برندگان و بازندگان بازار طلا

صندوق مزیت شرکت پالسون امسال به سختی در حال درآمدزایی است؛ به طوری که تنها 3/1 درصد افزایش نشان می‌دهد. افت ارزشی دارایی‌های عمده این صندوق در چند سهام معدن طلا، از جمله خرید سهام شرکت انگلوگلد آشانتی که امسال 40 درصد افت کرده، به طرز چشمگیری بازدهی صندوق مزیت پالسون را کاهش داده است.

امسال طلا به دنبال بحران مالی، یکی از بدترین سال‌های خود را با عملکرد خیلی پایینی که تا‌کنون داشته، طی می‌کند. این فلز گرانبها که تنها در ماه آوریل 7 درصد افت داشته، در کل امسال تا پایان ماه آوریل 5/11 درصد کاهش یافته است. شرکت اطلاعات مالی مارکیت می‌گوید: سهام شرکت‌های وابسته به عملکرد طلا، از جمله صندوق اعتماد طلای اس‌پی‌دی‌آر، که بزرگ‌ترین صندوق تجاری طلا به شمار می‌آید، به شدت کاهش یافته است.

سرمایه‌گذاران امسال حدود 10 میلیارد دلار از این صندوق خارج کرده‌اند. به نظر می‌رسد اکنون افت شدید قیمت طلا تعدادی از مدیران صندوق‌های تامینی مانند پالسون را شگفت‌زده کرده باشد. یک فرد آشنا با این شرکت می‌گوید: پالسون که تا امسال از طلا پول هنگفتی را به چنگ آورده بود، برای مدت طولانی روی این دیدگاه پافشاری می‌کرد که تورم در نهایت افزایش خواهد یافت که این طلا را تبدیل به حصاری مطمئن برای سرمایه‌گذاران می‌کند؛ اما در پی این سلف‌فروشی، شرکت در چندین صندوق متحمل صدها میلیون دلار زیان شد که روی طلا سرمایه‌گذاری کرده بودند. مدیر صندوق پالسون، که در سال 2007 بعد از یک شرط‌بندی بزرگ در مقابل بازار بسیار داغ مسکن توانسته بود میلیاردها دلار برای سرمایه‌گذاران خود درآمد‌زایی کند در آن زمان مورد توجه عده زیادی قرار گرفته بود. این مدیر طی سال‌های اخیر در تلاش برای تکرار موفقیت‌های خود با چالش‌های بزرگی روبه‌رو بوده است؛ اما اکنون دارایی‌های شرکت پالسون به دلیل این بازخریدها و عملکرد ضعیفی که داشته، از 38 میلیارد دلار آوریل سال 2011 به 18 میلیارد دلار کاهش یافته است. طی دو سال گذشته، در صنعت صندوق‌های تامینی 2/2 تریلیون دلاری، صندوق مزیت پالسون و یک نسخه قوی‌تر از این صندوق، برخی از بدترین آمار و ارقام‌ را نشان داده است.

