پس از آنکه انجمن شرکتهای هواپیمایی در ۱۸ مهر ماه از جدیدترین نرخ نامه پروازهای داخلی رونمایی کرد، لیست جدید قیمتها با واکنش منفی گسترده روبه رو شد؛ چه از سمت مصرف کنندگان و چه از سوی سیاستگذاران؛ به گونهای که وزرای راه، گردشگری و دادگستری به موضوع ورود کرده و خواهان کاهش قیمت بلیت شدند و البته که سازمان هواپیمایی کشوری هم به عنوان نهاد بالادستی صنعت هوانوردی همراه با شورای عالی هواپیمایی و همچنین کمیسیون عمران مجلس با نرخ نامه جدید مخالفت کردند.
در کنار اینها، شورای رقابت، سازمان حمایت مصرف کنندگان و تولیدکنندگان و سازمان تعزیرات حکومتی هم هر کدام انتقادات و هشدارهای تندی به شرکتهای هواپیمایی و تشکل صنفی مربوطه نسبت به افزایش ناگهانی قیمت بلیت صادر کردند.
افزایش قیمتها از ۸۰ تا ۱۵۰ درصد تخمین زده میشد؛ بهانه افزایش قیمت نیز مصوبه ستاد ملی مبارزه با کرونا مبنی بر فروش حداکثر ۶۰ درصد ظرفیت هر پرواز و همچنین افزایش قیمت دلار بود.
تناقض گویی ها در اعلام نرخ پایه دلار برای تعیین قیمت بلیت هواپیما
به گفته مقصود اسعدی سامانی دبیر انجمن شرکتهای هواپیمایی، آخرین نرخ نامه بلیت هواپیما در شهریور ۹۸ تدوین شده بود که در آن زمان ملاک قیمت گذاری حداقلی و حداکثری بلیت هواپیما، ارز نیمایی ۱۱ هزار تومانی بود.
در نرخ نامه جدید که قرار بود از ابتدای آبان امسال اعمال شود ولی با ممانعت وزیر راه، اجرای آن متوقف شد، دلار ۲۷ هزار تومانی پایه نرخ گذاری ها تعیین شده بود.
نرخی که (دلار ۲۷ هزار تومانی) با مخالفت وزیر راه رو به رو شده و اعلام کرد نباید بر اساس نرخهای حبابی دلار، قیمت بلیت هواپیما تعیین شود.
اظهار نظر مقامات مرتبط با صنعت هوانوردی به حدی متناقض با یکدیگر است که مثلاً یک عضو انجمن شرکتهای هواپیمایی از نهایی شدن محاسبه نرخ بلیت پروازهای داخلی با دلار ۲۷ هزار تومانی خبر داده؛ اما از سوی دیگر معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری از در نظر گرفتن دلار ۱۱ هزار تومانی به عنوان پایه قیمت گذاری بلیت هواپیما میگوید.
عضو انجمن شرکتهای هواپیمایی: چگونه هزینههای ارزی به ایرلاینها فشار میآورد؟
مدیرعامل یک شرکت هواپیمایی ادامه داد: ۴ جلسه در سازمان هواپیمایی کشوری در خصوص تعیین آنالیز و نحوه تعیین نرخ بلیت هواپیما تشکیل شد؛ شرکتهای هواپیمایی برخی آیتمها را میخواستند در تعیین نرخ بلیت قرار دهند مثلاً ریسک بالای خرید قطعات؛ چون تحریمها سبب شده تا هم شرکتهای خارجی تأمین کننده قطعات هواپیما و هم فورواردرها (شرکتهای واردکننده) قیمت قطعات را افزایش دهند ریسک واردات قطعات هواپیما قبل از برجام، بسته به نوع قطعه، بین ۱۵ تا ۲۵ درصد بود؛ مثلاً قطعه IIU را با ریسک ۲۵ درصد ولی روغن موتور را با ریسک ۵ درصد وارد میکردیم؛ در دوران امضای برجام این ریسک افت ۱۰ درصدی داشت؛ اما پس از خروج آمریکا از برجام، در چند مورد، ریسک واردات قطعات هواپیما به ۴۵ درصد رسید. مثلاً قطعه AOG را ۲۵۰۰ دلار خریداری کرده بودیم اما ۵۳۰۰ دلار دادیم تا آن را وارد کشور کردیم.
این عضو انجمن شرکتهای هواپیمایی تصریح کرد: با این حال تورج دهقانی زنگنه رئیس سازمان هواپیمایی کشوری اجازه نداد تا آیتمهای اینچنینی را در تعیین قیمت بلیت هواپیما به عنوان آیتمهای اثرگذار در هزینهها و صورتهای مالی شرکتهای هواپیمایی دخالت دهیم.
