۲۶ آذرماه به نام روز راننده و حمل و نقل نامگذاری شده است، این صنف زحمت‌کش همواره با مشکلاتی مواجه بوده اند و از سال گذشته شاهد آن هستیم که قیمت بسیاری از اقلام مورد نیاز کامیون داران از جمله لوازم یدکی و لاستیک با رشد جهشی رو به رو شده است.
۱۵ سال پس از زمان صدور فرمان حضرت امام خمینی (ره) به پیشنهاد وزارت راه و ترابری سابق و در جهت آگاهی اقشار مختلف مردم از نقش و جایگاه والای شبکه گسترده حمل‌ونقل کشوری در سال ۱۳۷۶ از سوی شورای فرهنگ عمومی کشور، ۲۶ آذر به عنوان روز حمل‌ونقل شناخته شد.
بخش حمل و نقل جاده‌ای به عنوان یکی از مهم‌ترین حوزه‌های اقتصاد حمل و نقلی کشور به شمار می‌رود، به طوری که حدود ۹۰ درصد از جابه‌جایی‌های کالا و بار از طریق این بخش انجام می‌شود و در صورتی که مشکلی برای این حوزه رخ دهد، حوزه حمل‌ونقل کشوری از پای می‌افتد بنابراین توجه به این حوزه و نوسازی ناوگان جاده‌ای باید به عنوان یکی از اصلی‌ترین اهداف وزارت راه و شهرسازی به شمار برود.
قیمت لاستیک و قطعات ناوگان حمل ونقل سر به فلک کشید
متأسفانه در طول دو تا سه سال گذشته حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای با مشکلات بسیار زیادی روبه‌رو شده است به طوری که ما در خرداد سال ۹۷ شاهد اعتراضات جمعی از کامیون‌داران و رانندگان حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای بودیم که همین موضوع باعث آگاه شدن وزارت راه و شهرسازی وسایر دستگاه های مسئول از مشکلات این صنف شد.
متأسفانه بسیاری از کامیون‌داران در طول سال‌های گذشته علی‌رغم افزایش هزینه‌های کامیون‌ها از جمله لاستیک و قطعات یدکی بدون هیچ چشم‌داشتی اقدام به جابه‌جایی کالا و بار از شهر‌های مختلف می‌کردند، اما به دلیل دلالی‌های بسیار زیادی که در این حوزه وجود داشت، نه‌تنها کرایه‌هایشان افزایش نیافته بود، بلکه با مشکلات بسیار زیادی از جمله کمبود لاستیک و کمبود بار مواجه شده بودند.
خرداد دو سال پیش هم کامیون‌داران در اعتراضی گسترده اقدام به جابه‌جایی بار نکردند که همین موضوع باعث ایجاد مشکلات بسیار زیادی در اقتصاد کشور و کمبود کالا در شهر‌های مختلف شد که بلافاصله با ورود سازمان راهداری، وزارت صمت، وزارت راه و شهرسازی و کمیسیون عمران بخشی از این مشکلات برطرف شد، اما همچنان بعد از گذشت دو سال هنوز بخشی از این مشکلات باقی مانده و ردپای دلالان در این حوزه مشاهده می‌شود.
به گفته بسیاری از کامیون‌داران و رانندگان حضور دلالان و شرکت‌های مختلف حوزه حمل‌ونقل جاده‌ای باعث شده که بسیاری از رانندگان کامیون در طول هفته باری را جابه‌جا نکنند، اما برخی از رانندگان به دلیل آنکه هزینه‌های دریافتی خود را با دلالان تقسیم می‌کنند، طی هفته ها یا ماه ها چندین بار به شهر‌های مختلف کالا حمل می‌کنند.
همچنین برخی از کامیون‌داران اعلام کرده‌اند که تعدادی از شرکت‌ها، بار را تنها بین چند نفر تقسیم می‌کنند و با دریافت کمیسیون‌های بیشتر مشکلات بسیار زیادی را برای سایر رانندگان ایجاد کرده‌اند؛ از سوی دیگر کمبود و یا مازاد لاستیک‌هایی که موردنیاز نیست، باعث شده که بسیاری از کامیون‌ها زمین‌گیر شوند و فرسودگی کامیون‌ها هم زمینه‌ساز ایجاد مشکلات گسترده‌تری برای سایر شرکت‌های حمل‌ونقل جاده‌ای شده است.
