چند سالی است که اختلاف چندبرابری قیمت میوه از مبدا تا بازار به یک بحران جدی تبدیل شده که مسئولان وزارت جهاد تنها وعده حل این مشکلات را می‌دهند و در نهایت وزارت خانه صمت و جهاد کشاورزی به بهانه‌های مختلف از وظایفشان شانه خالی می‌کنند و به یکدیگر پاس می‌دهند.
بررسی ها از سطح بازار نشان‌می دهد که اختلاف قیمت از باغ تا مصرف‌کننده و گاها عمده فروشی تا خرده فروشی به ۴ تا ۵ برابر می رسد که هر یک از دست اندرکاران بخش کشاورزی دلایلی همچون سودجویی عوامل واسطه و دلال، بی توجهی به کشاورزی سفارشی، عدم شفافیت و همچنین نوسان قیمت نهاده‌های تولید را علت اصلی گرانی می دانند و معتقدند که با حذف یارانه نهاده‌ها و بالارفتن قیمت سموم، کود کشاورزی، مکانیزاسیون، هزینه‌های کارگری و بسته بندی افزایش ۳۰ تا ۴۰ درصدی قیمت نسبت به مدت مشابه سال قبل امری بدیهی است، درحالیکه گرانی اقلام سبد خانوار هیچ تناسبی با درآمد اقشار ضعیف جامعه ندارد.
بسیاری از مسئولان بر این باورند که نبود شفافیت بازار و قیمت از عمده فروشی تا خرده فروشی و همچنین مشخصات محصولات ممتاز، درجه یک و دو از یکدیگر زمینه را برای گران فروشی مهیا کرده است و کار را به جایی رسانده که در شرایط فعلی اقتصاد که بسیاری از صنوف در تعطیلی و نیمه تعطیلی به سر می برند، بسیاری از خانوارها میزان خرید خود را کاهش دهند که مصداق بارز این امر شب یلداست که به رغم فراوانی عرضه، استقبال چندانی در بازار نبود.
حال به سراغ مسئولان ذی‌ربط می رویم تا از آخرین دلایل اختلاف چندبرابری قیمت میوه از مبدا تا بازار و بی توجهی مسئولان امر به حل این بحران به منظور جلوگیری از کاهش سرانه مصرف با خبر شویم:
علت اختلاف قیمت میوه از مبدا تا بازار چیست؟
مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران، شفافیت قیمت و روشنگری را یکی از مسائل مهم در بخش کشاورزی اعلام کرد و گفت: علی رغم پتانسیل بالای تولید، اما اختلاف قیمت میوه از باغ تا بازار بالاست که روشنگری و شفافیت قیمت یکی از مهم ترین مسائل نظام صنفی کشاورزی برای کوتاه کردن دست واسطه و دلال است.
وی با اشاره به اینکه خصوصیات میوه ممتاز، درجه یک و درجه ۲ باید روشن و شفاف سازی شود، افزود: شاخص‌های میدان مرکزی میوه و تره بار باید مشخص شود و در قبال این شرایط قیمت‌گذاری صورت گیرد.
شادلو بازار محصولات کشاورزی را تابع عرضه و تقاضا دانست و گفت: اگر عرضه کم شود، قیمت به حدی بالا می رود که مصرف‌کننده در تامین دچار مشکل می‌شود و با ازدیاد عرضه، کشاورز از ناحیه افت قیمت متحمل زیان می‌شود.
نایب رئیس اتحادیه باغداران ادامه داد: با توجه به سودجویی عوامل واسطه و دلال، اختلاف قیمت از باغ تا بازار بسیار بالاست، درحالیکه با شفاف سازی قیمت در عمده فروشی، مغازه داران هم موظند بر مبنای درصد مشخص محصول خود را عرضه کنند.
به گفته وی، با تعریف خصوصیات میوه ممتاز، درجه یک و درجه ۲ از یکدیگر مغازه‌داران دیگر نمی توانند در عرضه سلیقگی عمل کنند.
نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران با بیان اینکه بخشی از التهابات بازار میوه تابع نوسان نرخ ارز است، گفت: امسال قیمت میوه تحت تاثیر نوسان نرخ ارز و گرانی نهاده‌های تولید بالا رفته است که به طور کلی افزایش قیمت تا حدودی شامل تمامی بخش‌های اقتصاد از جمله تولیدات کشاورزی است.
