سونامی در بازار خودرو

هرچند خودروسازان از به‌کارگیری کلمه آزادسازی امتناع می‌کنند و معتقدند که دولت به شیوه خود نسبت به افزایش قیمت خودرو اقدام کرده، اما با این حال با نگاهی به قیمت‌های جدیدی که خودروسازان طی هفته پیش اعلام کردند پی به این مساله خواهیم برد که خودروسازان نیز از مصوبه مذکور خیلی هم بی‌نصیب نبودند.
در همین حال خودروسازان در تعیین قیمت‌ها دو راه پیش رو داشتند: راه اول آنکه با تعامل سازمان حمایت از تولیدکنندگان و مصرف‌کنندگان به تعیین قیمت‌ها بپردازند و دوم آنکه خودشان قیمت‌گذاری کنند، با این شرط که پولی را نیز به حساب خزانه واریز کنند.
با این شرایط ظاهرا خودروسازان در قیمت‌گذاری بیشتر محصولاتشان راه اول را مبنی بر تعیین قیمت با تعامل سازمان حمایت پذیرفته‌اند. به‌طوری‌که در مورد بیشتر خودروها هنوز هم فاصله قابل توجهی میان نرخ کارخانه و بازار به چشم می‌آید. به نظر می‌رسد قیمت‌های جدید حاصل تعامل «سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان» و «خودروسازان» است. طبق مصوبه دولت، قرار بود سازمان حمایت قیمت خودروها را بر اساس نرخ ارز مبادلاتی محاسبه و اعلام کند و خودروسازان نیز مجاز شدند این قیمت‌ها یا نرخ‌های موردنظر خود (قیمت تجاری) را برای محصولاتشان در نظر بگیرند. حال اگر قیمت خودروسازان بیش از نرخ‌های اعلامی بشود، آنها باید مابه‌التفاوت دو نرخ «محاسباتی» و «تجاری» را به حساب دولت واریز کنند. با این شرایط به نظر می‌رسد خودروسازان برای جبران ضرر و زیان خود، قیمت محصولاتشان را در حاشیه بازار تعیین کرده‌اند، اما باز هم سازمان حمایت ناظر برعملکرد آنها است و خود نیز ترجیح دادند با سازمان حمایت کار کنند تا اینکه پولی را به حساب خزانه واریز کنند.
خودرو رسما گران شد
در پی مصوبه دولت برای قیمت‌گذاری خودروها، فهرست قیمت‌ها با تایید سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان اعلام شد که در آن، قیمت‌ها نزدیک به حاشیه بازار تعیین شده‌اند. بر این اساس، قیمت پژو ۴۰۵ معادل ۲۳ میلیون تومان، پژو پارس سال ۳۰ میلیون تومان و پراید ۱۶ میلیون و ۷۵۰ هزار تومان تعیین شده است.
همچنین قیمت جدید هر دستگاه تیبا 19 میلیون و 790 هزار تومان، سایپا 141 مدل SX معادل 16 میلیون و 150 هزار تومان، سایپا 111 مدل EX معادل 17 میلیون و 800 هزار تومان و سایپا 111 مدل SX معادل 17 میلیون و 200 هزار تومان تعیین شده است. هر دستگاه سایپا 132 مدل EX معادل 17 میلیون و 550 هزار تومان و نوع SX این خودرو معادل 19 میلیون 950 هزار تومان تعیین شده است. سایپایی‌ها قیمت مصوب هر دستگاه سایپا 132 مدل SL نیز 16 میلیون و 100 هزار تومان و مدل LE این خودرو 16 میلیون و 700 هزار تومان در نظر گرفته‌اند. قیمت سایپا 131 مدل SX نیز از سوی خودروسازان و با تایید سازمان حمایت 16 میلیون و 750 هزار تومان و قیمت مدل EX این خودرو 17 میلیون و 350 هزار تومان و قیمت LE این خودرو 5/16میلیون تومان تعیین شده است. از این پس همچنین هر دستگاه سایپا 131 مدل SL نیز 15 میلیون و 700 هزار تومان به فروش می‌رسد و تندر-90 پارس خودرو هم 36 میلیون تومان در نمایندگی‌ها قیمت خواهد داشت. در بین محصولات ایران خودرو نیز قیمت پژو پارس سال 30 میلیون تومان، قیمت جدید تندر-90 با استاندارد یورو 4 مدل E2 معادل 36 میلیون تومان و مدل E1 این خودرو نیز 32 میلیون و 500 هزار تومان تعیین شده است.همچنین قیمت پژو 206 صندوقدار مدل V2 معادل 37 میلیون و 500 هزار تومان و مدل V9 این خودرو 43 میلیون تومان و پژو 206 صندوقدار مدل V8 نیز 36 میلیون تومان خواهد بود. ایران خودرویی‌ها قیمت هر دستگاه پژو پارس اتوماتیک را نیز 40 میلیون و 300 هزار تومان تعیین کرده و نوع LX این محصول را نیز 33 میلیون و 500 هزار تومان در نظر گرفته‌اند. نوع ELX پارس نیز 37 میلیون و 700 هزار تومان قیمت خواهد داشت. قیمت پژو پارس معمولی دوگانه‌سوز هم 31 میلیون و 700 هزار تومان تعیین شده است. اما قیمت جدید هر دستگاه سمند سورن ELX معادل 30 میلیون تومان تعیین شده و در مورد وانت باردو دوگانه‌سوز نیز می‌توان به دو نوع قیمت‌گذاری 10 میلیون و 550 هزار تومان و 11 میلیون و 300 هزار تومان براساس آپشن خودرو اشاره کرد. ایران خودرو همچنین با تایید سازمان حمایت قیمت هر دستگاه رانا با استاندارد یورو 4 را 32 میلیون و 500 هزار تومان و قیمت پژو 207 دنده اتوماتیک را 42 میلیون و 500 هزار تومان لحاظ کرده است.
قیمت سمند LX سال دوگانه‌سوز نیز 26 میلیون و 500 هزار تومان در نظر گرفته شده و سمند LX پایه گازسوز هم از این پس قیمتی برابر با 27 میلیون و 500 هزار تومان خواهد داشت. سمند SE نیز حالا خودرویی 21میلیون و 800 هزار تومانی به شمار می‌رود و و سمند سورن ELX با موتور EF7 هم 31 میلیون و 500 هزار تومان قیمت دارد.
همچنین قیمت پژو 206 تیپ 5 معادل 35 میلیون و 500 هزار تومان و 206 تیپ 6 با دنده اتوماتیک نیز 42 میلیون و 500 هزار تومان تعیین شده است. پژو 206 تیپ 2 نیز 32 میلیون تومان قیمت خواهد داشت. ایران خودرویی‌ها اما پژو 405 دوگانه‌سوز را 25 میلیون تومان قیمت‌گذاری کرده‌اند و نوع بنزینی آن در مدل GLX هم معادل 23 میلیون تومان قیمت خواهد داشت. پژو 405 مدل SLX هم از این پس 26 میلیون تومان قیمت دارد.
بشنوید از بازار
واضح بود که هر چه قیمت خودرو افزایش پیدا کند، بازار نیز موازی با آن روند صعودی پیدا خواهد کرد. حال این واقعیت به وقوع پیوسته و با افزایش قیمت رسمی خودروها بازار نیز نسبت به آن واکنش نشان داده و برخی محصولات قیمتی میلیونی پیدا کرده‌اند، این در حالی است که اگر خودروسازان خودروهای تولیدی را روانه بازار می‌کردند، شاید با اعلام رسمی قیمت‌ها، بازار چنین واکنشی از خود نشان نمی‌داد. بر این اساس قیمت‌ها به دنبال اعلام نرخ‌‌ جدید از سوی خودروسازان و سازمان حمایت، با روند افزایشی همراه شد و برخی خودروها رشد قیمت یک تا 4 میلیونی یافتند. در حالی که معاون وزیر صنعت پس از مصوبه دولت در مورد تغییر مبنای قیمت‌گذاری خودرو، بر کاهش قیمت در بازار به دنبال اجرای این مصوبه تاکید داشت، اما اعلام نرخ‌های جدید از سوی خودروسازان و تصویب آن توسط سازمان حمایت باعث شد، تا قیمت‌ها در بازار نه تنها کاهش پیدا نکند، بلکه در برخی موارد نیز رشد قیمت اتفاق افتاد. در چنین شرایطی، قیمت مصوب برخی خودروها بالاتر از نرخ بازار آزاد بوده که همین مساله باعث شده، تا قیمت این نوع خودروها در بازار آزاد افزایش یابد. در عین حال، مصوبه خودروسازان در مورد قیمت‌گذاری برخی خودروها بالاتر از نرخ بازار آزاد خلاف مصوبه دولت در مورد قیمت‌گذاری خودرو است، زیرا طبق این مصوبه، قیمت‌های جدید باید در محدوده قیمت محاسباتی خودرو و نرخ بازار آزاد باشد.