با همکاری وزارت راه وشهرسازی و دستگاه‌های زیر مجموعه از جمله سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای تا حدودی بخشی از این مشکلات رفع شد، اما همچنان بخش عمده‌ای از مشکلات رانندگان از جمله لاستیک، قطعات یدکی و سهمیه سوخت آنها به قوت خود باقی مانده است.
از اسفند ماه سال گذشته همزمان با شیوع ویروس کرونا بسیاری از دستگاه‌ها با مشکلات زیادی روبرو شده اند، اما در این برهه حساس زمانی هم رانندگان همانند سال ۶۱ باز هم جانشان را در این شرایط خطرناک در دست گرفتند و اقدام به جابه جایی کالا از بنادر جنوبی کشور که مهم‌ترین آن بندر امام خمینی (ره) بود کردند به طوری که در یک سال گذشته بخش عمده‌ای از کالاها از طریق حمل ونقل جاده‌ای کشور جابه جا شده است . میزان جابه جایی کالا در این بخش به ۶۸ میلیون تن رسیده که بخش عمده‌ای از این کالاها نهاده دامی، محصولات کشاورزی و غذایی بوده و این حجم از کالا با ۲۱ میلیون سفر حمل و نقلی انجام شده است.
مشکلات رانندگان کامیون کم شده، اما حل نشده است
احمد کریمی دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون داران کشور با بیان اینکه باید فعالان بخش حمل و نقل در دولت و بخش خصوصی تمامی اقدامات صورت گرفته در یک سال گذشته را به عنوان کارنامه یک ساله خود مرور کنند، گفت: باید عملکرد این تشکل‌ها و نقش آنها در بهبود شرایط و پیشرفت صنعت حمل و نقل جاده‌ای کشور را همواره مد نظر خود قرار دهیم.
او ادامه داد: روز ۲۶ آذر ماه به عنوان روز حمل ونقل و راننده نامگذاری شده و باید در این ایام تمامی اقدامات صورت گرفته برای رانندگان و کامیون داران مورد بحث و بررسی قرار بگیرد.
کریمی با بیان اینکه پیگیری‌ها و اقدامات مربوط به مسائل و مشکلات رانندگان در حوزه سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای تا حدودی مورد قبول بوده است، گفت: اقداماتی از جمله اجرای طرح تن کیلومتر و محاسبه کرایه حمل کالا براساس تن کیلومتر تاحدودی توانسته بخشی از نیاز‌های رانندگان را تامین کند.
دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون داران کشور ادامه داد: هرچند طرح تن کیلومتر فاصله بسیار زیادی با شکل واقعی آن دارد، اما تا حدودی توانسته بخشی از نیاز‌های رانندگان را در این بخش تامین کند و البته هر ساله این طرح در حال تکمیل شدن است و نقش موثری در شفاف سازی روابط مالی بین راننده و شرکت‌های حمل و نقل داشته است.
کریمی بیان کرد: در سال‌های گذشته بخشی عمده‌ای از اعتراضات رانندگان مربوط به کرایه حمل کالا بود که با اجرای طرح تن کیلومتر در این حوزه توانست بخشی از نیاز‌های این حوزه را برآورده کند.
دبیر کانون انجمن‌های صنفی کامیون داران با بیان اینکه در حوزه حمل ونقل بین المللی وظایف و تکالیف شرکت‌های حمل ونقل مشخص نیست، گفت: از این جهت رانندگان فعال و کامیون داران در حوزه با مشکلات جدی مواجه هستند باید هرچه سریعتر اصلاح در دستور کار قرار گیرد.
او با بیان اینکه یکی دیگر از اصلی‌ترین مشکلات در حوزه حمل کالا و رانندگان مربوط به بیمه تکمیلی آن‌هاست، گفت: خوشبختانه سازمان راهداری با هماهنگی شرکت‌های بیمه‌ای توانست بخشی از نیاز رانندگان در این حوزه را برآورده کند. البته هنوز این اقدام خود با مشکلات و کم کاری‌ها مواجه هست که باید هرچه سریعتر اصلاح آن در دستور کار قرار بگیرد.
کریمی بیان کرد: خوشبختانه در اجرای بیمه تکمیلی رانندگان، همسر و دو فرزند آنها تحت پوشش‌های بیمه تکمیلی قرار گرفتند که این اقدام خود می‌تواند تا حدودی برای این بخش مشکل گشا باشد.
