لبنیات به عنوان یکی از اصلی‌ترین مواد غذایی سبد معیشتی خانوار‌ها این روز‌ها با نوسان قیمت مواجه شده است به طوری که این اتفاق بعضا چند مرتبه در ماه رخ می‌دهد. افزایش قیمت‌ها به جایی رسیده است که طبق آمار نهاد‌های دولتی و نهاد های وابسته به دولت، برخی از خانوار‌ها در کشور توانایی تامین لبنیات روزمره خود را ندارند و ممکن است طی مدت طولانی از این محصول که مملو از مواد مغذی است استفاده نکنند.
این در حالی است که تامین لبنیات باید در سبد هزینه‌های هر خانوار ایرانی قرار گیرد، اما افزایش اخیر قیمت‌ها این مهم را نقص کرده است که در ادامه این گزارش پیگیر دلیل افزایش قیمت لبنیات در کشور شده ایم.
دخالت در قیمت گذاری عامل نوسانات هفتگی قیمت لبنیات
محمدرضا بنی طبا سخنگوی اتحادیه صنف فروشندگان لبنیات در رابطه با وضعیت بازار لبنیات در کشور اظهار کرد: یکی از دلایل افزایش اخیر قیمت لبنیات در کشور دخالت دولت در قیمت گذاری برخی از محصولات لبنی است، یعنی دولت در قیمت گذاری این محصولات از حقوق تولیدکنندگان حمایت نمی‌کند و آنها محصولات متفاوتی را تولید می‌کنند.
وی افزود: به همین دلیل است که به عنوان مثال قیمت پنیر در فروشگاه‌ها یکسان نیست و دلیل آن تفاوت در وزن و کیفیت محصول است و همین تفاوت در قیمت‌ها بعضا دچار ایجاد رقابت و نوسان قیمت‌ها در بازار می‌شود.
سخنگوی اتحادیه صنف فروشندگان لبنیات بیان کرد: دومین و مهم‌ترین دلیل نابسامانی در صنعت و بازار فروش لبنیات، تخصیص ارز ارزان قیمت به واردات نهاده‌های دامی است به طوری که این موضوع ارتباط مستقیم با قیمت‌ها و بازار لبنیات دارد.
بنی طبا ادامه داد: اقدام دولت در خصوص تخصیص ارز ارزان قیمت به نهاده‌های دامی در صورتی می‌تواند برای صنعت لبنیات مثمر واقع شود که اختلاف قیمت میان ارز آزاد و دولتی در راستای حمایت از مصرف کنندگان صرف شود.
وی با ذکر این مطلب که حمایت از مصرف کنندگان می‌تواند در قالب یارانه‌های مواد غذایی باشد، تصریح کرد: دولت باید اقشار مختلف جامعه را برای خرید اقلام خوراکی حمایت کند چراکه هم اکنون برخی از اقشار قدرت خرید لبنیات نیز ندارند.
سخنگوی اتحادیه صنف فروشندگان لبنیات ابراز کرد:، اما زمانی که دولت اختلاف قیمت ارز دولتی و آزاد را برای بهبود بازار و جامعه هزینه نمی‌کند، همان بهتر که واردات نهاده‌های دامی به صورت آزاد انجام گیرد و وضعیت عرضه و تقاضا در بازار قیمت‌ها را تعیین کند.
بنی طبا گفت: به عنوان مثال دولت چند سال گذشته طی اقدامی یارانه ارز واردات گوشت قرمز را قطع کرد و همین موضوع باعث شده تا هم اکنون ضمن آرامش حاکم در بازار گوشت قرمز و تامین نیاز‌های داخل، به فکر صادرات این مواد غذایی هستیم.
نحوه قیمت گذاری لبنیات در کشور
سخنگوی اتحادیه صنف فروشندگان لبنیات اظهار کرد: قیمت ۱۰ قلم لبنیات توسط دولت سالیانه به صورت نرخ مصوب تعیین می‌شود و مابقی محصولات لبنی توسط شرکت‌های تولیدکننده و بر اساس هزینه‌های تولید و جاری قیمت گذاری می‌شوند.
بنی طبا افزود: شرکت‌های تولیدکننده محصولات لبنی باید در قیمت گذاری محصولات خود از آیین نامه قیمت گذاری محصولات ساخت داخل پیروی کنند که در این آیین نامه نحوه قیمت گذاری محصولاتی که توسط دولت نرخنامه ندارند، درج شده است.
وی تصریح کرد: نحوه قیمت گذاری محصولات لبنی به این شکل است که تولیدکنندگان باید ضمن در نظر گرفتن هزینه‌های تولید و دستمزد کارگران، می‌توانند بین ۱۱ تا ۱۷ درصد نیز برای خود دایره سود تعیین کنند.
نهاده‌های دامی با قیمت مصوب پیدا نمی‌شود
احمد مقدسی رئیس انجمن صنفی گاوداران در خصوص قیمت نهاده‌های دامی اظهار کرد: اکنون هر کیلو کنجاله سویا با نرخ ۱۰ هزار تومان، جو ۳ هزار تومان و ذرت ۳ هزار و ۵۰۰ تومان پیدا نمی‌شود که اگر دولت هر چه سریعتر مشکلات را حل نکند، ظرف یک تا ۲ ماه آینده صنعت دامپروری نابود می‌شود.
به گفته وی؛ نرخ فعلی جو و ذرت با قیمت مصوب ۲ برابر و کنجاله سویا ۴ برابر فاصله دارد.
مقدسی ابراز کرد: در حال حاضر ذرت در بنادر آمده و تنها به سبب مشکل تامین ارز امکان ترخیص وجود ندارد و اگر بانک مرکزی نمی‌تواند ارز مورد نیاز را تامین کند، اجازه واردات با ارز آزاد را بدهند چرا که دستگاه ما موجود زنده است و نبود ارز و تحریم متوجه نمی‌شود.
با تمام این تفاسیر، دولت که باید تنها وظیفه نظارت بر بازار‌ها و قیمت‌ها را به دوش بکشد، اما شاهد این هستیم که دولت در قیمت گذاری بسیار از محصولات داخلی نیز ورود می‌کند و همین اقدام باعث برهم خوردن بازار‌ها شده است. پس دولت باید هرچه سریعتر در راستای حل این مشکلات چاره‌ای بیاندیشد و دست خود را از قیمت گذاری محصولات داخلی کوتاه کند تا بازار به روال عادی خود بازگردد.
باشگاه خبرنگاران جوان