فردین آقابزرگی با اشاره به رشد شاخص بازار سرمایه اظهار داشت: سه عامل باعث افزایش و رشد شاخص شده است و گسیل نقدینگی بسیار زیاد به سمت بازار سرمایه، حمایت مسئولان و در نهایت عدم وجود بازارهای موازی برای جذب نقدینگی تنها دلایل رشد قیمتها در بازار سرمایه هستند.
وی ادامه داد: با این شرایط حال حاضر، مدتهاست که از فضا و نقطه مرزی که تا پیش از این به عنوان ارزش ذاتی و ارزش روز سهام تلقی میشد، گذر کردیم و پس از گذر از این مرحله و شکستن این تابو، الان به بازیافت عایدات حاصل از سرمایه گذاری کمتر کسی توجه دارد. به طوری که در این مدت مجامع زیادی برگزار شدند که سهم 8 هزار تومانی، کمتر از 90 ریال دی پی اس در مجمع توزیع شده که هیچ تناسبی بین آنها وجود ندارد. با این حال و اوصاف تا مادامی که بازار منطقی نشود، نمی توان راهکاری را به اجرا رساند.
این کارشناس اقتصادی با بیان اینکه راه اندازی سایر بازارها که مهم ترین آن میتواند بورس املاک باشد میتواند بخش قابل توجهی از نقدینگی راکد را به سمت خود جذب کند، گفت: سایر ابزارهایی که قبلا فعال بودند مانند معاملات آتی سکه یا انتشار اوراق مبتنی بر سایر محصولات با محوریت بخش خصوصی میتوانند به این شرایط بورس کمک کند.
آقابزرگی افزود: در حال حاضر هیچ تعریف اقتصادی منطقی و توجیه پذیر نمیتوانیم بر این روند قیمت و شاخص داشته باشیم و آسیبی که از این جهت به اذهان عمومی وارد میشود این است که به مرور زمان منطق و دیدگاه اقتصادی تحت تاثیر قرار میگیرد و خود به خود انتظار تورمی از طریق بازار سرمایه به سایر بازارها منتقل میشود که این عیب بسیار بزرگ رشد شاخص است.
وی تاکید کرد: البته برگشت به وضعیت منطقی بازار سرمایه مساوی است با خروج قابل توجه نقدینگی از بازار. به هر حال در این شرایط تمهیدات زیادی از جمله تکلیف شرکتها به عرضه 25 درصد سهام شان به عنوان شناور آزاد، افزایش سرمایه از محل ثبت سهام یا عرضه حق تقدم یا انتشار عرضه اولیه سهام شرکتهای تازه وارد به صورت ای پی او به اجرا رسید اما تمام این عوامل باعث شدند که نقدینگی سرگردان در یک سال گذشته بازار سرمایه را تحت تاثیر قرار دهد که می توان تاثیر آن را در اختلاف بین ارزش ذاتی و ارزش روز دید.
این کارشناس اقتصادی درباره اختلاف ارزش ذاتی و ارزش روز سهام اظهار داشت: متوسط p/e بالغ بر 29 مرتبه است و شرکتهایی که حتی زیان ده هستند صرفا متکی بر ارزش جایگزینی و ارزش روز دارایی هایشان معامله میشوند بنابراین اگر انتظار داشته باشیم با دیدگاه انتظارات تورمی پیش رو، کماکان نرخ ارز و نرخ تورم تا نرخ امروز ادامه یابد، بدیهی است که شاخص هم همین روند صعودی را ادامه میدهد.
وی افزود: اختلاف بین ارزش ذاتی و ارزش روز سهام را به این شکل میتوانیم به تصویر بکشیم؛ بالغ بر 7هزار و 400 هزار میلیارد تومان ارزش روز شرکتهای حاضر در بورس است. درصورتی که مجموع پیش بینی سود شرکتها تا پایان سال گذشته کمتر از 180 هزار میلیارد تومان بوده که این عدد بعید است امسال تغییری پیدا کند. به معنای دیگر نسبت سودآوری به کمتر از 3 درصد افت پیدا کرده بنابراین با این مدل به راحتی میتوان گفت اختلاف بین ارزش ذاتی و ارزش روز سهام بسیار زیاد است.
آقابزرگی گفت: در حقیقت در بورس از نقطه قرمز عبور کردهایم که پس از آن دیگر هیچ حد و مرزی نمیتوان تعریف کرد. معتقدم شاخص دو میلیون هم توجیه اقتصادی ندارد و مبتنی بر سه عامل ذکر شده شکل گرفته است.
وی با بیان اینکه این یک نقص در اقتصاد است که به دلیل نبود هیچ بازار و شرایط دیگر تمام نقدینگی به سمت بورس هدایت شده، ادامه داد: زمانی پول به صورت خود انتظام میل حضور در بازار سرمایه پیدا میکند که این جذابیت بورس محسوب میشود اما در حال حاضر نقدینگی به دلیل عدم وجود هیچ شرایطی مجبور است که وارد بورس شود و این باعث میشود این بازار جذابیت خود را برای سنوات آتی از دست بدهد.
این کارشناس بازار سرمایه افزود: درصورتی که این شرایط ادامه پیدا کند حتما رشد بیرویه قیمتها و افزایش شاخص ادامه پیدا میکند و در نیمه دوم سال اگر همین روال که به دور از عقل و منطق است، پیش رود شاخص به راحتی به سه میلیون میرسد.
ایلنا