عیسی زارع‌پور، وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات شب‌گذشته با حضور در شبکه خبر در مورد آخرین اتفاق‌های حوزه ICT کشور توضیحاتی را ارائه داد.
زارع‌پور در خصوص افزایش تعرفه اینترنت و بسته‌های حمایتی دولت برای توسعه فیبرنوری عنوان داشت که اجازه تغییر تعرفه اینترنت بدون افزایش کیفیت به هیچ‌عنوان داده نمی‌شود. همچنین وزیر ارتباطات در سخنان خود با اشاره به برطرف کردن قطعی‌های متعدد اینترنت از برنامه‌ریزی این وزارت ارتباطات برای تبدیل شدن کشور ایران به «هاب ترافیکی منطقه» خبر داد. در ادامه نیز وزیر ارتباطات و فناوری اطلاعات به مواردی همچون شبکه ملی اطلاعات، راه‌اندازی اپراتورهای خدمات رسان و توسعه صنعت فضایی کشور در گفت‌وگوی شبانه خود اشاره کرد.
وی با بیان تفاوت وضعیت توسعه شبکه اینترنت ثابت و همراه در ایران و کشورهای دیگر اظهار داشت که در تمامی کشورهای جهان بار اصلی ارتباطات و اینترنت را ارتباطات ثابت به دوش می‌کشد و دلیل آن این است که عمدتا مردم یا در محل کار هستند یا در محل زندگی و در واقع در حالت ساکن از اینترنت ثابت استفاده می‌کنند و موبایل تنها برای شرایط در حرکت پیش‌بینی شده، چون ارتباطات روی خطوط موبایل محدود به تکه فرکانسی می‌شود که به اپراتورهای موبایل تعلق می‌گیرد.
زارع‌پور در خصوص مشکلات موجود در زمینه توسعه شبکه ثابت در کشور گفت:
در گذشته به دلایلی سرمایه‌گذاری درستی برای توسعه اینترنت ثابت انجام نشده و بار این شبکه که در تمام دنیا بین 70 تا 80 درصد است، روی شبکه اینترنت همراه آمده که کشش و ظرفیت لازم برای پشتیبانی از این بار را به دلیل محدودیت فرکانس‌ها ندارد. همین علت هم باعث افت کیفیت در حوزه موبایل شده است، خصوصا در دوران شیوع ویروس کرونا که زندگی مردم بیش از گذشته به فناوری وابسته شد.
وی در توضیحاتی اضافه کرد که توسعه ارتباطات ثابت مبتنی بر فیبر و این تکنولوژی حداقل برای دو دهه آینده است و سه دهه آینده را از نظر ثبات در شبکه بیمه خواهد کرد. درحال‌حاضر تمام کشورهای پیشرفته به این سمت رفته‌اند که ارتباطات ثابت مبتنی بر فیبرنوری را در کشورشان اجرا کنند. در خیلی از کشورها توسعه شبکه ثابت بر مبنای این تکنولوژی برنامه 4 تا 5 ساله یا حتی 10 ساله است و دولت‌ها هم سرمایه‌گذاری عظیمی در حد چند ده میلیار دلار را روی توسعه این پروژه انجام داده‌اند.
زارع‌پور ادامه داد: «ما حرکت سخت این کار که در کشور انجام نشده و حالا به ما رسیده را در حال پیگیری هستیم تا انجام شود. ما هم می‌توانستیم مثل گذشته این کار را انجام ندهیم و به سراغ واگذاری فرکانس جدید و توسعه ارتباطات همراه برویم؛ اما ما اعتقاد داریم که نسخه شفا‌بخش حل مشکلات شبکه اینترنت کشور توسعه اینترنت ثابت بر مبنای فیبر است.»
زارع‌پور در خصوص فعالیت‌های وزارت ارتباطات دولت سیزدهم در راستای تحقق هدف خود برای توسعه شبکه اینترنت ثابت بر مبنای فیبر اظهار داشت:
در گام اول یک بسته حمایتی برای کسانی که در این حوزه کار کنند آماده کرده‌ایم. در این بسته حمایتی اجازه داده‌ایم که اپراتورهای تلفن‌همراه به خدمات ثابت ورود پیدا کنند. برای این کار هم در حال تعریف یک پروانه جدید هستیم. صدور این پروانه، مصوب کمیسیون سازمان تنظیم مقررات و ارتباطات رادیویی شده است. براساس این پروانه اپراتورها می‌توانند در هر دو حوزه ثابت و همراه فعالیت کنند.
