بازار ارز پس از سپری کردن چند هفته افزایش مستمر و ریزش نرخ‌ها در هفته گذشته، حرکت احتیاطی توام با ریزش را در پی گرفته است. ریشه‌یابی این مهم، حکایت از هم‌افزایی چندین عامل اقتصادی و روانی در راستای ریزش نرخ ارز پس از هفته‌ها افزایش نرخ ارز در بازار دارد.
طبق اعلام بانک مرکزی چهارشنبه هفته گذشته در سامانه نیما ۱۹۳ میلیون دلار به صورت حواله ارزی عرضه شد و از این میزان، ۶۲ میلیون دلار با میانگین موزون هر دلار ۲۶,۲۰۰ تومان معامله شد که این مهم نشان از تعمیق بازار نیمایی دارد. همچنین از عرضه‌های بین ۶۰ تا ۷۰ میلیون دلاری روزانه اسکناس دلار در بازار متشکل ارزی با وجود صدور مجوز افزایش سقف خرید صرافی‌های این بازار به ۵۰۰ هزار دلار، خریدهای روزانه به ۲ میلیون دلار نمی‌رسد.
گفتنی است، رئیس‌کل بانک مرکزی در تازه‌ترین اظهاراتش با اشاره به تأمین ارز ۱۸.۵ میلیارد دلاری توسط بانک مرکزی و بازار ثانویه تا پایان مهرماه برای واردات مورد نیاز کشور، از روند فزاینده صادرات نفت خام و فرآورده‌های نفتی توام با صادرات غیرنفتی خبر داد. همچنین بنظر می‌رسد کاهش فاصله میان نرخ نیمایی و بازار آزاد سبب افزایش انگیزه بازگشت ارزهای صادراتی، پاسخ‌گویی به نیازهای واقعی بازار ارز و کاهش نرخ آزاد ارز شده است.
دلالان وارد فاز تعلیق شده‌اند یا تردید؟!
بررسی تحرکات دلالان ارزی در فضای مجازی حاکی است، پروپاگاندای رسانه‌ای درباره قطعیت انتخاب مجدد دونالد ترامپ به ریاست جمهوری آمریکا (که اگر بیش از ستاد انتخاباتی ترامپ نباشد، کمتر نیست!) همراه با پایین جلوه دادن نرخ ارز در مقایسه با سایر کالاها، در دستور کار این روزهای دلالان و سوداگران بازار ارز قرار گرفته است.
در کنار تلاش‌های مذبوحانه واسطه‌ها برای حفظ هیجانات در بازار ارز، فعل‌وانفعالات چند روز اخیر که روند تحولات بازار ارز را در مجموع ریزشی نشان می‌دهد، نگرانی‌ها درباره افت ناگهانی نرخ‌ها و نفس‌های آخر جذابیت بازار ارز در اقتصاد ایران را افزایش داده است.
در همین رابطه، یحیی آل اسحاق با بیان اینکه تقاضاهای غیر اساسی عامل افزایش نرخ ارز است، اظهار داشت: بدخواهان کشور و سوداگران بازار ارز تلاش داشتند با ایجاد انتظارات منفی، قیمت ارز را افزایش دهند. این افراد در حال حاضر نیز با گره زدن بازار ارز به انتخابات آمریکا در حال تشدید این انتظارات منفی هستند؛ حال آنکه اتفاق منفی پیش روی بازار نخواهد بود.
وی با اشاره به سفرهای اخیر برخی مسئولین و تلاش آنان برای بازگردانی اموال مسدود شده در سایر کشورها افزود: با توجه به رایزنی‌های اخیر، احتمال بازگردانی ۵ میلیارد ارز مسدود شده در عراق بسیار بالاست. الکاظمی نخست وزیر جدید عراق کمیته‌ای در این خصوص تشکیل داده تا این موضوع پیگیری و به سرانجام برسد.
توصیه دلالان: بخشی از دارایی‌تان را به ریال تبدیل کنید!
در کنار توصیه برخی دلالان بازار ارز به یکدیگر مبنی‌بر تبدیل بخش کوچکی از دارایی‌های ارزی به دارایی ریالی، اظهارات رئیس‌کل بانک مرکزی مبنی‌بر افزایش شدید ریسک سرمایه‌گذاری در بازار ارز و اثرپذیری این بازار از اخبار روزهای آینده، شکنندگی بازار ارز و سایه سنگین اثرات روانی بر بازار ارز در اذهان تداعی شده است.
این شکنندگی آن‌جایی معنا پیدا می‌کند که به گفته یکی از فعالان بازار ارز، همراه باتمایل پایین متقاضیان ارزی برای خرید ارز در بازار متشکل و سامانه نیما، اخباری نظیر آزادسازی دارایی‌های بلوکه شده کشور و نزدیک شدن به ایام انتخابات آمریکا، اقدامات سفته‌بازانه و تحلیل‌های قاطعانه درباره روند افزایشی بازار ارز را به حداقل رسانده است.
یکی از فعالان بازار ارز در چهارراه استانبول گفت:پس از حدود ۳ سال رشد پیاپی نرخ ارز، نیاز به یک دوره استراحت و حداقل ثبات در نرخ ارزهای خارجی و اقتصاد کلان کشور احساس می‌شود و این مهم دور از ذهن نیست.
وی که خواست نامش در گزارش ذکر نشود، درباره وضعیت بازار ارز در زمانی که دلار به ۳۲ هزار تومان رسیده بود هم توضیح داد: در اوج قیمت ۳۲ هزار تومانی هم تمایلی برای خرید ارز چه در بازار اسکناس و چه حواله در نرخ‌های بالا وجود نداشت و به نظر می رسد بازار با لحاظ کردن سناریوهای بد، همه افزایش قیمت‌های ارز را در تابستان پیش‌خور کرده است.
وی همچنین به افزایش حساسیت دستگاه‌های نظارتی در مواجهه با نرخ‌سازان فضای مجازی و حقیقی که در قالب معلاملاتی نظیر فردایی و شبانه در افزایش التهابات بازار ارز دخیل هستند، اشاره کرد و این مسئله را یکی دیگر از دلایل آرامش نسبی بازار و کاهش تحرکات دلالان دانست.
براساس آنچه مطرح شد، به منظور جلوگیری از نوسان‌گیری واسطه‌ها، در روزهای اخیر حرکت نرخ صرافی ملی در بازار اسکناس ارزی هم‌پای نرخ بازار آزاد تنظیم می‌شود و در یک هفته اخیر، نرخ فروش دلار در بازار تهران از ۳۲ هزار و ۴۰۰ تومان به ۲۸ هزار و ۹۰۰ تومان رسیده است و در شرایط کنونی خریداران محتاطانه و با فاصله قابل توجهی نسبت به نرخ فروش اقدام به خرید ارز می‌کنند.
خبرآنلاین