از آغاز دولت سیزدهم تاکنون، رییس جمهوری بارها بر توسعه تجارت با همسایگان تاکید کرده و خواستار ایجاد دیپلماسی اقتصادی مناسب برای افزایش مبادلات با ۱۵ کشور هم مرز با ایران شده است.
وی افزوده است: «توسعه تجارت با همسایگان و کشورهای منطقه اولویت سیاست خارجی دولت سیزدهم بوده و ساز و کار مناسب، پیگیری و اجرای این سیاست در وزارت امور خارجه طراحی و عملیاتی شده است.»
همچنین «رضا فاطمی امین» وزیر صنعت، معدن و تجارت به عنوان دستگاه متولی تجارت خارجی نیز با برآورد توسعه صادراتی ۳۵ میلیارد دلاری و افزایش تجارت ۷۰ میلیارد دلاری کشور طی چهار سال آینده، توسعه تجارت با همسایگان را از اولویت های دولت و از نیازهای کشور اعلام کرد.
آمارهای تجاری نیمه نخست سال جاری ایران با ۱۵ کشور همسایه حکایت از رشد ۳۷ درصدی در وزن و ۵۲ درصدی در ارزش دارد و به بیش از ۴۷ میلیون تن کالا به ارزش ۲۲ میلیارد و ۵۸۸ میلیون دلار رسیده است.
بر اساس این آمار، عراق با سه میلیارد و ۸۴۰ میلیون، ترکیه با ۲ میلیارد و ۳۰۸ میلیون، امارات متحده عربی با ۲ میلیارد و ۲۴۳ میلیون، افغانستان با ۹۹۹ میلیون و پاکستان با ۵۴۴ میلیون دلار، پنج مقصد نخست صادرات کالاهای ایرانی و عمان با ۲۷۷ میلیون، روسیه با ۲۷۰ میلیون، جمهوری آذربایجان با ۲۱۲ میلیون، ارمنستان با ۱۵۶ میلیون، ترکمنستان با ۱۴۵ میلیون، قزاقستان با ۸۰ میلیون، قطر با ۷۵ میلیون، کویت با ۶۵ میلیون، بحرین با سه میلیون دلار و عربستان با ۳۹ هزار دلار در رتبه های بعدی قرار دارند.
همچنین در زمینه واردات کالا امارات با هفت میلیارد و ۳۰۵ میلیون، ترکیه با ۲ میلیارد و ۴۳۵ میلیون، روسیه با ۶۳۹ میلیون، عراق با ۴۹۹ میلیون و عمان با ۲۷۰ میلیون پنج کشور طرف معامله با ایران برای تامین کالاها و پاکستان، قزاقستان، جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، ارمنستان، کویت، افغانستان، قطر و بحرین در رتبه های بعدی قرار دارند.
در همین راستا، رییس اتاق بازرگانی مشترک ایران و سوریه اظهار داشت: ۹۰ درصد کالاهای صادراتی کشور به مقصد همسایگان ایران به اضافه چین، هند، سوریه و اعضای اتحادیه اقتصادی اوراسیا می‌رود که ظرفیت توسعه تجارت را نیز دارند.
«کیوان کاشفی» با اشاره به تاکیدات رییس جمهوری مبنی بر اولویت قرار دادن کشورهای همسایه برای توسعه تجارت، خاطرنشان کرد: تمرکز بر این بخش می تواند سهم مبادلات تجاری ایران را از ظرفیت موجود در منطقه افزایش دهد و در نهایت موجب رشد صادراتی کشور شود.
وی با اشاره به برنامه ریزی و ظرفیت های فراوان توسعه تجارت با سوریه، تصریح کرد: صادرات به این کشور با وجود فاصله داشتن از ایده‌آل های تجاری مسیر صعودی را در پیش گرفته است اما مشکلات موجود، موجب کند شدن این روند می شود.
کاشفی با اشاره به مشکلات لجستیکی برای انتقال کالا به سوریه تاکید کرد: سه مسیر برای صادرات و واردات از سوریه وجود دارد که یکی از آنها مسیر دریایی از بندرعباس است، اما گاهی تردد کشتی ها در این مسیر دو تا سه ماه به طول می انجامد و موجب کاهش کیفیت کالاها و از بین رفتن بعضی محصولات می شود.
وی با بیان اینکه مسیر دیگر عبور ترکیه است که هزینه بالایی را به کالاهای ایرانی تحمیل می کند، خاطرنشان کرد: مرز زمینی عراق نیز که می تواند در مدت سه روز محصولات ایرانی را به بازار سوریه برساند همچنان و بنا به دلایل مختلف بازگشایی نشده است و در بیشتر مواقع صادرات مجدد آن به نام عراق ثبت می شود.
به گفته کاشفی، حل این مشکلات، آمار تجارت خارجی را به سرعت افزایش می دهد و تسهیل در روند حمل و نقل می تواند صادرات به سوریه را رونق دهد.
ایران به عنوان کشوری واقع در قاره آسیا و منطقه خاورمیانه با کشورهای پاکستان، افغانستان، ترکمنستان، جمهوری آذربایجان، ارمنستان، ترکیه و عراق مرزهای زمینی و با جمهوری آذربایجان، ترکمنستان، روسیه قزاقستان، امارات، قطر، بحرین، عمان، عربستان و کویت مرز دریایی دارد که می تواند با افزایش تجارت، از مزایای همسایگی بهره مند شود.
بر اساس آخرین اعلام گمرک، کل تجارت خارجی کشور در هفت ماه سال جاری ۹۸ میلیون و ۷۰۰ هزار تن به ارزش ۵۴ میلیارد و ۸۰۰ میلیون دلار بود که سهم صادرات ۷۵ میلیون و ۲۰۰ هزار تن به ارزش ۲۷ میلیارد و ۱۰۰ میلیون دلار و سهم واردات ۲۳ میلیون و ۵۰۰ هزار تن کالا به ارزش ۲۷ میلیارد و ۷۰۰ میلیون دلار بوده است.
ایرنا