کارگران بازوان حرکت جامعه به سوی رشد و تعالی و عامل موثر گردش چرخهای اقتصادی هستند و تامین معیشت و رفاه آنان همواره باید مورد توجه دولتها قرار گیرد.
«قدرت خرید کارگران» شاخصی برای سنجش وضعیت معیشت مردم به ویژه کارگران است. دولتهای وقت، هر سال در روزهای پایانی سال در شورایی سه جانبه با حضور نمایندگان کارگران، کارفرمایان و میزان دستمزد را براساس متغیر نرخ تورم و هزینه معاش تعیین میشود.
همانطور که گفته شد نرخ تورم در تعیین دستمزد کارگران نقش محوری دارد؛ براین اساس در این گزارش نگاهی به وضعیت نرخ تورم و حداقل دستمزد در ۴۱ سال گذشته (از سال ۵۸ تا امسال) انداختهایم.
براساس آمار سال ۵۸ و در حالیکه تقریبا یک سال از پیروزی انقلاب گذشه بود نرخ تورم ۱۱.۴ درصد بود و برای کارگر حداقل یک هزار و ۷۰۱ تومان حقوق ماهیانه پرداخت میشد. در فاصله سالهای ۵۹ تا ۶۳ در حالیکه نرخ تورم سیر نزولی را شروع کرده بود میزان دستمزد در رقم یک هزار و ۹۰۵ تومان ثابت بود.
پس از آن در سالهای ۶۴ و ۶۵ حداقل دستمزد کارگران ۲۵۵ تومان افزایش یافت و به رقم دو هزار و ۱۶۰ تومان رسید. در سالهای پایانی دوران دفاع مقدس با وجود اینکه نرخ تورم بیش از ۲۷ درصد بود حقوق کارگران به صورت جزئی افزایش یافت و در دو سال پیاپی ۶۷ و ۶۸ برابر دو هزار و ۴۹۰ تومان بود.
بین سالهای ۶۹ و ۷۰ دستمزد کارگران ۴۰ درصد افزایش یافت و پس از این سال بود که حداقل دستمزد کارگران بین ۲۰ تا ۳۰ درصد رشد داشت و به تناسب آن، نرخ تورم نیز به بیش از ۲۰ درصد رسید به گونهای که در سال ۷۴ وقتی نرخ تورم ۴۵.۵ درصد بود دستمزد کارگران ۲۶.۴ درصد افزایش یافت.
سال ۹۲ با شروع کار دولت یازدهم نرخ رشد تورم ۳۴.۷ درصد و حداقل مزد ۴۸۷ هزار و ۲۰۰ تومان بود و یک سال پس از شروع به کار این دولت نرخ تورم کاهش یافت و به ۱۵.۴ درصد رسید (۱۹.۱ درصد کم شد)، حداقل دستمزد ۶۰۸ هزار و ۹۱۰ تومان و ۱۹.۹ درصد افزایش یافت.
در پایان کار دولت یازدهم (سال ۹۶) نرخ تورم ۹.۶ درصد بود که نسبت به سال قبل ۰.۶ درصد رشد داشت و دستمزد کارگران ۱۲.۶ افزایش یافت و معادل ۹۲۹ هزار و ۹۳۱ تومان بود.
در سالهای ۹۷ و ۹۸ حداقل دستمزد کارگران به ترتیب یک میلیون و ۱۱۴ و یک میلیون و ۵۱۶ هزار تومان بود. در سال ۹۷ دستمزد نسبت به سال قبل ۱۶.۶ درصد رشد و در سال ۹۸ نسبت به ۹۷ نیز ۲۶.۵ درصد افزایش یافت. امسال نیز حداقل کارگران یک میلیون و ۹۱۱ هزار تومان بود و نسبت به سال گذشته ۲۱ درصد افزایش یافت.
نکته قابل توجه این است که دریافتی هر کارگر دربرگیرنده چند ردیف مزدی است، حداقل دستمزد و کمکهزینه اقلام مصرفی یا همان حق خواروبار به همه کارگران تعلق میگیرد. کارگرانی که سابقه کار دارند، به آنها حق سنوات نیز تعلق خواهد گرفت و به ازای هر فرزند (تا دو فرزند) حق اولاد تعلق خواهد گرفت. بنابراین مبلغ حداقل دستمزد کمتر از مجموع دریافتی هر کارگر است.
حداقل دستمزد کارگران در سال ۵۸ برابر یک هزار و ۷۰۰ تومان بود که طی ۴۱ سال گذشته به رقم یک میلیون و ۹۱۱ هزار تومان رسیده است، یعنی ۱۱۲۳ برابر افزایش یافته است.
همچنین نرخ تورم طی این سالها با افت و خیزهای زیادی همراه بود و در سال ۵۸ برابر ۱۱.۴ درصد بود و این رقم در دی ماه امسال برابر ۳۲.۲ درصد بود و ۲۰.۸ درصد رشد داشته است.
نگاهی به نرخ رشد تورم و نرخ رشد حداقل دستمزد نشان میدهد که طی سالهای ۵۸ تا ۹۹، متوسط نرخ رشد دستمزد حدود ۷۹ درصد بیش از نرخ رشد تورم بوده است.
ایرنا