به گفته وی، با وجود افزایش قیمت نهاده‌های تولید همچون سم، بذر،کود، ماشین آلات در کنارحوادث غیرمترقبه تولید نظیر سرمازدگی، گرمازدگی، تگرگ، باران، سیل و .. که تهدید جدی برای بخش کشاورزی است، اما کشاورزان شانه خالی نمی‌کنند و معتقدند که امنیت غذایی کشور باید حفظ شود.
شادلو با بیان اینکه کار کشاورزی سخت و بسیار طاقت فرساست، گفت: با وجود انکه کار کشاورزی بسیار ریسک پذیر و بدون تعطیلی و ساعت کار است، به همین خاطر کشاورزان باید از درآمد حداقلی برخوردار باشند تا برای استمرار این شرایط ریسک پذیر انگیزه داشته باشند.
میوه در تولید گران نیست دلال‌ها تورم آفریدند!
محمدعلی مصطفی لو مدیر عامل اتحادیه سراسری تعاونی های باغبانی کشاورزی در، با انتقاد از اختلاف چند برابری قیمت میوه از باغ تا بازار اظهار کرد: امسال با وجود افزایش کرایه حمل، سبد، سموم و آزادسازی قیمت نهاده‌های تولید، قیمت تمام شده تولید نسبت به سال قبل ۳۰ تا ۴۰ درصد رشد یافته است.
وی افزود: سازمان مرکزی تعاون روستایی با بحث روستا بازار، حذف واسطه و دلال و عرضه مستقیم محصول بدنبال کاهش قیمت و اختلاف از مبدا تا بازار است.
مصطفی لو ادامه داد: با افزایش قیمت نهاده های تولید نسبت به سال قبل، درصدی از افزایش قیمت ها را باید مردم قبول کنند، اما متاسفانه تقاضای مردم برای شب یلدا نشان می دهد که افزایش قیمت منجر به کاهش سرانه مصرف شده است.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه کمبودی در عرضه میوه نداریم، بیان کرد: با توجه به اقلیم ۴ فصل و پتانسیل بالا، تولید میوه داخل مازاد بر نیاز کشور است که بخشی از آن باید به بازارهای هدف صادر شود. اما در کل با گرانی میوه و افت تقاضا برای خرید نگران کاهش سرانه مصرف هستیم.
وی با اشاره به اینکه گرانی میوه در مغازه‌ها ارتباطی به تولیدکننده ندارد، گفت: مسئولان ذی صلاح با اعمال نظارت دقیق باید از گرانفروشی جلوگیری کنند چرا که مغازه داران بر مبنای فاکتور موظف به اعمال سود مشخص هستند، هر چند ما قبول داریم که هزینه‌های مغازه دار اعم از اجاره و هزینه‌های کارگری نسبت به سال قبل افزایش داشته است.
مدیر عامل اتحادیه سراسری تعاونی باغبانی ادامه داد: با حذف یارانه نهاده‌های کشاورزی، قیمت سموم و کود چند برابر رشد داشته است به طوریکه باغدار هر کیسه کود را با قیمت ۵۰۰ هزار تومان باید خریداری کند که در قبال درآمدهای حداقلی خواب سرمایه زیادی می خواهد.
اجرای کشاورزی سفارشی راهی برای کنترل قیمت در بازار
علی خان محمدی مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی، با اشاره به اینکه اجرای الگوی کشت امری مهم در کاهش قیمت میوه از مبدا تا بازار محسوب می شود، اظهار کرد: با وجود تنوع اقلیم و پتانسیل بالای تولید محصولات کشاورزی، نبود الگوی کشت، آمار دقیق و کشاورزی قراردادی ما را دچار مشکل می‌کند.
وی افزود: با وجود مشکلات متعدد نظیر سرمازدگی، خشکسالی، طوفان و سیل، اگر بدنبال کشاورزی قراردادی و سفارشی نباشیم، بازار تقاضا با مشکلاتی روبرو می شود.
خان محمدی ادامه داد: با اجرای کشاورزی قراردادی، عرضه محصولات در مقاطع مختلف بر مبنای خاص جامعه صورت می گیرد. به گفته این مقام مسئول، با ایجاد زنجیره‌های تولید و تقویت تشکل ها مشکلات تولید مرتفع می‌شود.
مدیر عامل مجمع ملی نخبگان کشاورزی در پایان اجرای کشاورزی قراردادی و حذف واسطه ها را امری مهم در کاهش اختلاف قیمت میوه در بازار برشمرد و گفت: با داشتن آمار دقیق تولید و مصرف و تولید بر مبنای ثبت سفارش، مشکلی در امر تنظیم بازار نداریم.
باشگاه خبرنگاران