از طرفی در این زمینه دولت تمهیداتی را پیش‌بینی کرده است. دولت از محل سهم خودش از درآمد اپراتورهای مخابراتی بخشی را برای توسعه فیبرنوری در کشور در نظر گرفته است. حدود 5 درصد از درآمد اپراتور قرار است با نظارت وزارت ارتباطات صرف توسعه ارتباطات ثابث بر مبنای واگذاری پورت فیبرنوری شود. دولت به دلیل اینکه سرمایه‌گذاری در این بخش بلند مدت است از بخشی از درآمد اپراتورهایی که در این حوزه فعالیت می‌کنند صرفه نظر کرده است. ما الان 3 درصد از درآمد اپراتورهای ثابت را به‌عنوان حق السهم دولت دریافت می‌کنیم و اعلام کرده‌ایم هرکسی که پورت فیبرنوری روشن به در منازل شهروندان برساند، ما این 3 درصد را به مدت 5 سال از او دریافت نخواهیم کرد.
اما در خصوص از میان بردن موانع و مشکلات موجود در زمینه توسعه فیبرنوری، وزیر ارتباطات بیان داشت که اپراتورها برای توسعه فیبرنوری با موانعی از سمت دستگاه‌های اجرایی مانند شهرداری‌ها، وزارت نیرو روبه‌رو هستند که باید این موانع برطرف شود. به باور او نهضت فیبرکشی باید مانند نهضت گازکشی در کشور رقم بخورد؛ یعنی همه دستگاه‌ها پای کار بیایند تا مردم به خدمات مورد نیاز در بحث اینترنت پرسرعت دسترسی پیدا کنند.
زارع‌پور ادامه داد که درحال حاضر نیاز اصلی مردم ارتباطات پرسرعت است که ما به‌عنوان حق مردم به این نیاز نگاه می‌کنیم و برای دستیابی به این حق تلاش‌های لازم را به کار بسته‌ایم. وزیر ارتباطات در این مورد و همچنین درخصوص آخرین وضعیت راه‌اندازی پورت فیبرنوری در کشور نیز اعلام کرد:
این موضوع را در حد یک توصیه ندیده‌ایم و در قانون بودجه 1401 بندی در تبصره 7 آمده است که تمام دستگاه‌های اجرایی قانونا مکلف شده‌اند که هرگونه زیرساختی که در این زمینه دراختیار دارند از کانال گرفته تا داکت و … را طبق تعرفه‌ای که کمیسیون سازمان تنظیم مقررات تصویب می‌کند، دراختیار بخش خصوصی بگذارند تا بتوانند آنها شبکه خود در این زمینه را گسترش دهند.
ما اولین گام در این زمینه را برداشتیم و در اسفند ماه برنامه توسعه فیبرنوری تا پایان دولت سیزدهم را کلید زدیم. براین اساس هم بیش از پانصدهزار پورت فیبرنوری آماده واگذاری شد. از طرف دیگر سایت www.iranfttx.ir را راه‌اندازی کرده‌ایم تا شهروندان این امکان را داشته باشند تا توسعه این پروژه را دائما رصد کنند.
به گفته وی درحال‌حاضر 1.4 میلیون پورت فیبرنوری راه‌اندازی شده که یک میلیون و دویست هزار پورت آن FTTH است و بین 200 تا 300 هزارتا این میزان هم بر مبنای تکنولوژی VDSL است که می‌تواند به مردم بین 30 تا 40 مگابیت بر ثانیه سرعت برساند.
وزیر ارتباطات گفت قرار است مصوبه‌ای در چهارشنبه پیش رو در هیات دولت مطرح شود که اگر این مصوبه تصویب شود، فراخوانی منتشر خواهد شد تا یک تقسیم کار ملی بین اپراتورهای ارتباطی صورت بگیرد و بعد از آن در سایت www.iranfttx.ir سرویسی برای مردم راه‌اندازی می‌شود که وقتی کدپستی خود را در این سایت وارد کنند، می‌توانند مطلع شوند که چه زمانی در منطقه آنها پورت فیبرنوری فراهم خواهد شد.
وزیر ارتباطات درخصوص شبکه ملی اطلاعات و حواشی پیرامون آن اظهار داشت:
شبکه ملی اطلاعات یک شبکه پرسرعت، با کیفیت، امن و مستقل است که خدمات مورد نیاز مردم با کیفیت بالا روی این شبکه ارائه می‌شود. برخی از شبکه ملی اطلاعات دو غول درست کرده‌اند؛ یک غول برای مردم که اعلام می‌کنند با راه‌اندازی این شبکه اینترنت قطع می‌شود و این درحالی است که اینترنت یک سرویس روی شبکه ملی اطلاعات است. غول دوم هم برای مسئولان کشور درست کرده‌اند که راه‌اندازی شبکه ملی اطلاعات کاری غیر ممکن است. روی هر دو موضوع در حال کار هستیم تا اثبات کنیم که شبکه ملی اطلاعات یک شبکه پرسرعت است که راه‌اندازی آن هم شدنی است.
