محسن رشید فرخی درباره شرایط تولید خرما در کشور گفت: ما در کشور ۶ استان خرما خیز برجسته شامل استان‌های کرمان، هرمزگان، سیستان و بلوچستان، بوشهر، فارس و خوزستان داریم که عمده تولیدات ما از این استان‌هاست و شرایط آب و هوایی متنوع در هر کدام از این مناطق باعث شده است تا بتوانیم محصولات متنوعی را نیز تولید کنیم که از نظر خواص و سازگاری پاسخگوی سلیقه‌ها و ذائقه‌های مختلف باشیم.
رئیس انجمن ملی خرمای ایران با بیان اینکه بیش از ۳۵ درصد از سطح زیر کشت خرما در کشور، از آبیاری نوین و تحت فشار استفاده می‌کنند، وجود خرده مالکیت در این بخش را به عنوان یک مشکل جدی و اساسی در تولید و صادرات توصیف کرد و افزود: بیش از ۸۰ درصد از سطح زیر کشت در دست خورده مالکین است که این موضوع در بخش خرما مانعی است برای استفاده از روش‌های نوین در کاشت، داشت و برداشت محصول. همچنین برای بازاریابی و حضور در بازار‌های بین المللی نیز مشکلات و محدودیت‌هایی را ایجاد می‌کند.
به گفته رشیدفرخی، انجمن ملی خرمای ایران برای حل این مشکل، علاوه بر ایجاد انگیزه در کشاورزان و برگزاری کلاس‌های آموزشی در سراسر کشور، رایزنی‌هایی را نیز با دولت و وزارتخانه‌های مرتبط انجام داده است تا با تجمیع اراضی خرده مالکیتی و تشویق آنها، تولید را به سمت فعالیت در قالب تعاونی‌ها و شرکت‌ها پیش ببرد و در صورت تجمیع آنها بصورت تعاونی هم مسائل مربوط به مکانیزاسیون و استفاده از روش‌های کشاورزی نوین حل می‌شود و هم با حذف دلالان و واسطه‌گران، بازاریابی و حضور در بازار‌های خارجی راحت‌تر خواهد بود.
رئیس انجمن ملی خرمای ایران در ادامه به توافق نامه‌های این انجمن با وزارت جهاد کشاورزی و وزارت صنعت معدن و تجارت اشاره کرد و گفت: از لحاظ قانونی انجمن اجازه ندارد در حوزه اجرایی ورود کند و فقط به عنوان یک بازوی مشورتی است اما در صورت تایید توافق نامه‌های مذکور در هیئت دولت، قسمتی از مسئولیت‌های اجرایی به انجمن‌ها و بخش‌های خصوصی واگذار می‌شود.
بسیاری از مشکلات فعلی اقتصادی در کشور به دلیل فردگرایی است
وی با تاکید بر اینکه بسیاری از مشکلات فعلی اقتصادی در کشور به دلیل فردگرایی است، استفاده از ظرفیت تشکل‌ها و انجمن‌های تخصصی را راه مناسبی برای حل و کاهش مشکلات اقتصادی خواند و تصریح کرد: با این کار هم بخش خصوصی توانمند‌تر می‌شود و هم بخشی از بار دولت کم می‌شود و ما چاره‌ای جز رفتن به سمت تشکل‌گرایی نداریم.
رشید فرخی در بخش دیگر گفت‌وگوی خود به موضوع بازاریابی جهانی و صادرات این محصول ملی اشاره کرد و افزود: خوشبختانه توان کشور در حوزه خرما به اندازه‌ای است که مازاد آن را به صورت تازه و یا به صورت فرآوری شده به بازار‌های جهانی صادر کنیم.
به گفته رشیدفرخی تولیدات درجه یک کشور به صورت تازه خوری به بازار داخلی و خارجی عرضه می‌شود و ۲۰ تا ۳۰ درصد تولیدات که درجه دو یا سه هستند برای فرآوری و افزایش بهره وری به محصولات جانبی تبدیل و سپس به بازار عرضه می‌شوند تا هم نیاز بازار را پاسخ دهند و هم سودآوری بیشتری برای تولید کنندگان داشته باشند.
