سید رسول خلیفه سلطانی در گفت و گو با خبرنگار مهر، در مورد تصویب کلیات طرح توسعه پایدار زنجیره فولاد در مجلس اظهار داشت: قانونمند کردن بازار فولاد و تعیین یک چارچوب کلی برای آن به طوری که هر روز شاهد یک بخشنامه و دستورالعمل در این خصوص نباشیم، اقدام مبارکی است که انجمن فولاد هم از این موضع مجلس استقبال می‌کند اما باید دقت کرد که وقتی دولت برای فولاد شیوه نامه‌ای تنظیم کرده که در صورت اجرای کامل و به موقع نتایج مثبتی در پی خواهد داشت، ورود مجلس به موضوع فولاد چه ضرورتی دارد؟
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران افزود: ضمن اینکه اگر مجلس قصد قانونگذاری برای فولاد دارد، جزئیات این قانون طوری نباشد که دست و پای فولاد ایران را در مواجهه با تغییر و تحولات داخلی و بین المللی ببندد چرا که بازار فولاد یک بازار پویا است و نیاز به چابکی و شناوری زیاد در سیاستگذاری ها دارد.
مدیریت وزارت صمت می‌توانست مجلس را برای عدم ورود متقاعد کند
خلیفه سلطانی اضافه کرد: تصور می‌کنم اگر وزارت صمت می‌توانست موضوعات مربوط به فولاد را بدون هیجان و با تعامل با سایر بخش‌ها همچون بورس کالا مدیریت کند، دیگر کار به جایی نمی‌رسید که مجلس و حتی ستاد اقتصادی دولت هم ورود کند.
وی ادامه داد: لذا اگر قانونی هم برای تنظیم بازار فولاد تصویب شود، همچون هر شیوه نامه یا دستورالعمل دیگر در این حوزه نیازمند یک مجری با سابقه اجرایی، مشورت پذیر، هماهنگ با ارکان بازار سرمایه و بورس کالا و آشنا به پیچیدگی‌های تولید و بازار فولاد دارد.
گناه سهامداران فولادی چیست؟
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران با اشاره به سهم ۱۵ درصدی صنعت فولاد از بازار سرمایه، تصریح کرد: تاریخ بازار فولاد به ویژه در سه سال اخیر نشان می‌دهد که هر وقت دولت و مجلس در مسائل اجرایی بازار فولاد دخالت کرده‌اند فقط شاهد ریزش بازار سرمایه، افزایش قیمت‌ها در کف بازار و توزیع رانت بین انگل‌های اقتصادی بوده‌ایم و هیچ منفعتی به مردم نرسیده است.
وی گفت: آن شخصی که در بازار سرمایه سهام می خرد، چه گناهی کرده که هر روز باید شاهد دخالت دولت یا مجلس در مکانیزم بورس و صدور دستورالعمل و بخشنامه‌های متعدد و نهایتاً از دست رفتن سرمایه خود باشد که آن را هم با دعوت مسئولین به بورس آورده است؟
۳ درخواست از دولت و مجلس
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران اظهار داشت: درخواست جامعه فولاد از دولت و مجلس این است که اگر می‌خواهند سیاست گذاری کنند، در ساز و کار بازار مداخله نکنند.
وی افزود: نباید طوری شود که بخشنامه و قانون تصویب کنند و تنها نتیجه‌ای که حاصل شود، افزایش التهاب باشد. لذا این نهادها باید به دنبال ۳ مورد باشند؛ نخست اینکه اگر توان دارند، کاری کنند که کالا به قیمت عادلانه به دست مصرف کننده برسد که تمام ابعاد این موضوع مربوط به بورس و تولیدکننده نمی‌شود و بازار آزاد هم دخالت دارد؛ مورد دوم اینکه اگر منفعت یا رانتی در زنجیره فروش فولاد وجود دارد را به جیب مردم هدایت کنند و مورد سوم تقویت صادرات است. در حال حاضر ۲ برابر نیاز داخل تولید فولاد داریم که باید نصف فولاد تولیدی را بتوانیم صادرات کنیم. امسال یک چهارم فولاد تولیدی را صادر کردیم و این موضوع ضعف کسانی را نشان می‌دهد که نتوانسته‌اند به خوبی مدیریت کنند.
