حسن روحانی رییس کابینه دوازدهم جمهوری اسلامی ایران چندی پیش در جلسه ستاد اقتصادی دولت پس از شنیدن گزارش رییس کل بانک مرکزی درباره عملکرد صادرکنندگانی که ۱۰۰ درصد تعهد ارزی خود را ایفا کرده اند؛ دستور ارائه مشوق هایی به این صادرکنندگان را داد.
روحانی گفت:«تجار و بازرگانان کشور چه در شرایط جنگ اقتصادی و چه در شرایط عادی به هیچ وجه نباید در مسیر فعالیت خود درگیر موانع اداری شوند. در نتیجه مقرر شد مالیات ارزش افزوده صادرکنندگان با اعلام بانک مرکزی و به نسبت ایفای تعهد برگشت ارز صادراتی در مدت دو هفته برگردانده شود.»
با توجه به اینکه این موضوع برای برخی صادرکنندگان است، فعالان اقتصادی معتقدند باید مسیر کلی صادرات را هموار کرد تا همه بتوانند در یک شرایط یکسان به توسعه صادرات کمک کنند. به همین بهانه به سراغ برخی فعالان صادراتی خوشنام کشور رفتیم تا از آنها بپرسیم، چه پیشنهادهایی برای بالا بردن انگیزه صادرکنندگان و مشوق های اعطایی از سوی دولت دارند؟
محمدرضا انصاری/ نائب رئیس اتاق بازرگانی ایران: زمانی که مسیر صادراتی برای فعالان این حوزه هموار باشد و موانع از سر راه برداشته شود، آنگاه ارزهای صادراتی خود به خود به کشور بازمی گردد و نیازی به مقررات دست و پاگیر نخواهد بود. البته شاید در این میان چند نفری هم دچار تخلف شوند که باید با آنها برخورد کرد اما نه اینکه قواعدی خاص بگذاریم و بگوییم هرکه توانست این قواعد را رعایت کند مشمول مشوق ها می شود. حمایت و اعطای تشویق هایی برای صادرات نباید برای گروه خاصی باشد بلکه باید همه صادرکنندگان را شامل شود و برای تحقق این مهم هم نیازی نیست دولت ابتکاری به خرج بدهد و روش جدیدی به کار گیرد بلکه می تواند از کشورهای دیگر الگو بگیرد که نتیجه بخش بوده است. در این میان دولت می تواند مشوق های صادراتی که سال های گذشته نیز برقرار بود را احیا کند تا انگیزه صادرکنندگان را بالا ببرد و از سوی دیگر بروکراسی های موجود بر سر راه صادرات را از میان بردارد. در واقع می توان با اختصاص کارت ویژه به صادرکنندگان اصیل و واقعی آنها را در انجام امور اداری و بروکراتیک یاری کرد. نکته مهم دیگر اینکه بانک مرکزی باید تعهد ارزی که همراه با قوانین خاص است را حذف کند و به دنبال روش های دیگر ورود ارز به چرخه اقتصاد کشور باشد چرا که این موضوع به تحقق اهداف مد نظر بانک مرکزی هم منجر نشده و نمی شود. ما متوجه دغدغه های بانک مرکزی و دولت هستیم اما پاسخی که به آن می دهند اشتباه است و راه به جایی نخواهد برد.
محسن احتشام/ رئیس اتاق بازرگانی بیرجند: صادرکنندگان اصیل و شناسنامه دار در این شرایط سخت به تعهد خود عمل کردند و با اجرای دستورالعمل هایا دولت، به تعهدات ارزی خود پایبند بودند؛ بنابراین باید تفاوتی بین این دسته از صادرکنندگان و افرادی که به تعهد خود عمل نکردند وجود داشته باشد. در نتیجه می توان مشوق هایی را در نظر گرفت تا هم انگیزه صادرکنندگان افزایش یابد و هم اینکه مسیر هموارتری پیش رویشان قرار بگیرد. صادرکنندکان در شرایط تحریم مورد تهدید هم قرار گرفته اند و یا پول هایشان بلوکه شده یا کالاهای خود را از دست داده اند که لازم است تا بانک مرکزی آنها را در این مسیر یاری کند. نکته بعدی اینکه باید خط اعتباری برای صادرکنندگان خوشنام و متعهد ایجاد کنند و تسهیلات ارزان قیمت در اختیارشان قرار دهند. در شرایط سخت اقتصادی که فاصله نرخ ارز نیمایی با بازار آزاد بسیار بود صادرکنندگان ارز خود را ارائه دادند و تا حدودی متضرر شدند؛ بنابراین باید برای تامین سرمایه در گردش هم مورد حمایت قرار گیرند. ما در شرایط کنونی نیاز به توسعه صادرات داریم و دولت باید ارائه مشوق ها، انگیزه صادرکنندگان را بالاتر ببرد.
محمدرضا فرشچیان/ عضو هیات رئیسه اتحادیه صادرکننده خشکبار ایران: قبل از تشویق صادرات باید ترغیب صادرات انجام گیرد. در واقع ابتدا باید مسیر صادرات را برای تجار واقعی هموار کنند تا همه بتوانند در یک شرایط یکسان به فعل صادرات بپردازند و تمام تعهدات ارزی خود را ایفا کنند. موضوع مالیات ارزش افزوده صادرکنندگان در نص صریح قانون آمده است و براساس آن باید ظرف ۱۰ روز عودت داده شود اما در حال حاضر برخلاف آن عمل می شود. پیشنهاد بنده این است که برای ترغیب صادرات باید برای همه صادرکنندگان شرایط و امکانات یکسانی فراهم باشد نه اینکه برای برخی تبعیض قائل شوند. باید همه رانت های موجود از بین برود، به عنوان ارز ۴۲۰۰ تومانی را فقط به بخشی از صنایع اختصاص ندهند. مورد بعدی که دولت باید آن توجه کند و بعد به تشویق صادرکنندگان بپردازد این است که چند درصد از ابتکار و فعلی که صادرکننده انجام می دهند سود ملی را در نظر دارد و تا چه میزان از خروج سرمایه از کشور جلوگیری می کند. در پایان اینکه کاش دولت یک مسیر واحدی را پیش روی همه صادرکنندگان قرار می داد و بعد اگر چند نفر از دیگران جلو زدند مورد تشویق خود قرار می داد.
ایبنا