از ابتدای سال، محصولات لبنی چند بار دچار تغییر قیمت شدند که کره هم مستثنی از این ماجرا نیست.
بررسی‌ها نشان می‌دهد که قیمت کره از ابتدای سال ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش داشته است، درحالیکه سخنگوی انجمن صنایع لبنی اذعان می‌کند که بنابر مصوبه وزارت جهاد کشاورزی مبنی بر افزایش قیمت شیرخام و چربی، قیمت کره ۱۰۰ گرمی به ۱۰ تا ۱۳ هزار تومان در بازار رسیده است که این امر بدان معناست که طی ۲ سال اخیر، کره کمترین نوسان قیمت را داشته است.
براساس بخشنامه معاونت توسعه صنایع تبدیلی وزارت جهاد قرار شد از ۱۰ مرداد، کارخانه‌های تولیدی مشروط به خرید شیرخام با قیمت مصوب ۶ هزار و ۴۰۰ تومان، شیرخشک و کره را بدون تعرفه گمرکی صادر کنند که به رغم گذشت بیش از ۵۰ روز از این بخشنامه، این امر محقق نشده است، گرچه بسیاری از فعالان صنعت معتقدند که جو روانی آزادسازی صادرات کره منجر به التهاب قیمت در بازار شده است چرا که با گرانی محصولات لبنی و افت سرانه مصرف، نیازی به واردات کره نداریم که این امر هیچ ارتباطی با مازاد تولید ندارد.
با توجه به گرانی‌های مکرر محصولات لبنی در طول سال و کاهش قدرت خرید خانوار در شرایط فعلی اقتصاد، انتظار می‌رود که مسئولان تدابیری برای ارتقای سرانه مصرف بیندیشند چرا که با افزایش قیمت شیرخام راهی جز گرانی محصولات لبنی وجود ندارد.
حال به سراغ مسئولان ذی‌ربط می‌رویم تا درباره تاثیر آزادسازی صادرات کره بر بازار و دلایل گرانی بر بازار با خبر شویم:
افزایش قیمت کره ارتباطی به مصوبه آزادسازی صادرات ندارد
سید محمد رضا بنی طبا سخنگوی انجمن صنایع لبنی، با اشاره به اینکه افزایش قیمت کره ارتباطی با صادرات شیرخشک ندارد، اظهار کرد: با توجه به آنکه مصوبه رفع ممنوعیت صادرات کره حیوانی ابلاغ نشده و عوارض خروج شیرخشک هنوز حذف نشده است، از این رو گرانی کره ارتباطی به این امر ندارد.
وی افزود: بنابر مصوبه وزارت جهاد در مرداد مبنی بر افزایش قیمت شیرخام از ۴ هزار و ۵۰۰ به ۶ هزار و ۴۰۰ تومان و قیمت چربی از ۶۰ به ۸۰ تومان، کره گران شد چرا که ۸۵ درصد کره حیوانی مرتبط با قیمت چربی و مابقی حقوق و دستمزد، بسته بندی و حمل و نقل و... است.
بنی طبا ادامه داد: با وجود آنکه رفع ممنوعیت صادرات کره حیوانی در صورت اجرایی شدن آن در افزایش قیمت اثر گذار است، به نظر می‌رسد مسئولان وزارت جهاد کشاورزی به این نتیجه رسیدند که در خصوص رفع ممنوعیت کره حیوانی و حذف عوارض شیرخشک بیشتر تامل کنند.
سخنگوی انجمن صنایع لبنی قیمت کنونی هر کره ۱۰۰ گرمی در بازار را ۱۰ هزار تا ۱۳ هزار تومان اعلام کرد و گفت: بعد از آنکه موجودی کره وارداتی با ارز ۴۲۰۰ تومان به پایان رسید و قیمت مصوب شیرخام و چربی در آذر ۹۹ افزایش یافت، قیمت کره تولید داخل از ۸ هزار تومان به ۱۰ هزار تومان در اواخر سال گذشته رسید و سپس در مرداد امسال افزایش یافت که با این وجود کره در ۲ سال گذشته کمترین نوسان قیمت را داشته است.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه نیازی به واردات کره نداریم، بیان کرد: اگر سرانه مصرف محصولات لبنی بر مبنای استاندارد ۱۵۰ کیلو بود، در آن موقع این احتمال وجود داشت که در تامین چربی و کره دچار مشکل شویم.
بنی طبا با اشاره به لزوم حمایت از مصرف‌کننده بخصوص در دهک‌های محروم تاکید کرد: هیچ راه عاقلانه‌ای جز تخصیص اعتبارات از ابتدای زنجیره صنعت لبنیات به مصرف‌کننده و جلوگیری از توزیع رانت در بخش نهاده‌ها وجود ندارد. هر تصمیم دیگری بیش از اینکه یک راه حل باشد، به تعویق انداختن مسئله و لقمه دور سر گرداندن است.
نیازی به واردات کره نداریم
حسن عباسی معروفان سرپرست دفتر خدمات بازرگانی وزارت جهاد کشاورزی، درباره آخرین جزئیات صادرات کره اظهار کرد: طی سال‌های اخیر، سالیانه ۴۵ تا ۵۰ هزار تن کره مورد نیاز کشور وارد می شد که امسال به سبب تامین‌نیاز کشور در داخل نه تنها کره وارد نشد، بلکه بسیاری از فعالان صنعت خواستار صادرات مازاد کره شدند.
وی افزود: با توجه به آنکه اهمیت تنظیم بازار داخل از صادرات کمتر نیست، از این رو تا زمانیکه کره مورد نیاز مصرف عموم را نتوانیم تامین کنیم، مجوز صادرات سخت داده می‌شود چرا که این امر می‌تواند منجر به گرانی و کمبود کالا شود.
