آتش جنگ روسیه به بازار کامودیتیها نیز سرایت کرد. به این ترتیب، احتمال طولانی شدن این جنگ، تمام گمانهزنیهای پیشین در خصوص روند بازارهای کالایی سال ۲۰۲۲ را نادرست کرد و به رکوردشکنی قیمتی در بخش قابلتوجهی از کالاهای پایه، شامل محصولات گروه انرژی، فلزات گرانبها، فلزات صنعتی و محصولات غذایی در روزهای ابتدایی ماه مارس منجر شد. بروز این جنگ با احتمال بروز اختلال در عرضه، صعود نرخ انرژی، کاهش موجودی انواع کامودیتیها، تورم جهانی ناشی از این جنگ و... سیگنالی در جهت رشد نرخ کامودیتیها بود.
این سیگنالهای افزایشی درحالی به بازار کامودیتیها اعمال شد که پیش از آغاز جنگ در اروپای شرقی، بازار کامودیتیها عموما متاثر از سیگنالهای کاهشی افت رشد اقتصادی چین و افزایش نرخ بهره از سوی فدرالرزرو و سایر بانکهای مرکزی دنیا برای کنترل تورم جهانی بود. در این شرایط، دولت پکن همچنان درصدد است تا با افزایش نظارت و اعمال فشار، بهای مواد اولیه در بازار داخلی این کشور را کنترل کند.
نرخ نفت، کاتالیزور اوجگیری بهای کامودیتیها
بلومبرگ در خصوص روند بازارهای کالایی با حمله روسیه به اوکراین گزارشی تحلیلی ارائه کرد که در آن پیشبینی میکند این جنگ میتواند نظم جهانی جدیدی برای بازارهای کالایی رقم بزند. در این گزارش آمده است، این جنگ پتانسیل آن را دارد که عرضه قابل اعتماد را به سمت آمریکای شمالی متمایل کند. مایک مکگلون، تحلیلگر بلومبرگ در این گزارش تاکید دارد که اگر بهای نفت و گاز در بحبوحه افزایش تنش ژئوپلیتیکی به اوجگیری قیمتی خود ادامه دهد، میتواند کاتالیزوری برای رکوردشکنی قیمتی در بازار سایر کامودیتیها باشد. مک گلون بر این باور است که این درگیری میتواند تاثیر منحصربهفردی بر بازراهای کالایی داشته باشد. بحران سال 2008 به رکوردشکنی تاریخی نفت در بازارهای جهانی منجر شد، به نحوی که در روزهای ابتدایی ژوئن 2008 بهای هر بشکه نفتخام به 145دلار در هر بشکه رسید. این اوجگیری قیمتی در بخش انرژی زمینه صعود نرخ سایر کامودیتیها را فراهم کرد. در آن برهه زمانی بازارهای کالایی تنها با سیگنال رشد نرخ انرژی روبهرو بودند؛ اما در شرایط کنونی علاوه بر این سیگنال، بازارهای کالایی با احتمال اختلال در عرضه نیز روبهرو هستند، این در حالی است که با شیوع کرونا ظرف 2سال اخیر تورم بالای جهانی نیز مزید بر علت شده و مجموع این عوامل شرایط ویژهای را برای رشد قیمتی کالاهای پایه در بازارهای جهانی فراهم کرده است.
در گزارش بلومبرگ، حفظ قیمتها در سطوح فعلی موهبتی برای تولیدکنندگان حوزه انرژی و کشاورزی خواهد بود؛ در حال حاضر، قیمت نفتخام و بیشتر غلات بسیار بالاتر از هزینههای تولید در ایالاتمتحده آمریکاست و حفظ این قیمتها سود تولیدکنندگان را مهیا میکند.