چرایی افزایش قیمت ها
اینکه چرا قیمت خودرو از ابتدای سال جاری روندی صعودی پیدا کرد با اظهار نظر های مختلفی از سوی دست اندرکاران، کارشناسان و مسوولان وزارت صنعت و معدن و تجارت مواجه است .خودروسازان کمبود نقدینگی، محدودیت های بین المللی و همچنین تحریم های بانکی را از جمله عوامل اصلی کاهش تولید و به نسبت آن افزایش قیمت‌ها می خوانند این در حالی است که برخی از کارشناسان وابستگی صنعت خودرو به حمایت‌های دولتی و عدم بهره وری در شرکت های یاد شده را دلیلی بر اوج گیری مشکلات این صنعت عنوان می‌کنند. در همین حین برخی از مسوولان وزارت صنعت ، معدن و تجارت نیز دلیل گرانی خودرو را عدم تامین قطعات و به صرفه نبودن تولید برای خودروسازان عنوان می کنند .حال آنکه مطابق با بندی از مصوبه جدید دولت، خودروسازان هم اکنون باید تولید خود را به میزان نیاز بازار برسانند که البته این موضوع به عنوان یکی از شروط تعهداتی است که باید به سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان اعلام کنند بدین ترتیب که چقدر افزایش تولید خواهند داشت و برنامه تولید خود را به سازمان اعلام کنند.

روزنامه دنیای اقتصاد