قیمتهای نفت از ابتدای سال میلادی جاری تاکنون ۱۰ درصد رشد کرده و به حدود ۸۵ دلار در هر بشکه رسیده است و بسیاری از تحلیلگران پیش بینی می‌کنند زمان زیادی نمی‌برد که قیمتها برای نخستین بار در هشت سال گذشته سه رقمی شوند.
خواه قیمتهای نفت به ۱۰۰ دلار صعود کرده یا عقب نشینی کند، تا حدود زیادی به بازگشت احتمالی ایران به بازارهای انرژی جهانی بستگی دارد. مذاکرات هسته‌ای ایران با قدرتهای جهانی از جمله آمریکا در وین دنبال می‌شود. این مذاکرات با هدف احیای توافق سال ۲۰۱۵ برگزار شده و در صورت توافق، تسهیل تحریمها را به دنبال خواهد داشت.
اگر توافقی صورت گیرد، ایران قادر خواهد بود صادراتش را به حدی افزایش دهد که قیمتهای نفت کاهش پیدا کنند. به گفته استراتژیستهای بانک امریکا از جمله فرانسیسکو بلانش، مذاکرات هست ای ایران تا جایی که به تولید مربوط است، مهم‌ترین عامل مبهم تاثیرگذار امسال است و بزرگترین ریسکی است که بر بازارهای نفت سایه افکنده است.
پایگاه خبری بلومبرگ در گزارشی چهار سناریوی مختلف برای نتیجه مذاکرات و واکنش بازار به آنها را بررسی کرده است که به این ترتیبند:
توافق کامل
توافق جدیدی که مشابه توافق سال ۲۰۱۵ باشد، منفی‌ترین نتیجه را برای معامله‌گران نفت خواهد داشت. ایران می تواند ۸۰ تا ۹۰ میلیون بشکه نفتی که در ذخایرش نگهداری می کند و بسیاری از آنها در آسیا قرار دارند را بفروشد و همزمان تولید میادین نفتی را افزایش دهد. طبق برآورد آژانس بین‌المللی انرژی، تولید ایران در مدت شش ماه ممکن است از حدود ۲.۵ میلیون بشکه در روز نفت به ۳.۸ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کند.
پالایشگاهها در چین که هفته گذشته برای نخستین بار در بیش از یک سال گذشته آمار واردات ایران را اعلام کردند، احتمالا جزء نخستین خریداران صادرات بیشتر ایران خواهند بود. آنها همچنین مشتریان اصلی نفت در دوران تحریمهای آمریکا بوده اند. شرکت کپلر برآورد کرده اند که فروش خارجی میعانات ایران سال میلادی گذشته به طور میانگین حدود ۶۴۱ هزار بشکه در روز بوده است.
بانک امریکا اعلام کرد صادرات ایران در سال پس از یک توافق جامع، حداکثر به ۴۰۰ میلیون بشکه می رسد که برای متوازن کردن بازار جهانی نفت و ایجاد اشباع عرضه کافی خواهد بود. این بانک آمریکایی پیش بینی کرده است نفت تا اواسط امسال به ۱۲۰ دلار در هر بشکه صعود می کند اما در سه ماهه چهارم به دلیل افزایش عرضه ایران، به ۷۱ دلار در هر بشکه کاهش خواهد یافت.
توافق موقت
صحبتهای زیادی درباره یک توافق موقت به جای احیای برجام مطرح می شود که از سوی ایران تکذیب شده است. معلوم نیست در چنین توافقی تحریمهای نفتی تسهیل خواهند شد یا خیر. اگر تحت چنین توافقی تحریمها تسهیل نشوند، سیگنال مثبتی برای بازارهای نفت خواهد بود. با این حال ممکن است از شدت تنشهای ژئوپلیتیکی در منطقه خلیج فارس بکاهد.
شرکت مشاوره FGE در میان گروهی است که پیش بینی می کنند ایران حتی تحت یک توافق موقتی، امتیازات قابل توجهی در خصوص صادرات انرژی دریافت خواهد کرد. اگر این توافق در سه ماهه دوم حاصل شود، فروش نفت ایران تا پایان سال به حدود ۱.۳ میلیون بشکه در روز می رسد.
مذاکرات طولانی
این مذاکرات که از آوریل سال ۲۰۲۱ شروع شده است به دلیل اختلاف نظراتی که وجود دارد، همچنان ادامه پیدا کرده و باعث شده دیپلماتها انتظار داشته باشند تا چند ماه دیگر هم وضعیت به همین روال ادامه پیدا کند.
هلیما کرافت، استراتژیست ارشد کالاها در شرکت "آر بی سی کپیتال مارکتس" اظهار کرد: مسائل زیادی وجود دارند که باید حل و فصل شوند.
بانک آمریکایی گلدمن ساکس پیش بینی کرده که محتمل‌ترین سناریو این است که توافقی تا پایان امسال صورت نمی گیرد و ایران تولید نفت خود را در سال ۲۰۲۳ افزایش می دهد و حتی در آن زمان هم به دلیل مسائل فنی، بازگشت ایران به بازار جهانی بعید است سریع باشند. این بانک آمریکایی پیش بینی کرد قیمت نفت برنت در سه ماهه سوم سال میلادی جاری به ۱۰۰ دلار در هر بشکه افزایش پیدا می کند و میانگین قیمت سالانه آن ۹۶ دلار خواهد بود.
شکست مذاکرات
تاثیرگذارترین نتیجه برای قیمت نفت، شکست مذاکرات وین با خروج ایران یا یکی از قدرتها از مذاکرات خواهد بود.
شکست این مذاکرات ادامه تنشهای ژئوپلیتیکی در خلیج فارس را به دنبال خواهد داشت و بازارها که با نگرانی کاهش ظرفیت مازاد تولید جهانی نفت را دنبال می کنند، به چنین تحولاتی با افزایش شدید قیمتها واکنش نشان خواهند داد.
ایسنا