انجمن صنفی آژانسهای گردشگری نباید در قیمت گذاری دخالت کند
وی یادآور شد: متأسفانه انجمن صنفی آژانسهای هواپیمایی که صرفاً نقش فروش بلیت را دارند، در فشارهای روانی و رسانهای وارده به ایرلاینها نقش زیادی دارد؛ این در حالی است که شرکتهای هواپیمایی در صف مقدم جنگ اقتصادی دشمن ایستادهاند ولی نهادهای گوناگون به ایرلاینها برای کاهش قیمت بلیت فشار میآورند.
به گفته این فعال صنعت هوانوردی، نرخ پایه تعیین قیمت بلیت به همان نرخهای مصوب در شهریور ۹۸ که از سوی مجلس و ۲ سازمان تعزیرات و حمایت هم تأیید شده بود، برگشت داده شد ولی ارز پایه که در آن نرخ نامه (شهریور ۹۸) ۱۱ هزار تومان تعیین شده بود، قرار است در نرخ نامه جدید ۲۷ هزار تومان در نظر گرفته شود.
تعیین کف قیمتی در نرخ نامه جدید حذف شد
وی تأکید کرد: سازمان هواپیمایی کشوری اعلام کرده در نرخ نامه جدید، نباید کف قیمتی در نظر گرفته شود در حالی که سازمان حمایت در نرخ نامه قبلی (شهریور ۹۸) اجازه حذف کف قیمت را نداد ولی در سری جدید، به دلیل اعمال نفوذ کمیسیون عمران مجلس، سازمان حمایت درباره حذف کف قیمتی ورودی نداشت.
افزایش قیمت جدید، ۳۰ تا ۳۲ درصد
عضو انجمن شرکتهای هواپیمایی افزود: نسبت به سال قبل ۳۰ تا ۳۲ درصد در سقف قیمتی، افزایش خواهیم داشت؛ اما اجرای این نرخها الزامی نیست و شرکتها میتوانند پایینتر از آن را از مسافران اخذ کنند. به خصوص که در حال حاضر تقاضا کم است و نمیتوانیم قیمت را تا سقف اعلام شده، از مسافران دریافت کنیم.
نیمی از ناوگان تا سال آینده زمین گیر میشود
وی با اشاره به بالا بودن هزینه شرکتهای هواپیمایی، تأکید کرد: اگر این روند ادامه یابد، تا سال آینده نیمی از هواپیماهای فعال در کشور، زمین گیر خواهند شد مثلاً یکی از شرکت هواپیمایی ۳ فروند هواپیما دارد که تنها یک فروند آن با نیمی از ظرفیت فعال است و دو فروند دیگر زمین گیر شده؛ اتفاقی که سبب شده تا تراز تجاری این ایرلاین ایرانی با ۲۲ میلیارد تومان بدهی مواجه شود؛ به گفته مقامات این ایرلاین، در یک سفر مثلاً تهران-شیراز، ۳۵۰ هزار تومان به ازای هر صندلی هواپیما، زیان انباشته برای شرکت ایجاد میشود؛ این در حالی است که این شرکت هواپیمایی نسبت به دو یا سه شرکت بزرگتر که هم پرسنل زیادی دارند و هم هزینههای جانبی بیشتری، از زیان کمتری برخوردار است!
نایب رئیس انجمن شرکتهای هواپیمایی: سازمان هواپیمایی با ابزار «مجوز پرواز» در نرخ گذاری دخالت میکند
کاپیتان اصغر عبدالله پور نایب رئیس انجمن شرکتهای هواپیمایی نیز با بیان اینکه جلسه نهایی تعیین نرخ بلیت پروازهای داخلی، یکشنبه ۲۵ آبان برگزار میشود، اظهار داشت: شرکتهای هواپیمایی منتظرند هر نرخی که سازمان هواپیمایی کشوری در نظر بگیرد، اجرا کنند.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا با توجه به قانون آزادسازی نرخ بلیت هواپیما، دخالت سازمان هواپیمایی کشوری در تعیین قیمت بلیتها، قانونی است یا خیر؟ گفت: سازمان هواپیمایی میتواند با استفاده از ابزار «صدور مجوز پرواز» در نرخ گذاری ایرلاینها برای بلیت پروازهای داخلی دخالت کند. عرضه و تقاضا یک طرف قضیه است و جایگاه قانونی سازمان هواپیمایی کشوری، طرف دیگر است.
