خبرگزاری دولتی عراق با اشاره به مصاحبه با علا الیسیری، رییس شرکت دولتی بازاریابی نفت عراق (سومو) که بر صادرات نفت این کشور نظارت دارد، گزارش کرد این شرکت پس از بررسی پیشنهادهایی که از چندین بازرگان دریافت کرده بود، یک شرکت چینی را انتخاب کرد. با این حال این خبرگزاری به نام این شرکت اشاره نکرد و مشخص نکرد آیا مصطفی الکاظمی، نخست وزیر عراق این قرارداد را امضا کرده است یا خیر. بلومبرگ ماه گذشته گزارش کرده بود که شرکت ژنهوا اویل که زیرمجموعه بزرگترین پیمانکار دفاعی دولتی چین است، برنده این قرارداد شده است.
شرکت ژنهوآ در تولید و تجارت نفت فعالیت دارد. اگرچه این شرکت در خارج از چین چندان شناخته شده نیست اما نقش مهمی در سیاست جهانی شدن چین در عرصه انرژی ایفا می کند. این شرکت در امتیازات نفتی در امارات متحده عربی، قزاقستان و میانمار سرمایه گذاری کرده و نفت کشورهایی مانند کویت، برزیل و جمهوری کنگو را تجارت می کند. این شرکت در سال ۲۰۰۳ به عنوان زیرمجموعه بزرگترین پیمانکار دفاعی دولتی چین تاسیس شد.
خبرگزاری دولتی عراق به نقل از الیسیری نوشت: رقابت شدیدی بین دو شرکت اروپایی و چینی وجود داشت و شرکت چینی برنده شد.
برای نخستین بار است که عراق به دنبال قرارداد پیش پرداخت است که تحت آن نفت به عنوان وثیقه برای وام استفاده می شود. همچنین جدیدترین نمونه از وام دهی چین به کشورهای تولیدکننده ضعیف نفت از طریق شرکتهای بازرگانی و بانکهای دولتی است.
سومو طبق نامه ای که در نوامبر به شرکتهای بازرگانی فرستاد، پیشنهاد کرد روزانه ۱۳۰ هزار بشکه نفت به مدت پنج سال عرضه کند و در قبال آن پیش پرداخت برای عرضه یک سال را دریافت می کند که بر مبنای قیمت فعلی نفت، بیش از دو میلیارد دلار خواهد بود. برنده قرارداد به مدت یک سال اجازه دارد تعیین کند چه زمانی نفت تحویل داده شود. این مکانیزم از سوی هیات دولت عراق تصویب شده است.
همه تولیدکنندگان نفت از شیوع ویروس کرونا و سقوط قیمت نفت از مارس سال ۲۰۲۰ آسیب دیده اند. اما عراق که تقریبا همه درآمد دولتی اش از فروش نفت است، در بدترین وضعیت ممکن قرار دارد. طبق پیش بینی صندوق بین المللی پول، تولید ناخالص داخلی این کشور سال میلادی گذشته ۱۱ درصد کوچک شد که بیشتر از سایر اعضای اوپک بود. دولت عراق در مارس ارزش نرخ برابری دینار در برابر دلار آمریکا را حدود ۲۰ درصد کاهش داد که نخستین کاهش ارزش ارز عراق از زمان تهاجم آمریکا به این کشور در سال ۲۰۰۳ بود.
مشکلات عراق، تهیه پول از طریق بازار اوراق قرضه را برای دولت این کشور دشوارتر کرده است. میانگین بازده اوراق قرضه دلاری عراق ۸.۲ درصد است که یکی از بالاترین سطوح بازده برای هر کشوری است.
به گفته منابع آگاه، این قرارداد نفتی علاقه گسترده ای را در میان شرکتهای بازرگانی بزرگ ایجاد کرده بود. این قرارداد یکی از بزرگترین قراردادهای پیش پرداخت برای خرید نفت در تاریخ است اما کمتر از رکورد ۱۰ میلیارد دلار است که شرکت روس نفت در سال ۲۰۱۳ از شرکتهای بازرگانی ویتول و گلنکور دریافت کرد. علاوه بر وجه مالی، این قرارداد از این نظر بی سابقه است که برنده آن اجازه دارد نفت عراق را به هر مقصدی که می خواهد ببرد. معمولا نفت خاورمیانه با شرایط سخت گیرانه ای فروخته می شود تا مانع از فروش مجدد نفت این منطقه توسط معامله گران و پالایشگاهها به مناطق دیگر شود.
بر اساس گزارش بلومبرگ، الیسیری گفت: عراق دو میلیارد دلار با نرخ بهره صفر و قیمت بالاتر از شاخص قیمت نفت دریافت می کند. مزیتی که عراق به شرکتها داده است آزادی تعیین روز بارگیری محموله های نفتی، مقصد صادرات و امکان فروش مجدد است.
ایسنا