صندوق توسعه ملی با هدف تبدیل بخشی از عواید ناشی از فروش نفت و گاز و میعانات گازی و فرآورده های نفتی به ثروت های ماندگار، مولد و سرمایه های زاینده اقتصادی و نیز حفظ سهم نسل های آینده از منابع نفت و گاز و فرآورده های نفتی و بر اساس بند (۲۲) سیاست های کلی برنامه پنجم توسعه ابلاغی مقام معظم رهبری و ماده (۸۴) قاون برنامه پنجم توسعه در ۱۵ دی ماه سال ۱۳۹۰ تاسیس گردید.
بر اساس این گزارش، اخیرا گزارش عملکرد این صندوق از ابتدای تاسیس تا پایان آذرماه سال ۱۳۹۹ منتشر شده است. در بخشی از این گزارش به بررسی عملکرد تسهیلات ارزی پرداخته شده است.
بر این مبنا، بخش عمده تسهیلات اعطایی از محل منابع صندوق توسعه ملی تاکنون، به صورت ارزی و بر اساس مفاد بند (خ) اساسنامه و با عاملیت بانک های طرف قرارداد به متقاضیان پرداخت شده است. کل قراردادهای عاملیت ارزی منعقده با بانک های عامل تا پایان آذرماه ۱۳۹۹ مبلغ ۱۱۶۱۴۳ میلیون دلار بوده که در نه ماهه سال ۱۳۹۹ مطابق مصوبه مورخ ۱۳۹۹.۰۲.۲۳ هیات عامل صندوق، مبلغ ۵۸۲۰ میلیون دلار سهمیه برای بانک های عامل تصویب و قرارداد ۱۳ بانک به مبلغ ۴۹۲۰ میلیون دلار منعقد و ابلاغ شده است.
همچنین از محل منابع قراردادهای عاملیت ارزی تا پایان آذرماه سال ۱۳۹۹، تعداد ۳۱۸ طرح ارزی به مبلغ ۳۴۰۹۶ میلیون دلار تامین مالی شده که از این میزان، تعداد ۳۱۶ طرح با مبلغ مسدودی بالغ بر ۳۳۹۶۰ میلیون دلار فعال بوده و تعداد دو طرح نیز به مبلغ ۱۳۶ میلیون دلار تسهیلات دریافتی خود را تسویه نموده اند.
از این تعداد طرح تامین مالی شده، ۳۱۳ طرح تا پایان آذرماه سال ۱۳۹۹ موفق به گشایش اعتبار اسنادی به مبلغ ۳۰۰۴۴ میلیون دلار شده و به ۳۰۷ طرح نیز مبلغی معادل ۲۱۹۱۴ میلیون دلار با همکاری بانک های عامل و بانک مرکزی ج.ا.ایران پرداخت قطعی صورت گرفته است.
با توجه به منابع تخصیصی به ۳۱۶ طرح ارزی فعال تامین مالی شده، میزان پیشرفت مالی این طرح ها صرفا از محل منابع صندوق (نسبت مبالغ پرداختی به مسدودی) تا پایان آذرماه سال ۱۳۹۹، حدود ۶۴ درصد است.
سپرده‌گذاری ارزی
بر اساس این گزارش، بخش دیگری از منابع ارزی صندوق توسعه ملی در راستای اجرای تکالیف بودجه های سنواتی کل کشور و اجرای ماده (۵۷) قانون الحاق برخی مواد به قانون تنظیم بخشی از مقررات مالی دولت، به سپرده گذاری ارزی در بانک های سپرده پذیر اختصاص یافته تا این بانک ها از طریق اعطای تسهیلات در چارچوب این قراردادها، این منابع را به طرح ها و فعالیت های مرتبط (از جمله بخش نفت، گاز، پتروشیمی، صنعت و معدن و ...) تخصیص دهند.
بر اساس این گزارش، مبلغ سپرده گذاری ارزی انجام شده در بانک های سپرده پذیر از سال ۱۳۹۱ تا پایان سال ۱۳۹۶ بالغ بر ۷۲۳۹ میلیون دلار بوده که از این مقدار معادل مبلغ ۵۵۱۵ میلیون دلار در قالب ۴۶ طرح به مرحله تخصیص ارز رسیده و از مجموع منابع ارزی تخصیصی، حدود ۹۸ درصد به طرح های بخش نفت و گاز و حدود دو درصد نیز به طرح های بخش صنعت و معدن اختصاص یافته است.
از طرف دیگر، حدود ۷۷ درصد از مبلغ تخصیص یافته در مناطق کمتر توسعه یافته و کمتر از ۲۳ درصد در مناطق برخوردار هزینه شده است. ضمنا در سال های ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ و نه ماهه سال ۱۳۹۹ به دلیل عدم درخواست بانک ها، هیچگونه قرارداد سپرده گذاری ارزی از محل منابع صندوق با بانک ها منعقد نشده است.
ایبنا