وی با تاکید بر اینکه درخت و همینطور میوه خرما، یک محصول پربرکت است که حتی از هسته آن می‌توان در محصولات آرایشی و دارویی استفاده کرد، توجه به صنایع تبدیلی در این حوزه را اقتصادی و مثبت ارزیابی کرد به طوریکه باعث بهره‌وری دو تا سه برابری محصولات درجه ۲ و ۳ می‌شود.
تصمیمات عجولانه که در بدنه دولت گرفته می‌شود باعث از دست دادن بازار‌های بین‌المللی می‌شود
رئیس انجمن ملی خرمای ایران با انتقاد از برخی تصمیماتی که در بدنه دولت گرفته می‌شود، آنها را دلیلی برای دست دادن بازار‌های بین‌المللی عنوان و بیان کرد: ۲ سال پیش صادرات ما به واسطه تصمیمات عجولانه‌ای که در بدنه دولت گرفته شد در یک مقطع ۱۶ روزه با محدودیت روبرو شد که این باعث از دست دادن بازار‌های بین‌المللی بود. چراکه برای بازار جهانی، سابقه تولید کننده در تامین محصول اهمیت دارد و حتی اگر محصول ما مرغوب‌تر از سایر کشور‌ها باشد، اما بازار به دنبال یک تامین کننده مطمئن می‌گردد.
رشید فرخی سهم محصولات کشاورزی از صادرات را چهار و نیم میلیارد دلار و سهم خرما از صادرات را ۵۰۰ میلیون دلار عنوان کرد و افزود: در بحث صادرات به دلیل مصرف بالا داخلی و شرایط اقتصادی که به واسطه تحریم و شیوع بیماری ایجاد شده است متاسفانه مانند بخش تولید موفق نبوده ایم و در کنار همه این‌ها، نبود حمایت دولتی، حضور کمرنگ در نمایشگاه‌ها و بازاریابی ضعیف باعث شده است که نتوانیم در بخش صادرات موفقیت زیادی به دست آوریم.
رئیس انجمن ملی خرمای ایران در بخش پایانی گفت‌وگو با تشکر از ستاد تسهیل رفع موانع تولید، عملکرد این ستاد را در خصوص اقدامات مربوط به مسئله برگشت ارز و بازپرداخت وام‌های کشاورزان موثر و موفق توصیف کرد.
وی همچنین با قدردانی از حمایت قوه قضاییه در رفع موانع تولید گفت: در مسئله رفع تملک کارگاه‌ها از بانک‌ها در برخی از استان‌ها مانند بوشهر کرمان و خوزستان، و کمک به راه‌اندازی و فعالیت دوباره آنها قوه قضاییه اقدامات موثر و بزرگی را انجام داد، اما گاهی برخی از مراکز به صورت خودسرانه عمل می‌کنند و دستورالعمل‌ها و قوانین اعلام شده از طرف قوه قضاییه را به طور کامل اجرا نمی‌کند که امیدواریم این مشکل به زودی برطرف شود.
خرما به‌عنوان یکی از محصولات کشاورزی مهم در مرکز و جنوب کشور است که خوشبختانه کشاورزان ما با تولید سالانه بیش از یک میلیون تُن از آن، عنوان دومین تولید‌کننده این محصول را پس از کشور مصر برای کشور به ارمغان آوردند. محصولی که به شدت مورد توجه بازار داخلی قرار گرفته است به طوریکه بیش از ۷۰ درصد تولید خرما در بازار داخل عرضه و در حال حاضر تنها ۳۰ درصد آن صادر می‌شود که با توجه به محدودیت‌های داخلی و خارجی، کشور‌های CIS، هند و اروپا بیشترین سهم خرید را در خرید خرمای ما دارند.
میزان