جاذبه تمام‌نشدنی طلا

با این حال، پالسون هنوز دست از برنامه خود بر‌نداشته است. جان رید، شریک پالسون گفته است: «کاهش اخیر قیمت طلا، تز بلند‌مدت تا میان‌مدت ما را تغییر نداده است.» سخنگوی پالسون نیز در مورد ارقام ماه آوریل صندوق مزیت پالسون هیچ توضیحی ارائه نکرد. برای مدیر جدید این صندوق در نیویورک، سقوط طلا لکه ننگی تلقی می‌شود. او همچنین در کارنامه خود زیان‌های سنگین دیگری را در برخی از سرمایه‌گذاری‌های بزرگ، از جمله شرکت سینو فارست جنگلداری چین، و بانک شرکت آمریکا دارد. در سال 2011، صندوق خواهر صندوق مزیت پالسون و صندوق ادونتیج پلا، بیش از نیمی از ارزش خود را از دست دادند. امسال نیز دوباره عملکرد صندوق مزیت پالسون به پایین جدول رتبه‌بندی نزدیک شده است. برخی از مدیران صندوق‌های تامینی دارند یک افزایش دو‌رقمی را گزارش می‌دهند؛ اما طی سه‌ماهه اول امسال، افزایش آنها تنها سه درصد بوده است. در این مدت شاخص استاندارداند پورز 500، حدود 10 درصد افزایش یافته است. شرکت بریج واترِ 141 میلیارد دلاری ری دالیو در یادداشتی تحقیقاتی نوشت: در حالی که میزان فروش طلا تعجب‌آور بوده، بیشتر این فروش‌ها به دست افراد ضعیف و قوی بوده است. یکی از تحلیلگران وال‌استریت که مجاز به صحبت علنی بود، می‌گوید: با این حال، طی چند هفته گذشته چندین بانک سرمایه‌گذاری با پیشقدمی گلدمن ساکس، از پیش‌بینی قیمت طلای خود کاستند. اکنون هر صندوقی که از تجزیه و تحلیل فنی برای خرید و فروش اوراق بهادار استفاده می‌کند، در حال فروش طلای خود است.

سرمایه‌گذاران دیگری می‌گویند: برخی از مدیران صندوق‌های تامینی با سقوط طلا مقدار زیادی از پول خود را از دست داده‌اند؛ چون آنها به درستی نتوانسته‌اند آینده طلا را پیش‌بینی کنند. جان بربنک، مدیر صندوق تامینی پاسپورت کپیتال می‌گوید: «اکثر افرادی که طلا را برای طولانی‌مدت نگه می‌دارند، فقط در طولانی‌مدت می‌توانند از آن بهره‌مند شوند.»

بربنک می‌گوید: صندوق خود را با داشتن طلای فیزیکی ایمن می‌سازد و اعتقادی به خرید سهام شرکت‌های استخراج معدن طلا، که قیمت سهام آنها به طور چشمگیری کاهش یافته است، ندارد. بربنک می‌گوید: شرکتش دو زمین‌شناس استخدام کرده است تا به طور عمیق وضعیت شرکت‌های معدن طلا را بررسی کنند. او می‌گوید شرکت‌های دیگر، این را ندارند. علاوه بر پالسون، مدیران صندوق‌های تامینی شناخته‌شده دیگری همچون دیوید اینهورن و دانیل لوئب نیز از قربانیان سقوط اخیر طلا هستند. لوئب مدیر صندوق ثیرد پوینت می‌گوید: در نامه اخیر سرمایه‌گذار، طلا طی سه‌ماهه اول امسال یکی از زیان‌دیده‌ترین دارایی‌های صندوق‌های تامینی او بوده است. مدیریت سرمایه گرین لایت آینهورن نیز به تازگی طلا را در رتبه پنجم بزرگ‌ترین زیان‌دیدگان ذکر کرده است. لوئب اعتقاد بر این دارد که اکنون تا حد زیادی مخالف خرید سهام از این صندوق تجاری است.

تحلیلگر وال‌استریت می‌گوید: صندوق‌های تامینی با مواضع بزرگ طلا، چه در شکل فیزیکی آن یا در شکل سهام، در حال لوث دارایی‌های خود هستند؛ اما در این میان، سرمایه‌گذاران دیگری قبل از شروع سقوط این فلز با پیش‌بینی‌های بهتر، سرمایه‌گذاری طلای خود را کاهش داده بودند.

به عنوان مثال، جورج سوروس میلیاردر، به طور قابل توجهی در سه‌ماهه چهارم سال گذشته، از طلای قرار خود کاست تا جلوی زیان‌های بیشتر را بگیرد و به تازگی نیز گفته بود که این دارایی «به عنوان یک حصار امن، در حال نابودی است.» همین طور صندوق‌های تامینی مدیریت سرمایه مور و لون پین، هر دو در پایان سال گذشته، خود را از شر سهام صندوق تجاری اعتماد طلای اس‌پی‌دی‌آر خلاص کرده بودند.

روزنامه دنیای اقتصاد