عباسی معروفان با اشاره به اینکه بازار داخل از حیث کره مازاد در حال بررسی است، بیان کرد: هم‌اکنون بازار در حال بررسی است تا چنانچه کره مازادی وجود دارد به بازارهای هدف صادر شود.
سرپرست دفتر خدمات بازرگانی ادامه داد: با توجه به افزایش قیمت مصوب هر کیلو شیرخام به ۶ هزار و ۴۰۰ تومان و تعادل بازار لبنیات، فعلا صادرات کره تا عادی شدن شرایط بازار انجام نشده است و در صورت اثبات مازاد، صادرات کره آغاز می‌شود.
وی با اشاره به اینکه گرانی کره ارتباطی به آزادسازی صادرات ندارد، بیان کرد: تاکنون صادرات کره انجام نشده که جو روانی ایجاد کند، از این رو تا زمانیکه بازار داخل تثبیت نشود، اجازه صادرات داده نمی‌شود.
عباسی معروفان ادامه داد: با توجه به افزایش قیمت مصوب شیرخام بدیهی است که قیمت محصولات لبنی و چربی افزایش یابد.
بی نیازی از واردات کره مربوط به کاهش سرانه مصرف است
علی احسان ظفری مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های لبنی، با اشاره به علل گرانی کره در بازار اظهار کرد: بنابر تصمیم اخیر معاونت بازرگانی و صنایع تبدیلی وزارت جهاد مبنی بر آزادسازی صادرات شیرخشک و کره، قیمت کره حداقل ۲۰ تا ۳۰ درصد افزایش یافت که در صورت تحقق این امر، گرانی کره تا مرز ۱۰۰ درصد هم می‌رسد.
وی با اشاره به اینکه صادرات شیرخشک و کره با سیاست‌های دولت مغایرت دارد، افزود: در واقعیت میزان تولید کره و شیرخشک در حدی نیست که بتوان آن را صادر کرد و از طرفی به واسطه تخصیص ارز ترجیحی، صادرات کره و شیرخشک به معنای پرداخت یارانه به مصرف‌کنندگان بازارهای هدف است.
ظفری ادامه داد: گرچه برخی مسئولان اذعان می‌کنند که در بحث کره به خوداتکایی رسیدیم و به دلیل مازاد تولید نیاز به واردات نداریم، اما عملا به دلیل قیمت بالای محصولات لبنی از جمله کره مصرف کاهش یافته که در نهایت عدم قدرت خرید خانوار منجر به کره مازاد در بازار داخل شده است.
این مقام مسئول با اشاره به اینکه وزارت جهاد کشاورزی زیرساخت لازم برای آزادسازی صادرات شیرخشک و کره را ندارد، بیان کرد: در جریان بازدید معاون اول رئیس جمهور از بازار و یک کارخانه لبنی روز گذشته مطرح شد که قیمت محصولات لبنی باید به گونه‌ای باشد که مردم در مصرف و خرید مشکلی نداشته باشند که متاسفانه تصمیمات نادرست معاونت بازرگانی وزارت جهاد منجر به التهابات قیمت کره در بازار شده است.
مدیر عامل اتحادیه تعاونی‌های لبنی با اشاره به اینکه تصمیم اخیر وزارت جهاد مبنی بر آزادسازی صادرات کره منجر به تحریک قیمت در بازار شده است، گفت: با توجه به اتخاذ تصمیمات نادرست اخیر، وزیر جهاد کشاورزی کار سختی پیش رو دارد؛ چرا که به رغم اعتراض‌های مکرر، معاونت توسعه بازرگانی وزارت جهاد سیاست آزادسازی شیرخشک و کره را اعلام کرد که شاید علت این مسئله امضا‌های طلایی صادرات یا هر موضوع دیگر باشد که وزیر جهاد باید مدیریت دقیقی در امر تنظیم بازار داشته باشد تا شاهد آشفتگی بازار محصولات لبنی نباشیم.
وی بی نیازی از واردات کره را مربوط به کاهش مصرف دانست و افزود: با کاهش قدرت خرید خانوار و سرانه مصرف نیازی به واردات نداریم که این امر به معنای خوداتکایی نیست. به عنوان مثال با افزایش بی‌رویه گوشت قرمز و کاهش سرانه مصرف، با مازاد تولید روبه‌رو می‌شویم که این امر به معنای خوداتکایی ۱۰۰ درصدی و صادرات مازاد نیست.
ظفری در پایان در واکنش به افزایش افسار گسیخته قیمت محصولات لبنی از ابتدای سال تصریح کرد: با گرانی‌های پی در پی محصولات لبنی سرانه مصرف از ۶۰ تا ۷۰ کیلو به حدود ۴۰ کیلو کاهش یافته است که این امر مشکلات متعددی در سلامت آحاد جامعه دارد.
همه ساله قیمت محصولات لبنی به بهانه های مختلف چند بار افزایش می‌یابد که این گرانی‌های گاه و بیگاه، مصرف لبنیات در سبد خانوار را نشانه می‌گیرد به طوریکه طی چند سال اخیر، سرانه مصرف افت محسوسی داشته است به طوریکه دهک‌های ضعیف جامعه چاره‌ای جز حذف محصولات از سبد خود نداشتند که در این میان اتخاذ برخی تصمیمات مسئولان مبنی بر آزادسازی صادرات کره در این امر بی تاثیر نیست که انتظار می‌رود دولت سیزدهم با اتخاذ برخی تدابیر، دهک‌های ضعیف جامعه را حمایت کنند.
باشگاه خبرنگاران جوان