او با بیان اینکه در چند ماه اخیر جلسات پی در پی با وزیر راه وشهرسازی و سایر مراجع از جمله نمایندگان وزات صمت، وزارت نفت و سازمان تعزیرات، بانک مرکزی، سازمان تامین اجتماعی، سازمان حمایت از تولید کنندگان و مصرف کنندگان برگزار کرده ایم تا بخشی از مشکلات در رابطه با لاستیک و قطعات یدکی برطرف شود و خوشبختانه در این جلسات هم وزیر راه وشهرسازی با جدیت پیگیر رفع و حل این مشکلات بوده است.
مشکل قطعات ولاستیک رانندگان اتوبوس هنوز رفع نشده است
داریوش باقر جوان مدیرکل دفتر حمل ونقل مسافری سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای با بیان اینکه در یک سال گذشته و با شیوع ویروس کرونا مشکلات رانندگان به ویژه حوزه حمل ونقل جاده‌ای افزایش یافته است، گفت: اما در این ایام هم سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای سعی کرده با تمام قوا بخشی از این مشکلات را رفع کند.
او ادامه داد: با توجه به شیوع ویروس کرونا و طبق تصمیمات ستاد ملی مقابله با کرونا مقرر شده بود تمامی سفر‌ها و تردد‌های جاده‌ای در این حوزه ممنوع شود، اما در این ایام سعی شد سفر‌های ضروری برای مسافران از طریق ناوگان حمل ونقل عمومی صورت بگیرد.
مدیرکل دفتر حمل ونقل مسافری سازمان راهداری و حمل ونقل جاده توضیح داد: هم اکنون تمامی تردد‌های برون شهری از طریق این ناوگان و با رعایت تمامی دستورالعمل های بهداشتی و همچنین رعایت فاصله گذاری اجتماعی صورت می گیرد و این درحالی است که بخش حمل ونقل جاده‌ای در این ایام با مشکلات اقتصادی بسیار زیادی روبرو هستند.
مدیرکل دفتر حمل ونقل مسافری سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای اظهار کرد: هم اکنون رانندگان در بخش سوخت یارانه‌ای و تامین قطعات یدکی و لاستیک با مشکلات زیادی روبرو هستند، اما ما از سال گذشته سعی کرده ایم بخش عمده‌ای از نیاز‌های این حوزه را تامین کنیم و امیدواریم در این بخش هم بتوانیم تا هفته‌های آینده مابقی را تامین کنیم.
عزم وزارت راه وشهرسازی برای رفع مشکلات کامیون داران
شهرام آدم نژاد معاون حمل ونقل وزیر راه وشهرسازی با تبریک روز حمل ونقل و راننده گفت: فعالیت و اقدامات حمل ونقل در حوزه اقتصادی، سیاسی و اجتماعی در این دوره برای ما بسیار حائز اهمیت است و به طوری که در دوران کرونا با وجود مشکلات اقتصادی همچنان رانندگان در این حوزه فعالیت می کنند.
معاون حمل ونقل وزیر راه وشهرسازی با بیان اینکه وزارت راه وشهرسازی و سازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای تمام سعی خود را به کار گرفته اند تا بتوانند بخشی از مشکلات این حوزه را رفع کنند، افزود: رویکرد معاونت حمل ونقل وسازمان راهداری و حمل ونقل جاده‌ای حل مسائل و مشکلات این حوزه است و ما تمامی سعی خود را برای رفع این مشکلات به کار گرفته ایم.
هرساله در این ایام وزارت راه وشهرسازی اقدام به برگزاری نمایشگاه حمل ونقل و دستاورد‌های این بخش می‌کرد و در روز ۲۶ آذر ماه هم سازمان راهداری مراسمی به این مناسبت برگزار می‌کرد، اما امسال تمامی برنامه‌ها و مراسم به نوع دیگری برگزار می‌شود، اما امیدواریم کرونا باعث نشوند که مشکلات رانندگان به ویژه کامیون داران و رانندگان ناوگان حمل ونقل عمومی به فراموشی سپرده شود چراکه در حوزه حمل ونقل جاده‌ای با کم شدن میزان سفر‌ها و همچنین اجرای فاصله گذاری اجتماعی بخش عمده‌ای از کرایه‌های رانندگان کاهش یافته و این در حالی است که هر راننده باید ماهانه چندین میلیون تومان برای اقساط ناوگان خود پرداخت کنند.
باشگاه خبرنگاران جوان