به اعتقاد آنها اظهارات ضد و نقیض مسوولان در یک ماه اخیر و اختلافات دو وزارتخانه اقتصاد و نفت مسبب ریزش‌های اخیر بازار سهام است. سهامداران این روزها در تنگنای معاملات قرار گرفته‌اند و درحالی که حقوقی‌ها عزم خود را برای جمع کردن بازار جزم کرده‌اند اما اتفاق دیگری در بازار رخ می‌دهد. وحشت سهامداران از حمایت سهام شاخص‌ساز در این مقطع در حالی برگ برنده مسوولان است که سهامداران خرد را به چالش جدی کشیده است. اگرچه به گفته کارشناسان ۲۰ درصد از نقدینگی که توسط سهامداران در این مدت وارد بورس شده خارج و ۸۰ درصد این میزان پول به دلایل مختلف همچنان در بازار موجود است اما با این اوصاف نگرانی سهامداران از ریزش‌های بعدی به اوج خود رسیده و صفوف طولانی بازار ارز این سیگنال را می‌دهد که سهامداران بیشتری جذب بازارهای موازی شوند، اتفاقی بی‌سابقه در داد و ستدهای بازار سهام که می‌تواند پرونده جدیدی از معاملات را پیش روی معامله‌گران باز کند. در این میان کارشناسان بازار سرمایه با ارائه راهکارهایی همچنان به بازگشت اعتماد از دست رفته سهامداران امیدوارند. در گفت‌وگو با کارشناسان از راهکارهایی می‌گوییم که می‌تواند تغییرات عمده‌ای در روند معاملات آتی بازار ایجاد کند.
دولت به وعده خود عمل کند
محمدرضاخبری زاد، کارشناس بازار سرمایه در این خصوصگفت: بر اساس وعده رئیس‌جمهور بسیاری از سرمایه‌گذاران از تیرماه سرمایه خود را وارد بازار سهام کردند و با توجه به اینکه تجربه‌ای در این بازار نداشتند صرفا با اعتماد به تبلیغات و حمایت‌های لفظی قوه مجریه، نقدینگی‌شان را وارد بورس کردند، این درحالی است که در همان مقطع نیز بسیاری از کارشناسان در مورد حبابی بودن قیمت‌ها هشدار می‌دادند و خبری از پیشنهادهای سرمایه‌گذاری در بازار نبود. خبری‌زاد در ادامه گفت: اگرچه دولتمردان بارها با بیان اینکه مردم به بورس اعتماد کنند سرمایه مردم را به سمت این بازار هدایت کردند، اما در حالی که کمتر کسی پیش‌بینی چنین روزهایی را برای شاخص می‌کرد، ریزش بازار رقم خورد و سهامداران جدید متضرر شدند این در حالی است که دولت با چرخشی عجیب از مواضع خود اعلام می‌کند که شرکت‌های سرمایه‌گذاری و صندوق‌ها جای امن‌تری برای سرمایه‌گذاری هستند. او گفت: از ۲۰ مرداد که اصلاح قیمت‌ها آغاز شد کمتر کسی فکر می‌کرد ریزش و شکست قیمت‌ها با این سرعت ادامه یابد، اما آنجا که شاخص به زیر یک میلیون و ۸۰۰ هزار واحد رسید و ارزش معاملات با کاهش مواجه شد صفوف فروش سنگین شد این در حالی است که در مقابل صفوف فروش، خریداری وجود نداشت.
خبری‌زاد اظهار کرد: خروج سهام دولتی از بازار و همچنین بی‌رغبتی سهامداران برای خرید، وضعیت چالش‌برانگیزی را در بازار به وجود آورده در واقع صفوف فروشی که توسط حقوقی‌ها تشکیل شد رعب و وحشتی بی‌سابقه‌ای در دل سهامداران خرد انداخته است، اما با این اوصاف و بر اساس مستندات۲۰ درصد از نقدینگی که توسط سهامداران در این مدت وارد بورس شده خارج و ۸۰ درصد این میزان پول به دلایل مختلف همچنان در بازار موجود است. به گفته این کارشناس بازار، موج بی‌اعتمادی سهامداران به بورس، بازار را وارد فاز جدیدی می‌کند اما با توجه به اینکه در بازارهای موازی به خصوص بازار ارز، قیمت دلار رو به افزایش است و قیمت‌های جهانی نیز رشد چشمگیری را تجربه کرده است شاید سهامداران قید رفتن از بازار سرمایه را بزنند. حمایت‌های دولتی از بورس بدون برنامه و مقطعی پیش می‌رود بنابراین اگر وعده‌ای که در مورد عرضه سهام خزانه و انتشار اوراق تبعی داده‌اند، عملی نشود اتفاقات عجیب‌تری در بازار سهام رخ می‌دهد اما واقعیت این است که شرکت‌ها به غیر از دوران صعودهای آنچنانی و ریزش‌های هیجانی سرانجام به تعادل می‌رسند و به نظر می‌رسد بعد از منفی شدن بدون دامنه سهام حقوقی‌ها، قیمت‌ها برای سهامداران جذاب‌تر و صفوف فروش کمتر می‌شود و بازار به حالت خنثی باز می‌گردد.
