طرح رجیستری یا شناسنامه‌دار کردن تجهیزات سیم‌کارت‌خور به‌عنوان راهی برای مبارزه با قاچاق مطرح شد که از ابتدا با چالش‌هایی همراه بود. یکی از این راه‌های دور زدن رجیستری در ابتدا، واردات چمدانی گوشی‌های مسافری بود؛ زیرا افرادی که به این شیوه گوشی‌های خود را وارد می‌کردند، از پرداخت ۹ درصد مالیات بر ارزش افزوده معاف بودند و پس از آن نیز برخی واردکنندگان غیررسمی و قاچاقچیان گوشی برای استفاده از گوشی‌های قاچاق، از اطلاعات مسافران واقعی استفاده می‌کردند.
برای مقابله با این موارد، گمرک ایران سال گذشته اعلام کرد بر اساس تصمیم ستاد مبارزه با قاچاق کالا و ارز و در راستای جلوگیری از سوءاستفاده از اطلاعات مسافرین ورودی برای رجیستری گوشی تلفن همراه، اظهار و ثبت تلفن همراه مسافران، از مهرماه ۱۳۹۹ صرفا در محل مبادی ورودی کشور و پس از احراز هویت دقیق و تشخیص غیرتجاری بودن و طی تشریفات گمرکی در لحظه ورود به کشور انجام شده و از هرگونه ثبت غیرحضوری تلفن همراه مسافری و بعد از خروج از گمرکات اجرایی مبادی ورودی، توسط مسافران ممانعت می‌شود.
با وجود این همان زمان، انتقادات بسیاری از سوی مسافران به دلیل شکل‌گیری صف‌های طولانی و معطلی چندساعته در مبادی ورودی برای رجیستری گوشی موبایل مطرح بود، آن هم در شرایط کرونایی موجود که موجب ایجاد آسیب‌هایی برای مسافران و البته کارکنان گمرک شده بود. از سوی دیگر، معاون فنی گمرک ایران اعلام کرد که در برخی مبادی زمینی عده‌ای سودجو جهت کسب منفعت شخصی و دریافت امتیاز رجیستری گوشی، اقدام به ورود و خروج افراد از کشور و خرید و فروش حق رجیستری کرده‌اند که خود مشکلات بسیاری ایجاد کرده بود.
در این راستا به تازگی، معاون فنی گمرک ایران عنوان کرد طی بررسی‌های صورت‌گرفته در رابطه با رجیستری گوشی تلفن همراه و همچنین تاکید وزیر اقتصاد بر ضرب‌الاجل حذف فرآیند حضوری رجیستری، مقرر شده است که با تشکیل کارگروهی در رابطه با حذف عملیات رجیستری در مبادی ورودی گمرک و انجام کاملا غیرحضوری آن تصمیم نهایی اخذ شود.
البته در این میان شائبه‌ای برای برخی ایجاد شده که قرار است فرآیند رجیستری گوشی حذف شود که در این راستا، محمدرضا عالیان -سخنگوی انجمن واردکنندگان موبایل، تبلت و لوازم جانبی- با بیان اینکه فرایندهای رجیستری حذف نمی‌شود و فقط در جهت بهبود اصلاح و منطبق بر شرایط می‌شود، به ایسنا توضیح داد: انجام رجیستری در مبادی قانونی به دلیل اظهار گمرکی با صف و گلایه مسافران روبرو می‌شد. از طرفی به دلیل عدم اطلاع‌رسانی مناسب، برخی از مسافرها بدون اطلاع از رویه‌های رجیستری، از الزام رجیستر شدن در گمرک فرودگاهی مطلع نمی‌شدند. به همین دلیل بنا شده فرایند را به شکلی بررسی کنند تا مسافر بدون صرف وقت، معطلی در صف و انجام تشریفات غیرضروری بتواند از حق خود استفاده کند.
وی در پاسخ به این سوال که با غیرحضوری شدن فرآیند رجیستری، آیا باز هم امکان دور زدن این فرآیند و خرید و فروش پاسپورت تکرار نمی‌شود، بیان کرد: یکی از دغدغه‌های ستاد مبارزه با قاچاق کالا همین موضوع است که بنا شده در کمیسیون تخصصی مورد بحث قرار گیرد. طبیعتا تا جایی که این رویه به نقطه ایده آل خودش برسد، سعی و خطاهایی صورت می‌گیرد، اما نهایتا باید به جایی ختم شود که کمترین بروکراسی و گرفتاری برای مردم ایجاد شود. همچنین یکی از مشکلات این روش، الزام رجیستری گوشی‌های دست‌دوم بود که مسافر از خارج همراه خودش می‌آورد که در این رویه، قرار است این مسائل حل شود.
عالیان با تاکید بر اینکه رجیستری یکی‌از موثرترین اقدامات دولتی از ابتدای ورود موبایل طی سال‌های اخیر بوده است، افزود: انجمن واردکنندگان موبایل به‌صورت دائم نظرات کارشناسی خود را به ستاد مبارزه با قاچاق کالا و گمرک ایران منعکس می‌کند. اگر تمام فرایندها و رویه‌ها به صورت اصولی، سیستماتیک و غیرحضوری انجام شود، از ایجاد فساد و دور زدن قانون جلوگیری می‌کند. به همین منظور کمیته‌ای برای بررسی شرایط تشکیل شده تا سازوکار جدید را مشخص کند و تا آن زمان، چیزی اجرا نمی‌شود.
ایسنا