شرکتهای هواپیمایی زیان ده هستند
مدیرعامل شرکت هواپیمایی با اشاره به اینکه سازمان هواپیمایی کشوری هم منافع مردم و مسافران را در نظر میگیرد و هم شرکتها را، تصریح کرد: در حال حاضر شرکتهای هواپیمایی زیان ده هستند؛ به خصوص که با دستور ستاد ملی مبارزه با کرونا، هیچ پروازی نمیتواند با تمام ظرفیت انجام شود قیمت ارز نیز مرتباً در نوسان ایت اما قیمت بلیت هیچ وقت تغییر نکرده است.
فشاری که شهرداریها و هلال احمر به ایرلاینها وارد میکنند
وی با اشاره به اقدام شهرداریها در بستن حساب شرکتهای هواپیمایی برای گرفتن مطالباتشان از ایرلاینها (ذیل قانون عوارض ۵ درصدی از فروش هر بلیت هواپیما)، خاطرنشان کرد: هلال احمر نیز مانند شهرداریها با شکایت از ایرلاینها، اقدام به برداشت مستقیم از حساب ایرلاینها با حکم دادگاه میکنند. تحریمها هم فشار مضاعف بر این صنعت وارد کردهاند؛ در کنار همه اینها، الزام به فروش صندلی پرواز تا ۶۰ درصد ظرفیت هواپیما، آن هم بدون جبران این کاهش درآمدهای شرکتهای هواپیمایی از سوی دولت، زیان ده بودن ایرلاینها را تشدید کرده است.
اتفاق عجیب در اعطای وام کرونایی به ایرلاینها: دولت بخشی از وام را به عنوان مطالباتش برداشت!
نایب رئیس انجمن شرکتهای هواپیمایی درباره اعطای تسهیلات کرونایی به ایرلاینها گفت: هنوز همه شرکتهای هواپیمایی، این تسهیلات را کامل دریافت نکردهاند؛ آنهایی هم که دریافت کردهاند، تنها بخشی از مبلغ مصوب را دریافت کردهاند. اتفاق عجیب دیگر اینکه، دولت بخشی از همین مبالغ اندکی که به عنوان تسهیلات کرونایی داده شده را، پیش از آنکه به حساب ایرلاینها واریز شود، به عنوان مطالباتش برداشته است!
دنبال حذف قانون اخذ عوارض شهرداری از درآمد فروش بلیت هستیم
وی با تأکید بر اینکه قرار شده با همکاری نمایندگان مجلس و کمیسیون عمران، قانون دریافت عوارض شهرداری و هلال احمر از درآمد شرکتهای هواپیمایی را حذف کنیم، گفت: اگر این روند ادامه یابد، تا ۶ ماه آینده تعدادی از ایرلاینها از چرخه فعالیت اقتصادی حذف میشوند؛ شرکت ملی پخش هم هزینه هر بار سوخت گیری را نقدی دریافت میکند.
ایرلاینها حقوق معوقه پرسنل را به سختی تأمین میکنند
عبدالله پور درباره حقوق معوقه پرسنل شرکتهای هواپیمایی گفت: برخی ایرلاینها حقوق معوقه دارند تعدادی هم حقوق کارکنان را به صورت دو نیمهای پرداخت میکنند که یک بار در ابتدای ماه و بار دیگر در نیمه ماه، مابقی حقوق کارکنان خود را پرداخت میکنند.
معاون سازمان هواپیمایی: جلسه نهایی تعیین قیمت بلیت فردا، ۲۵ آبان
ابوالقاسم جلالی معاون هوانوردی و امور بین الملل سازمان هواپیمایی کشوری نیز در گفت وگو با خبرنگار مهر درباره جلسه نهایی تعیین قیمت بلیت هواپیما اظهار داشت: به احتمال زیاد این نشست در روز یکشنبه ۲۵ آبان برگزار میشود.
وی یادآور شد: در این نشست (۲۵ آبان) قیمت جدید بلیت پروازها قطعی و اعلام میشود.
معاون هوانوردی سازمان هواپیمایی کشوری گفت: فعلاً افزایش قیمتی نداشتهایم و قیمتها به مبالغ سابق بازگشته و با همان ارقام در حال فروش است.
وی تأکید کرد: تا زمانی که بخشنامه جدید صادر نشود، قیمتها با همان ارقام سابق به فروش خواهد رسید.
دلار ۱۱ هزار تومانی، نرخ پایه تعیین قیمت بلیت
جلالی درباره زمان ابلاغ قیمتهای جدید گفت: من احتمال میدهم که برنامهای برای افزایش قیمت نداشته باشیم چون قیمتها را بر اساس دلار ۱۱ هزار تومانی محاسبه کردهایم.
مهر