سهامداران صبور زیان این روزها را از بازار پس می‌گیرند
مدیرسرمایه‌گذاری سبدگردان توسعه فیروزه در این باره گفت: متاسفانه اتفاقاتی که در چند روز اخیر در بازار افتاد به کلی اعتماد مردم عادی را از بین برد.
سهیلا صالحی ادامه داد: کسانی که به تازگی وارد بازار شده‌اند تمام تلاششان این است که مانده سرمایه‌شان را از بازار خارج کنند. بعید به نظر می‌رسد با شرایط به وجود آمده سهام شرکت‌ها بتوانند به زودی سقف‌های قبلی را ببینند. مدیر سرمایه‌گذاری سبدگردان توسعه فیروزه افزود: احتمالا یک اصلاح زمانی، حداقل تا انتخابات آمریکا خواهیم داشت. در مورد بازگشت تعادل به بازار و خلاصی از صف‌های فروش یکپارچه به نظر می‌رسد پس از اتمام پذیره‌نویسی ETF پالایش یکم اتفاقاتی رخ دهد. کما اینکه روز گذشته با بستن دو نماد پر عرضه شستا و خودرو شاهد پی‌ریزی برای رخ دادن این اتفاقات بودیم. به گفته سهیلا صالحی باز شدن بدون دامنه این نماد‌های پر‌عرضه می‌تواند تا حدودی تعادل را به بازار برگرداند. همان‌طور که در بازه‌ای از زمان شاهد بی‌توجهی خریداران به عوامل بنیادی سهام و صنایع و کلان اقتصاد بودیم در حال حاضر هم شاهد بی‌توجهی فروشندگان به این عوامل هستیم. احتمال می‌رود با کاهش هیجانات فروش در کوتاه‌مدت هم همچنان به این عوامل توجهی نشود اما نهایتا بازار در درازمدت این عوامل مثبت را در قیمت سهم‌ها لحاظ خواهد کرد و بی‌شک کسانی که دید بلند‌مدت در این بازار دارند، زیان همه این روزها را از بازار پس می‌گیرند.
بازار به شرایط قبل باز نمی‌گردد
یوسف پاشانژاد، کارشناس بازار سرمایه دراین باره گفت: اخبارحمایتی در این مقطع نمی‌تواند بازار را نجات دهد. اگرچه برای مدیریت بازار، حقوقی‌ها ورود پیدا کرده‌اند اما تصمیمات خلق‌الساعه سیاست‌گذاران به هیجانات فروش دامن زده است. پس از کش و قوس فراوان تدابیری برای کنترل بازاراتخاذ شده که نه تنها وضعیت فعلی را کنترل نمی‌کند حتی به هیجانات بیشتر نیز دامن می‌زند. او ادامه داد: حمایت از چند سهم بزرگ و تاثیرگذار موجب بدبینی سهامدارانی شده که تجربه چندانی از بازار سرمایه ندارند و سرمایه‌شان را صرف خرید سهام کوچک‌تر کرده‌اند از این رو حمایت اختصاصی از سهام شاخص ساز سرنوشت معاملات را تغییر داد.
به گفته این کارشناس بازار سرمایه عدم حمایت از سهام کوچک‌تر و شرایط فشار فروش برای این سهام پیامد منفی بر سهام شرکت‌های ارزنده نیز داشته به‌طوری که بی‌ثباتی بیشتر بازار را رقم می‌زند. بنابراین اینکه با حمایت چند سهم بازار به شرایط قبل بازگردد و نگرانی همه سهامداران را از بین ببرد هرگز اتفاق نمی‌افتد. اگرچه ممکن است این سیاست تب هیجانات بازار را اندکی کاهش دهد اما با توجه به اینکه همه سهامداران سهام بزرگ و شاخص‌ساز ندارند و افراد محدودی سهامدار شرکت‌هایی هستند که از سوی سیاست‌گذاران بازار حمایت شده، بعید به نظر می‌رسد شرایط بازار تغییر کند. یوسف پاشانژاد در ادامه گفت: رشد بی‌اندازه قیمت سهام در این چند ماه عامل اصلی اتفاقات اخیر بورس است. از سویی دیگر تبلیغ بازار سرمایه برای مردمی که اشراف کامل به داد وستدهای این بازار نداشتند شرایطی را رقم زد که به سختی جبران می‌شود. اظهارات ضد و نقیض دولت درباره بورس و حواشی‌ای که در مورد عرضه اوراق نفتی به وجود آمد ضربه محکمی به بازار سهام زد.
دنیای اقتصاد