سال گذشته بالغ بر 58 هزار و 600 میلیارد تومان مالیات از اشخاص حقوقی وصول شد که نسبت به عملکرد سال 98 بالغ بر 32 درصد و همچنین 132 درصد نسبت به مصوب بودجه افزایش نشان میدهد.
اجزای این مالیات شامل علی الحساب مالیات اشخاص حقوقی دولتی، عملکرد شرکتهای دولتی، بنگاههای اقتصادی نهادها، اشخاص حقوقی غیردولتی، شرکتها و موسسات وابسته به آستان قدس رضوی، مالیات معوق اشخص حقوقی غیر دولتی و مالیات موضوع ماده 78 قانون الحاق 2 میشود که جزئیات آن در جدول زیر آمده است:
رقم مالیات بر عملکرد شرکتهای دولتی در قانون بودجه 99 نزدیک به 70 درصد رقم محقق شده در سال 98 بوده است. همچنین میزان درآمد محقق شده از این محل در سال گذشته کمتر از نیمی از رقم پیش بینی شده در قانون بودجه سال گذشته بود. به عبارت دیگر میزان درآمد دولت از این محل در سال 99 یک سوم این میزان در سال 98 بوده است که دلایل آن مشخص نیست. البته ناکارآمدی مدیریت دولتی بر این شرکتها و بهرهور نبودن آن مشهود بوده و نه تنها به بودجه کشور کمکی نمیکنند که بعضا سربار بودجه دولت نیز هستند.
از سوی دیگر رقم مالیات بر اشخاص حقوقی غیردولتی در سال گذشته نسبت به قانون بودجه 163 درصد محقق شد که 85 درصد بیشتر از رقم تحقق سال 98 بوده است. این احتمال وجود دارد به دلیل دریافت علی الحساب مالیات سال 1400 این اتفاق رقم خورده باشد در حقیقت دولت دوازدهم، بخشی از درامدهای دولت منتخب را پیش خور کرد.
مالیات معوق اشخاص حقوقی غیردولتی نیز برای سال گذشته صفر گزارش شد.
مالیات بر درآمدی یکی از سرفصلهای مالیاتی است که اجزای آن حقوق کارکنان بخش عمومی و خصوصی، مشاغل، مستغلات، درآمدهای متفرقه است.
بنا به آمار خزانه از وضعیت درآمدهای مالیاتی، سال گذشته حدود 37 هزار میلیارد تومان از درآمدها مالیات وصول شد که نسبت به عملکرد سال 98 بالغ بر 27 درصد رشد دارد. همچنین این بخش توانست 107 درصد رقم مصوب را محقق کند.
سال 99 کارکنان بخش عمومی 12750 میلیارد تومان و نیز از بخش خصوصی 11 هزار و 111 میلیارد تومان مالیات حقوق پرداخت کردند.
دریافت مالیات از مشاغل و صنوف به دلیل حساسیت و اهمیتی که دارد، همیشنه مورد توجه بوده و البته بخش قابل توجهی از مشاغل براساس تبصره ماده 100 قانون مالیاتهای مستقیم، روی رقم مالیاتی توافق صورت میگیرد که با روح قانون نیز همخوانی ندارد و بایستی مالیات براساس میزان درآمد باشد که به دلیل نبود زیرساختها و اطلاعات دقیق و شفاف، نظام مالیاتی این امکان قانونی را برای مصالحه و توافق فراهم کرده است.
براین اساس به دلیل شرایط ناشی از کرونا و رکود اقتصادی درآمد ناشی از فعالیت مشاغل کمتر از سال 98 بالغ بر رقم 10445 میلیارد تومان وصول شد که رشد منفی 10 درصدی را ثبت کرد، در حالی که به نسبت تورم نیز مالیات از این بخش ستانده نشد.
از بخش مالیات مستغلات هم 2178 میلیارد تومان درآمد به دست آمد که 42 درصد نسبت به عملکرد سال 98 افزایش دارد.
مردم در سال 99 بابت مصرف کالا و خدمات، بیش از 74 هزار میلیارد تومان مالیات به دولت پرداختند.
سرفصل مالیات بر کالا و خدمات در نظام مالیاتی مشتمل بر فروش فراوردههای نفتی، 2 درصد مالیات سایر کالا، عوارض خروج مسافر از مرزهای کشور، فروش و مصرف سیگار، نقل و انتقال اتومبیل، شماره گذاری خودرو، مالیات بر ارزش افزوده و سایر ردیفهای قانونی است.
مردم بابت نقل و انتقال و شماره گذاری خودرو نیز به ترتیب 2 هزار میلیارد تومان و 748 میلیارد تومان مالیات دادند که بیش از 40 درصد رشد دارد.
سال 99 به دلیل محدودیتهای کرونایی ترددهای جاده ای و مسافرتها کاهش یافت که آثار خود را بر روی مالیات فروش فرآوردههای نفتی گذاشت و وصولی را 14 درصد به نسبت سال 98 کاهش داد. سال گذشته حدود 6 هزار میلیارد تومان از این محل مالیات وصول شد. به تبع همهگیری کرونا دریافت عوارض خروج مسافر از مرزهای کشور نیز 89 درصد افت کرد.
سیگاریها نیز در این سال 896 میلیارد تومان برای فروش و حدود 2500 میلیارد تومان برای مصرف آن مالیات پرداختند که به ترتیب نسبت به سال 98 بالغ بر 14 درصد و 47 درصد رشد داشته است.
رقم مالیات بر ارزش افزوده نیز با رشد 36 درصدی نسبت به سال 98 به 54 هزار میلیارد تومان رسید. با توجه به اینکه در سال 99 بالغ بر 192 هزار میلیارد تومان مالیات وصول شد سهم ارزش افزوده 28 درصد میشود.
فارس