این قرارداد جدیدترین نمونه از وام دهی چین به کشورهای تولیدکننده نفت از طریق شرکتهای بازرگانی و بانکهای دولتی چینی است. پیش از این چین قراردادهای مشابهی با آنگولا، ونزوئلا و اکوادور امضا کرده و پولی به آنها پرداخت کرده بود که در قبال آن نفت دریافت می کرد. سقوط تقاضا و قیمتهای نفت، بودجه عراق را در مضیقه قرار داده و دولت این کشور برای پرداخت حقوق کارمندان دولتی با مشکل روبرو شده است.
به گفته منابع آگاه، سازمان دولتی فروش نفت عراق (سومو) شرکت ژنهوآ اویل را انتخاب کرده است. با این حال توافق مذکور باید توسط هیات دولت عراق تصویب شود. حسن ندیم، سخنگوی هیات دولت عراق اظهار کرد که این پیشنهاد در دست بررسی قرار دارد و برای تصویب به نخست وزیر ارایه می شود.
تحت مفاد نامه ای که سومو ماه گذشته به معامله گران نفت فرستاد، برنده مزایده به مدت پنج سال چهار میلیون بشکه در ماه معادل حدود ۱۳۰ هزار بشکه در روز نفت خریداری خواهد کرد. پول یک سال اول عرضه نفت از پیش پرداخت خواهد شد که طبق محاسبات بلومبرگ، به قیمت فعلی بیش از دو میلیارد دلار است.
به گفته منابع آگاه، این قرارداد علاقه گسترده ای را در میان نامهای بزرگ صنعت تجارت نفت ایجاد کرد و مهلت مزایده تمدید شد تا فعالان بازار بیشتری در آن شرکت کنند.
همه تولیدکنندگان نفت امسال از شیوع ویروس کرونا و سقوط قیمت نفت آسیب دیده اند. اما عراق که تقریبا همه درآمد دولتی اش از فروش نفت است، در بدترین وضعیت ممکن قرار دارد. طبق پیش بینی صندوق بین المللی پول، تولید ناخالص داخلی این کشور امسال ۱۲ درصد کوچک می شود که بیشتر از سایر اعضای اوپک است.
دولت عراق برای پرداخت حقوق معلمان و کارمندان دولتی به مشکل برخورد کرده و این امر اعتراضات خیابانی را به دنبال داشته است.
کشورهای غنی از انرژی که با کمبود مالی روبرو می شوند معمولا برای تهیه پول به قراردادهای پیش پرداخت روی می آورند اما بغداد تاکنون چنین کاری نکرده بود. دولت منطقه نیمه خودمختار کردستان در شمال این کشور در گذشته قراردادهای مشابهی امضا کرده و چاد و جمهوری کنگو هم از این نوع قراردادها استفاده کرده اند.
در قرارداد پیش پرداخت، خریدار نفت در واقع وام دهنده به کشور تولیدکننده می شود و بشکه های نفت وثیقه وام هستند.
پیش پرداخت قرارداد نفتی عراق، بزرگترین پیش پرداخت در تاریخ است اما کمتر از رکورد ۱۰ میلیارد دلار است که شرکت روس نفت در سال ۲۰۱۳ از شرکتهای بازرگانی ویتول و گلنکور دریافت کرد.
علاوه بر وجه مالی، این قرارداد از این نظر بی سابقه است که برنده آن اجازه دارد نفت عراق را به هر مقصدی که می خواهد ببرد. معمولا نفت خاورمیانه با شرایط سخت گیرانه ای فروخته می شود تا مانع از فروش مجدد نفت این منطقه توسط معامله گران و پالایشگاهها به مناطق دیگر شود.
چنین شرطی احتمالا به حد کافی صرفه دارد تا این حقیقت که این وام بدون بهره به عراق پرداخت می شود را جبران کند. معمولا یک کشور برای پول پیش بهره ای را پرداخت می کند.
بر اساس گزارش بلومبرگ، شرکت ژنهوآ در تولید و تجارت نفت فعالیت دارد. اگرچه این شرکت در خارج از چین چندان شناخته شده نیست اما نقش مهمی در سیاست جهانی شدن چین در عرصه انرژی ایفا می کند. این شرکت در امتیازات نفتی در امارات متحده عربی، قزاقستان و میانمار سرمایه گذاری کرده و نفت کشورهایی مانند کویت، برزیل و جمهوری کنگو را تجارت می کند. این شرکت در سال ۲۰۰۳ به عنوان زیرمجموعه بزرگترین پیمانکار دفاعی دولتی چین تاسیس شد. سایر بازرگانان بزرگ چینی شامل یونی پک، چاینا اویل و سینوکم هستند.
ایسنا