از توسعه صادرات فولاد حراست شود
وی در ادامه با اشاره به جزئیات طرح مجلس، مهم‌ترین ایراد وارده به طرح مجلس برای تنظیم بازار فولاد را ماده ۳ آن دانست و گفت: در صورت عدم اصلاح این ماده، صادرات فولاد کشور به شدت آسیب می بیند چرا که معافیت‌های مالیاتی صادرات زنجیره فولاد حذف شده و عوارض صادراتی نیز اخذ خواهد شد.
این فعال صنعت فولاد گفت: این در حالی است که فولاد پس از پتروشیمی، در رتبه دوم ارزآوری کشور قرار دارد و می‌تواند سالیانه تا ۶ میلیارد دلار ارزآوری داشته باشد اما اگر چنین برخورد ضد صادراتی با این صنعت صورت بگیرد، قطعاً کشور دچار کاهش تولید و افت صادرات و ارزآوری خواهد شد که متأسفانه عواقب آن را مردم و قشرهای محروم، بیشتر لمس خواهند کرد.
به نظرات بخش خصوصی توجه ویژه شود
خلیفه سلطانی خاطر نشان کرد: یک ایراد مهم دیگر در این طرح، در نظر گرفتن اختیارات فوق العاده برای یک کارگروه است که متأسفانه بخش خصوصی به ویژه تشکل‌های تخصصی در آن نقش جدی ندارند و حضور آنان هم بدون حق رأی در نظر گرفته شده که چنین رویه‌ای ممکن است به عدم توجه به واقعیت‌های بازار فولاد و نقش بخش خصوصی در تنظیم بازار منجر شود.
وی افزود: بر این اساس به کمیسیون صنایع و معادن مجلس پیشنهاد داده‌ایم علاوه بر اعطای حق رأی به تشکل‌ها، تعداد اشخاص حقوقی تخصصی همچون تشکل‌ها را در کارگروه رصد و پایش زنجیره فولاد افزایش دهد تا تصمیمات به طور کارشناسی شده و اجرایی اتخاذ گردد.
قیمت فولاد باید در بورس‌کالا و به صورت رقابتی کشف شود
دبیر انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران در خصوص بحث‌های اخیر پیرامون قیمت گذاری دستوری فولاد نیز توضیح داد: قیمت فولاد باید در بورس کالا و بر اساس مکانیزم‌های رقابتی و تعادل عرضه و تقاضا تعیین شود. فولاد کالایی است که نباید با دستور به دنبال قیمت گذاری آن و تعیین عدد و رقم ثابت برای فروش محصولات فولادی باشیم. در حال حاضر ۲ برابر نیاز کشور تولید فولاد داریم، لذا با مدیریت صحیح عرضه و تقاضا می‌توان قیمت را به نفع مصرف کنندگان نهایی کاهش داد و این همان اصلی است که مجلس و دولت و نهادهای نظارتی باید به دنبال آن باشند نه اینکه فارغ از بحث‌های مهم اجرایی در عرضه و تقاضا، به دنبال فرمول‌های قیمتی بروند.
مدل تنظیم بازاری انجمن فولاد
وی در تشریح موضع انجمن تولیدکنندگان فولاد پیرامون تنظیم بازار فولاد نیز تصریح کرد: موضع انجمن فولاد در این خصوص همواره بر دو اصل اساسی استوار بوده است. اول رسیدن محصولات فولادی با قیمت منصفانه به مردم که یکی از راهکارهای آن عرضه حداکثری محصولات نهایی در بورس کالا است که البته شرایط بورس کالا نیز باید به طور جدی تسهیل شود.
خلیفه سلطانی گفت: دوم صادرات هدفمند در طول زنجیره فولاد است که ارزآوری بیشتر برای کشور و پتانسیل‌های صادراتی هر حلقه و حتی هر شرکت باید مورد توجه جدی قرار گیرد که در این خصوص هم مطالعه کارشناسی مفصل انجام شده و به وزارت صمت هم پیشنهاد داده‌ایم.
دبیر انجمن فولاد خاطر نشان کرد: برای تحقق این دو هدف مهم لازم است حتماً سیاستگذاری برای بازار داخلی و صادراتی فولاد به طور جداگانه و با مقررات خاص خود انجام شود. حتی اگر قرار به عرضه همه فروش داخلی فولاد در بورس کالا است، لازم است چنین تفکیک فرآیندی هم در بورس کالا تعریف شود. همچنین لازم است سامانه جامع تجارت هم با قدرت و فراگیری بیشتری فعالیت نماید تا نیمه تاریک بازار فولاد در مسیر بعد از بورس کالا تا رسیدن به مردم شفاف شود.
تصویر طرح مجلس که کلیات آن به تصویب رسید
مهر