حسابهای منطقهای براساس تعاریف، مفاهیم، اصول و روشهای محاسباتی و استانداردهای سیستم حسابهای ملی سازمان ملل (SNA 2008) و هماهنگ و سازگار با حسابهای ملی تهیه میشود. اهمیت آمارهای استانی، سبب شد محاسبه حساب تولید استانهای کشور از سال 1373 در دستور کار مرکز آمار ایران قرار گرفته و اولین حساب منطقهای برای همهی استانهای کشور در سال ١٣٧٩ تهیه شود. هرچند اهمیت حسابهای منطقهای در شناخت تولید ناخالص داخلی استانها بر تهیه کنندگان این حساب پوشیده نیست، اما جزییات بسیار زیاد مورد نیاز و فرایند پیچیده محاسبات، همواره سبب شده تا ارائه حساب تولید استانها، با تأخیر همراه باشد.
نیاز به در دستداشتن اطلاعات بههنگام، با توجه به رویدادهای تأثیرگذار در اقتصاد کشورها سبب شده است که اغلب کشورها به تولید حسابهای زودرس (از جمله حسابهای ملی فصلی) اقدام کنند. در همین راستا و به منظور رفع نیازهای آماری در برنامهریزیهای منطقهای، تهیه حسابهای منطقهای زودرس نیز در دستور کار معاونت اقتصادی و محاسبات ملی مرکز آمار ایران قرار گرفت. این حسابها با اتکا بر پایههای محاسباتی و دادههای مورد استفاده در حسابهای ملی فصلی تهیه شده است.
بر اساس این محاسبات ارزش افزوده استانهای کشور و فرامنطقهای به قیمتهای جاری، در قالب ١٨ بخش اصلی برای سالهای ١٣٩٧ و ١٣٩٨ و متناظر با حسابهای ملی فصلی (بهار ١٣٩٩) منتشر شده است. لازم به ذکر است حسابهای منطقهای ١٣٩٦-1390 بر اساس نسخه چهارم طبقهبندی استاندارد رشتهفعالیتهای اقتصادی و هماهنگ با حسابهای ملی سالانه در تاریخ ٩٦/٦/١٢ منتشر شدهاست.
در ادامه وضعیت محصول ناخالص داخلی و ارزض افزوده رشته فعالیتهای اقتصادی استان تهران به قیمت جاری قابل مشاهده است.
نتایج مذکور حاکی از آن است که در سال ١٣٩٨ بیش از 70 درصد محصول ناخالص داخلی در استانهای تهران، خوزستان، اصفهان، بوشهر، خراسان رضوی، فارس، آذربایجان شرقی، مازندران، البرز وکرمان تولید شدهاست. استانهای مازندران و فارس به ترتیب با ٣٦.٨ و٨١.٧ بیشترین سهم تولید گروه کشاورزی در کشور را به خود اختصاص دادهاند و در گروه صنعت که شامل بخشهای استخراج نفت خام و گاز طبیعی، استخراج سایر معادن، صنعت، تأمین آب، برق و گاز طبیعی و ساختمان است، استانهای خوزستان و بوشهر بیشترین سهمها را دارند و در گروه خدمات استان تهران با ٤١.٣٣ با اختلاف زیاد بیشترین سهم ارشافزوده را داشته است.
تسنیم