روز گذشته برخی منابع خارجی از توقف صادرات فولاد ایران به افغانستان به دلیل شرایط سیاسی حاکم بر این کشور و حضور طالبان خبر دادند، اما عضو هیأت مدیره انجمن فولاد با رد این مطلب اعلام کرد که محدودیت صادرات فولاد ایران به همه کشورها به دلیل اولویت تامین نیاز داخل اعمال شده است.
رضا شهرستانی، عضو هیأت مدیره انجمن فولاد در این مورد اظهار داشت: صادرات فولاد ایران به افغانستان متوقف نشده، بلکه برای صادرات فولاد کشور اولویت‌بندی صورت گرفته است، به این صورت که ابتدا باید تأمین نیاز داخل در اولویت کار شرکت های فولادی قرار گیرد.
وی ادامه داد: با کاهش تخصیص برق به واحدهای فولادی طی دو ماه گذشته و حالا که در سومین ماه قرار داریم، تولید فولاد کشور در این مدت به کمتر از 50 درصد رسیده است.
عضو هیأت مدیره انجمن فولاد با بیان اینکه سال گذشته حدود 30 میلیون تن فولاد در کشور تولید شد، افزود:حدود 15 میلیون تن از این رقم در داخل مصرف شد.
به گفته شهرستانی، در حال حاضر با توجه به کاهش تولید فولاد به دلیل قطع برق کارخانه‌ها، به صلاح است که ابتدا نیاز داخل تأمین شود و پس از عادی شدن شرایط، صادرات فولاد از سر گرفته شود.
وی افزود:بر این اساس مقرر شد شرکت‌های فولادی ابتدا تعهدات خود را نسبت به عرضه محصولاتشان در بورس انجام دهند و پس از آن برای صادرات اقدام کنند.
عضو هیأت مدیره انجمن فولاد تصریح کرد:قبلاً با توجه به بالا بودن میزان تولید فولاد، محدودیت خاصی در مورد صادرات و انجام تعهدات شرکت‌های فولادی اعمال نمی‌شد، اما امسال به دلیل کاهش تولید در پی قطع برق، مقرر شد شرکت‌های فولادی ابتدا تعهدشان را در قبال عرضه کالا در بورس تا پایان مرداد ماه انجام دهند که حالا این مهلت تا پایان شهریور ماه تمدید شده است.
شهرستانی با تأکید بر اینکه هیچ محدودیتی در صادرات فولاد ایران به افغانستان به دلیل حضور طالبان یا موارد دیگر اتفاق نیفتاده است،گفت: دلیل توقف صادرات فقط بالا بودن تعهد شرکت‌های فولادی به عرضه محصولاتشان در بورس کالا است که این تعهدات مربوط به خرداد ماه به بعد می‌شود.
وی میزان تولید فولاد در کشور طی 6 ماهه اول امسال را حدود 14 میلیون تن فولاد پیش بینی کرد و گفت: تولید کارخانه‌ها در تیر و مرداد ماه به دلیل قطع برق، افت 50 درصدی داشته است.
ادعای منایع خارجی مبنی بر توقف صادرات فولاد به افغانستان
روز گذشته یک منبع آگاه به S&P گلوبال گفته بود: ایران صادرات فولاد به افغانستان را به خاطر شرایط سیاسی و مشکلات لجستیکی پیش آمده در افغانستان متوقف کرده است. ایران بزرگ‌ترین صادرکننده فولاد به افغانستان است و سالانه بین 300 تا 350 هزار تن به این کشور صادرات دارد.
طبق اعلام S&P گلوبال، در واقع ایران 25 درصد کل نیاز افغانستان به فولاد را تأمین می‌کند. بخش قابل توجهی از فولاد صادراتی به افغانستان توسط شرکت فولاد اصفهان و خراسان تولید می‌شود. ایران همچنین با افغانستان قرارداد فروش ریل آهن نیز دارد. ترکیه، پاکستان و چین از جمله دیگر تأمین‌کنندگان فولاد افغانستان هستند.
