هستند و باید در صدد تقویت و فراهم‌سازی زمینه این همکاری‌ها باشیم.
عضو کمیسیون اقتصادی مجلس تصریح کرد: باید با کشورهای اسلامی و کشورهایی که انرژی‌های دنیا را در اختیار دارند هماهنگی داشته باشیم تا بتوانیم با اتحاد منافع آمریکایی‌ها را در جای جای دنیا به خطر بیندازیم.
*نورا: تحریم ما را از اقتصاد نفتی جدا می‌کند
عباسعلی نورا کارشناس اقتصادی در خصوص اثرات دور جدید تحریم‌ها که از سوی کنگره آمریکا از 18 بهمن اعمال میشود گفت: ما به این موضوع که تحریم‌ها به اقتصاد کشور فشار می‌آورد واقفیم و می‌دانیم که اینان اهداف بدتری نسبت به تحریم‌ها برای ما در نظر دارند.
وی افزود: تحریم‌ها بر اقتصاد ایران اثرگذار است و اگر بگوییم تأثیری ندارد اشتباه کرده‌ایم. اصلی در قاعده علوم اجتماعی است که می‌گوید وقتی مشکلی برای یک جامعه پیش آید آن جامعه برای یافتن راه‌حلی برای آن حرکت و تلاش می‌کند که هر چه مشکل سخت‌تر باشد راه‌های خودساخته‌تری را جستجو و هر چه مشکل ساده‌تر باشد راه‌های ساده‌تری را پیدا می‌کند.
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی بیان داشت: وقتی اقتصاد‌مان اقتصاد باز و نفتی بود همواره به تئوری نفتی توجه می‌کردیم و ساده‌ترین راه را برای خودمان انتخاب می‌کردیم اما امروز که این تحریم‌ها در مورد کشورمان اعمال میشود راهکارهای واقعی اقتصاد را مطالعه می‌کنیم.
* تحریم‌ها برای آیندگان دستاوردهای مطلوبی دارد
وی افزود: مطمئنم ماحصل این سختی‌ها و تحریم‌ها برای آیندگان، نسل‌های بعدی و حتی جامعه کنونی دستاوردهای بزرگ و درخشانی در سطح دنیا دارد و این موضوع را ملت ایران ثابت کرده است.
نماینده سابق مجلس شورای اسلامی اظهار داشت: به عنوان کارشناس اقتصادی نمی‌پذیرم که غربی‌ها بوسیله تحریم‌ها در صدد گرفتن امتیاز از ما باشند در ضمن به سیاستمداران توصیه می‌کنم که اگر آمادگی گفتمان دارند تا در یک فضای عادلانه گفتمان کنیم باید فضای بین‌المللی آن را فراهم و از این فرصت بهره ببریم.
* تحریم‌های ارزی به سود کشورهایی است که پولشان جایگزین ارز و یورو میشود
نورا گفت: غربی‌ها بدانند اگر تحریم ارز و یورو را علیه ما اعمال کنند این موضوع به ضرر خودشان خواهد بود زیرا تحریم‌های ارزی به نفع کشورهایی است که پول رایج آنها جانشین ارز و یورو میشود.
وی افزود: آمریکا و اروپا با تحریم‌های ارز و یورو فضا را برای جایگزینی پول رایج کشورهای دیگر به جای ارز و یورو فراهم می‌کنند و مطمئن هستم اگر یکی دو سال دیگر این کار ادامه یابد ارز و یورو محو و ین و یوآن و .... جایگزین آنها میشود.
این کارشناس اقتصادی اظهار داشت: اسکناس‌هایی که آمریکا منتشر و در سطح دنیا پخش کرده اگر روزی به آمریکا برگردد این کشور را ورشکست خواهد کرد و انشاء‌الله این تحریم باعث شود تا اقتصاد ورشکسته‌ای را در غرب شاهد باشیم.
نورا گفت: فشارهای اقتصادی از سوی غرب با توجه به قابلیت‌ها و پتانسیل‌هایی که جمهوری اسلامی دارد در طولانی مدت سبب منفعت برای نظام میشود و انشاء‌الله با استفاده از پتانسیل‌های منطقه پیشرفت‌هایی را بدست آوریم.
*بغزیان: شرکای تجاری ایران بیکار نمی‌‌نشینند
آلبرت بغزیان استاد اقتصاد و کارشناس اقتصادی هم در خصوص تحریم‌های کنگره آمریکا که قرار است از 18 بهمن ماه علیه ایران اعمال شود، گفت: در صورت ممنوعیت در نقل و انتقال شاید وارد شکل جدیدی از تحریم‌ها می‌‌شدیم اما این تحریم‌ها مسئله جدیدی نیست.
وی افزود: قبلا هم به ازای فروش نفت کالا وارد کرده‌ایم ضمن اینکه بسیاری از مایحتاج ضروری کشور را از همین طریق و در ازای مبادله نفت با کالا فراهم کرده‌ایم.
این استاد اقتصاد در ادامه بیان داشت: اگر اعلام شود ممنوعیتی در خرید دلار و طلا داریم و باید به ازای نفت کالا بخریم ما هم به سراغ کالاهای اساسی و مورد نیازمان می‌رویم و در ازای فروش نفت کالاهایی را از کشورهای خریدار نفت دریافت می‌کنیم که نیاز اولیه‌امان باشد.
بغزیان ابراز داشت: به نظر می‌رسد تحریم‌ها مقداری سبک‌تر از تحریم‌های قبلی است بخصوص اینکه این تحریم‌ها تحریم های کنگره آمریکاست نه شورای امنیت، زیرا قانع کردن اعضای شورای امنیت بسیار سخت از اعضای کنگره آمریکاست.
وی گفت: شرکای تجاری ایران هم در مقابل این تحریم‌ها بیکار نمی‌‌نشینند زیرا در واقع شرکای تجاری ایران از این قضیه متضرر خواهند شد.
خبرگزاری فارس