وی معتقد است، به کمک شبکه ملی اطلاعات می‌توان یک شبکه پرسرعت را بدست آورد و درحال‌حاضر میانگین سرعت در همراه و ثابت چند 10 مگابیت‌برثانیه است و آنها به‌دنبال این هستند تا سرعت‌های چند 100 مگابیت‌برثانیه را برای مردم رقم بزنند. وزیر ارتباطت در این خصوص تصریح کرد: «در مصوباتی هم که در این زمینه داشته‌ایم اعلام کرده‌ایم که 10 درصد پورت‌هایی که راه‌اندازی می‌شود باید یک گیگابیت بر ثانیه باشد تا برای کسب‌وکارها و مراکز آموزشی مورد استفاده قرار بگیرد. نگاه دولت سیزدهم به این بخش فرصت محور است و در عین حال برای مخاطرات در این زمینه هم باید پیش‌بینی‌های لازم را انجام دهیم و با تدبیر پیش برویم تا مردم حداقل آسیب را از چالش‌هایی این فضا ببینند.»
وی با اشاره به خدمات دولت هوشمند در کشور و همچنین راه‌اندازی اپراتورهای خدمات‌رسان به مردم گفت:
در حوزه خدمات زیرساخت‌های خوبی فراهم شده است تا خدمات دولت را به یک آیکون در گوشی تلفن همراه مردم تبدیل کند. در قانون بودجه 1401 بند قانونی پیش‌بینی شد که کلیه دستگاه‌ها تا شهریور ماه پنجره واحد خدمات خود را تکمیل کنند و وزارت ارتباطات نیز تا دی ماه پنجره ملی خدمات را راه‌اندزی کند تا کاربران با یک بار وارد شدن به این پنجره واحد ملی، بتوانند به تمام خدمات دولتی دست پیدا کنند. یکی از آروزهای نظام اداری است که این پنجره راه‌اندازی شود.
کیفیت اینترنت؛ خط قرمز وزارت ارتباطات
در بخش دیگری از سخنان وزیر ارتباطات به اتفاقات هفته‌های اخیر در خصوص تغییر قیمت بسته‌های اینترنتی اختصاص پیدا کرد که در این زمینه اظهارات جدیدی از سوی وزیر ارتباطات مطرح نشد. با این حال زارع‌پور در مورد افزایش برخی بسته‌های اینترنتی اعلام کرد که از سال 95 هزینه‌ها تا حدود 200 درصد گران شده است و این در حالی است که شرکت‌های اینترنتی قیمت‌های خود را افزایش نداده‌اند. در همین خصوص شرکت‌ها نیز اعلام کرده‌اند که برای توسعه در لایه دسترسی، افزایش کیفیت و سرعت نیاز به افزایش سرمایه دارند و این کار به جز افزایش تعرفه امکان‌پذیر نیست.
زارع‌پور تأکید کرد که وزارت ارتباطات با هرگونه افزایش تعرفه بدون کیفیت مخالف است و آنها با افزایش تعرفه به‌دنبال افزایش سود سهام‌گذاران اپراتورها نیستند. به گفته وی در این زمینه برای افزایش تعرفه اپراتورها باید دلایل و برنامه بیاورند و تضمین کنند با افزایش درآمد خود از محل تعرفه باید حتماً تضمین کنند که در 3 سال آینده ، سرعت 2 برابر شود و پوشش نسل 4 حتماً به نزدیک 100 درصد برسد و نسل پنجم هم 10 درصد مردم را تحت پوشش خود دربیاورد.
وزیر ارتباطات گفت او و همکارانش مدافع کیفیت شبکه هستند و خط قرمز آنها کیفیت شبکه است و به‌عنوان نماینده مردم از حق آنها در این زمینه دفاع می‌کنند.
تبدیل شدن ایران به «هاب ترافیکی منطقه»
وزیر ارتباطات در خصوص خودکفایی در تجهیزات بومی حوزه ارتباطات اظهار داشت: «ما در برخی حوزه ها مانند مودم، کابل و داک توانسته‌ایم به پیشرفت خوبی دست پیدا کنیم. حدود 6 ماه است که به این توانایی دست پیدا کرده‌ایم که فیبرکشی زیر اقیانوس و تعمیرات در این مناطق را هم انجام دهیم. حتی مجموعه‌های خصوصی با حمایت وزارت ارتباطات و دستگاه‌های مربوطه راه‌اندازی شده‌اند که توانسته‌اند در این حوزه قراردادهای بین‌المللی دریافت کنند. یعنی نه‌تنها نیاز کشور را برطرف می‌کنند که نیاز کشورهای منطقه را نیز در بخش تجهیزات برطرف می‌کنند.»