این منبع مدعی شده بود: چند هفته‌ای می‌شود که روند صادرات فولاد ایران به افغانستان پایین آمده، اما کارشناسان بر این باورند که احتمالا طی چند هفته آینده صادرات ایران به افغانستان از سر خواهد گرفته شد.
شرط و شروط صادرات فولاد
ستاد تنظیم بازار اردیبهشت امسال مصوب کرد که تولیدکنندگان و نمایندگان قانونی آنها که مجاز به صادرات فولاد میانی، مقاطع طویل فولادی و فلزات رنگی هستند، از ابتدای خرداد ماه سال جاری به مدت سه ماه در صورت تامین نیاز داخل و رعایت کف عرضه ابلاغی در بورس کالا می‌توانند بدون نیاز به تایید دفتر صنایع معدنی وزارت صمت در سامانه گمرک، اقدام به صادرات محصولات خود کنند. البته این مصوبه مشمول چهار تبصره نیز هست.
بر این اساس، به منظور تنظیم اثربخش بازار فولاد میانی (بیلت، بلوم و اسلب)، محصولات فولادی (شامل مقاطع طویل فولادی) و فلزات رنگی (همچون مس و آلومینیوم)، اطمینان از تامین نیاز داخل و همچنین ساماندهی و تسهیل صادرات واحدهای مجاز به صادرات (تولیدکنندگان و نمایندگان قانونی آنها)، محصولات فوق‌الذکر که در سامانه جامع تجارت ثبت اطلاعات کرده باشند، ضمن رعایت کف عرضه ابلاغی محصولات در بورس کالا، به مدت سه ماه از تاریخ اول خرداد ۱۴۰۰ با اعلام فهرست واحدهای مجاز توسط معاونت امور معادن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت (صمت) می‌توانند جهت صادرات محصولات خود اقدام کنند و نیاز به تایید دفتر صنایع معدنی در سامانه فرامرزی گمرک جمهوری اسلامی ایران (E.P.L) ندارند.
این مصوبه در چهار مورد تبصره ابلاغ شده بود:
- واحدهای تولیدی محصولات مذکور، می‌توانند نسبت به صادرات آن مقدار عرضه تکلیفی که طبق برنامه مستمر (هفتگی) در بورس کالا عرضه شده، اما معامله نشده است، اقدام کنند.
- بازرگانان و تجار با خرید از رینگ صادراتی بورس کالا می‌توانند نسبت به صادرات محصولات مذکور اقدام کنند. این صادرکنندگان می‌بایست براساس قوانین و رویه‌های موجود نسبت به رفع تعهد ارزی خود اقدام کنند.
- گمرک جمهوری اسلامی ایران گزارش صادرات و شرکت بورس کالای ایران گزارش عرضه، خرید (مواد اولیه) و مقدار معامله صورت گرفته واحدهای مذکور را به صورت ماهانه به سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان، دبیرخانه کارگروه تنظیم بازار و دفتر صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت ارسال کند تا در صورت عدم رعایت کف عرضه در بورس کالا، عدم ثبت اطلاعات در سامانه جامع تجارت یا عدم انجام تعهدات ارزی، با اعلام سازمان حمایت، صادرات آنها با رعایت ضوابط مربوطه تعلیق شود.
- سازمان حمایت مصرف‌کنندگان و تولیدکنندگان و سازمان صنعت، معدن و تجارت استان‌ها نسبت به نظارت بر عملکرد واحدهای تولیدی محصولات مذکور اقدام کنند.
با شرایط پیش آمده در تامین برق کارخانه ها طی تابستان امسال، تولیدکنندگان ابتدا باید تعهدات خود را در عرضه کالا در بورس انجام دهند و بعد از آن مجاز به صادرات محصولاتشان هستند.
فارس