هادی ترابی فر کارشناس و تحلیلگر مسائل اقتصادی درباره دلایل کسری بودجه و راهکارهای جبران آن اظهار کرد: با توجه به تحریمها و شیوع کرونا که به تعطیلی طولانی مدت واحدهای تولیدی منجر شد، دولت برای جبران کسری بودجه ۱۵۰ هزار میلیاردی خود اقدام به فروش اوراق بدهی کرد. بدیهی است انتشار و فروش اوراق بدهی، یکی از راهکارهایی است که دولت میتواند برای جبران کسری بودجه از آن استفاده کند.
او با اشاره به موثر بودن فروش اوراق در تامین منابع برای دولت ادامه داد: اعمال تحریم ها باعث شد تا درآمدهای نفتی کشور کاهش یابد همچنین با شیوع ویروس کرونا و حاکم شدن رکود بر اقتصاد جهانی و کاهش تقاضا برای خرید نفت، این درآمدها بیش از گذشته کاهش یافت. علاوه بر این تعطیلی و نیمه فعال شدن بنگاه ها به دلیل شیوع ویروس کرونا، از درآمدهای مالیاتی دولت نیز کاسته است.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی بیان کرد: نوسانات نرخ ارز هم از عوامل اثرگذار بر این جریان است که دلایل مختلفی دارد و به کسری بودجه دامن زده است. البته مسائل خارجی هم در این امر دخیل هستند.
او افزود: چند سالی است موضوع اصلاحات در نظام بودجه ریزی مطرح است، اما شاهد بی توجهی به این موضوع از سوی مسئولان بوده ایم. در عمل هیچ اقدامی در این خصوص انجام نشد و نظام بودجه ریزی با همان روند قبلی خود ادامه پیدا کرد که افزایش هزینههای جاری از مسائل محوری آن بود.
ترابی فر تصریح کرد: با توجه به شرایط اقتصادی کشور همچنین نرخ بالای تورم، دولت باید بنگاهها و تولید کنندگان و دهکهای پایین جامعه را مورد حمایت قرار داده تا از خطر ورشکستگی و تعطیلی واحدهای تولیدی جلوگیری کند. تمام این عوامل باعث پدید آمدن بحران کسری بودجه دولت شد که رقمی معادل ۱۵۰ هزار میلیارد تومان است.
این کارشناس اقتصادی بااشاره به راهکارهای تامین منابع مالی دولت هم اظهار کرد: برای تامین مالی چند راهکار وجود دارد و در شرایط کنونی باید راهی را انتخاب کنیم که کمترین هزینه را برای کشور داشته باشد.
او ادامه داد: دولت باید اقدام به انتشار و فروش اوراق بدهی کند، زیرا با رشد بازار سرمایه و بازدهی که از این بازار کسب میشود مردم به خرید اوراق روی میآورند.
کارشناس اقتصادی گفت: بخشی از کسری بودجه را دولت میتواند با اجرای پایههای مالیاتی فعلی همچنین وضع پایههای مالیاتی جدید جبران کند.
او حرکت دولت به سمت مولد سازی داراییهای خود را از عوامل دیگر جبران کسری بودجه دانست و اضافه کرد: دولت به میزان بالایی اموال مازاد دارد که بدون استفاده است و میتواند با فروش بخشی از آنها اقدام به مولد سازی داراییهای خود کند. به عنوان مثال دولت زمینهای بسیار زیادی دارد که میتواند از آنها در راستای کمک به رونق تولید استفاده کند.
این تحلیلگر مسائل اقتصادی در پایان یادآور شد: استقبال مردم از عرضههای دولتی در بازار سرمایه و خرید آنها میتواند از منابع مالی دولت محسوب شده و بخشی از جبران کسری بودجه را به دوش بکشد، مانند عرضه صندوقهای ETF به طوری که دولت از محل عرضه اولین صندوق ETF حدود ۶ تا ۷ هزار میلیارد تومان درآمد کسب کرد.
باشگاه خبرنگاران جوان