وی درخصوص قطعی‌های چندباره فیبرنوری در چند ماه گذشته بیان داشت که که یکی از کارهای مهمی که در 6 ماه گذشته انجام شده، این بوده که ظرفیت‌های پشتیبانی برای تأمین ترافیک بین‌الملل کشور پیش‌بینی شده است. براساس توضیحات وزیر ارتباطات پیش‌از این با یک اتفاقی در لینک‌های بین‌المللی ارتباطات کشور دچار تلاطم می‌شد؛ اما حالا سعی شده جلوی این اتفاق گرفته شود.
وزیر ارتباطات همچنین گفت:
در ابتدای کار من در وزارت ارتباطات 430 گیگ پهنای‌باند کشور دچار قطعی شد که اینترنت کشور را با اختلال شدید روبه‌رو کرد. با این اتفاق به همکارانم دستور دادم که حداقل 40 تا 50 گیگ ظرفیت پشتیبان تهیه کنند و این اتفاق حالا رخ داده است. همین حالا بخش زیادی از ظرفیت دریایی و بخشی از ظرفیت زمینی به خاطر بحران همسایه‌گان شمالی (روسیه و اوکراین) قطع شده است؛ اما مردم این قطعی را احساس نمی‌کنند، چون ظرفیت‌های پشتیبان فراهم شده تا ارتباط کشور بند به قطعی کوتاه مدت برخی لینک‌های ارتباطی در کشورهای دیگر نشود.
وی در خصوص تبدیل شدن ایران به هاب ترانزیت ترافیک افزود: «یکی دیگر از دستاوردهایی که داشتیم تبدیل شدن ایران به هاب ترانزیت ترافیک در منطقه بوده که در این زمینه قدم‌های بسیار بزرگی برداشتیم چون کیفیت ارتباطاتی که از مسیر ایران تأمین می‌شود به مراتب از مسیرهای دریایی بهتر است. در همین مدت 50 درصد به ظرفیت ترانزیت ترافیک کشور اضافه کردیم.»
وی ادامه داد: «یک کار سنگین بین‌المللی اتفاق افتاد که آن‌هم تعامل با کشورهای همسایه بود؛ یعنی ما درحالی‌که ترافیک مورد نیاز خودمان را تأمین می‌کنیم، ترافیک با کیفیت برای کشورهای همسایه نیز تأمین می‌کنیم و برنامه‌ریزی می‌کنیم تا ایران به هاب منطقه‌ای توزیع ترافیک تبدیل شود.»
وضعیت صنعت فضایی کشور
وزیر ارتباطات ضمن اشاره به ظرفیت‌های فراوان در زمینه صنعت فضایی معتقد است که درحال‌حاضر با هماهنگی بخش‌های مختلف و همراهی آنها وزارت ارتباطات توانسته است اولین ماهواره عملیاتی ایران را با پرتابگر بومی در اسفند‌ماه با موفقیت در مدار قرار بدهد و عملا با این کار ایران به تثبیت در لایه لئو رسیده است.
زارع‌پور افزود: «امسال این اتفاق خواهد افتاد که لایه لئو را با برتاپ ماهواره‌های جدید بیشتر تثبیت خواهیم کرد و حتی ما باید به مرکز منطقه‌ای پرتاب ماهواره در لایه لئو تبدیل شویم. ما جزو ده کشوری هستیم که هم توانمندی ساخت ماهواره بومی داریم و هم پرتابگر اختصاصی خودمان را ساخته‌ایم.»
وی تصریح کرد: او تأکید کرد:«هدفمان در بحث فضایی این است که در این حوزه کاملاً مستقل شویم و بتوانیم در لایه‌های مختلف جو ماهواره‌های خود را با موفقیت در مدار قرار دهیم. فعلا در ابتدای راه و در لایه لئو هستیم و باید تلاش کنیم به لایه ژئو خودمان را برسانیم که کار بسیار سنگین و سختی است و برای آن مسیر 8 تا 10 ساله ترسیم شده است؛ اما با دستور شخص رئیس جمهوری برنامه فشرده‌تری در نظر گرفته شد تا با یک کار جهادی میزان طی کردن این مسیر کاهش پیدا کند.»
تسنیم