رالی جدید در بازار فلزات
در روز پایانی هفته گذشته، برابر جمعه چهارم ماه مارس، شاخص قیمتی فلزات پایه در بورس فلزات لندن به 5هزار و 172واحد رسید که این رقم بیشترین رکورد تاریخی به ثبت رسیده برای این شاخص است. این رشد نرخ تمامی فلزات پایه معاملهشده در بازارهای جهانی را در بر گرفت. از سویی صعود نرخ انرژی زمینه افزایش هزینه تولید فلزات پایه را فراهم کرده و از سوی دیگر، درحال حاضر احتمال اختلال در عرضه فلزات پایه بیش از بسیاری از محصولات وجود دارد. افزایش نرخ انرژی با محوریت گاز طبیعی در کشورهای اروپایی باعث غیراقتصادی شدن تولید در برخی واحدهای ذوب و پالایش فلزات شده و با کاهش یا توقف تولید زمینه رشد قیمتی در این محصولات را فراهم میکند. در عین حال، روسیه تامینکننده بخشی از فلزات در بازارهای جهانی است. به گزارش موسسه JP Morgan سهم روسیه از صادرات جهانی آلومینیوم برابر 2/ 4درصد، از نیکل 3/ 5درصد و از مس 3/ 3درصد است. تحریمهای فعلی وضعشده علیه روسیه و احتمال تشدید تحریمها باعث شده است تا بسیاری از بانکها و شرکتهای حملونقل، همکاری با شرکتهای روسی و خرید از آنها را متوقف کنند.
آلومینیوم در بازارهای جهانی در مسیر اوجگیری قیمتی نوسان دارد، به نحوی که بهای این فلز در بورس فلزات لندن در روز پایانی هفته اخیر تا 3هزار و 851دلار به ازای هر تن در معاملات نقدی و تحویل فوری اوجگیری کرد که این رقم رکورد تاریخی این محصول بوده است. نیکل نیز در این هفته رشد هفتگی 18درصدی را تجربه کرد و در نهایت روز جمعه با قیمت 29هزار و 80دلار به ازای هر تن مورد معامله قرار گرفت که این رقم بیشترین نرخ معامله این فلز پس از سال 2008 بود.
روسیه بازیگر اصلی بازار مس نیست، با این حال، این محصول نیز تا روز جمعه چهارم مس تا 10هزار و 466دلار به ازای هر تن اوج گرفت. ترس از جنگ در اروپای شرقی باعث شده است تا بازار با واهمه از کاهش عرضه روبهرو شود. در حال حاضر موجودی مس قابل تحویل در بورس فلزات لندن در کمترین رکورد تاریخی یعنی مرز 70هزار تن قرار دارد و این موضوع نیز از رشد قیمتی این فلز حمایت میکند.
رویترز به نقل از ونیو یائو، تحلیلگر ING، گفت: درگیری روسیه و اوکراین شعلههای بازار فلزات اساسی را شعلهور کرده است. نرخ انرژی در اروپا با رکوردشکنی مکرر قیمتی روبهروست و این موضوع کاتالیزوری برای رالی صعود فلزات خواهد بود.
فلز روی نیز از آتش جنگ در اروپای شرقی شعله گرفت و بهای آن به بیشترین نرخ پس از سال 2006 رسید، بهنوحیکه هر تن روی در فروش تحویل فیزیکی و فوری بورس فلزات لندن با قیمت 4هزار دلار به ازای هر تن مورد معامله قرار گرفت.
عزم چین برای مقابله با رشد قیمتی
آتش جنگ در اروپای شرقی دامن دولت چین را نیز که ظرف ماههای اخیر عزم جدی برای کنترل نرخ کامودیتیها را داشت، گرفت. با این حال دولت پکن همچنان درصدد است تا در حد امکان قیمت مواد اولیه را در بازار داخلی این کشور کنترل کند. این کنترل قیمتی از طریق مقابله با احتکار و خریدهای سفتهبازی و اعمال فشار بر تولیدکنندگان معدنی این کشور برای فروش محصول خود با نرخی در بازه مورد نظر دولت چین انجام میشود. مقابله چین با رشد قیمت مواد اولیه از بازار زغالسنگ و انرژی شروع شد؛ روز جمعه دولت پکن از شرکتهای چینی که تولیدکننده مواد معدنی کمیاب هستند، خواست تا نرخ محصولات خود را به سطح معقول بازگردانند.
تنظیمکننده بازار در چین روز جمعه چهارم مارس اعلام کرد که برخی از شرکتهای کلیدی تولیدکننده مواد کمیاب در این کشور را احضار کرده و از آنها خواسته است تا با افزایش عرضه و ارائه محصول با قیمتی معقول از کاهش قیمت در بازار مطمئن شوند. اغلب مواد معدنی کمیاب در تولید باتری وسایل نقلیه برقی و وسایل الکترونیکی و تجهیزات نظامی مصرف میشوند. نرخ این محصولات از نیمه دوم سال 2021 در بحبوحه نگرانیها از عدمقطعیت عرضه از سوی میانمار و تقاضای شدید افزایش یافته است.
دنیای اقتصاد