بازار ارز در هفته‌های اخیر به دلیل انتشار اخبار غیراقتصادی و ایجاد فضاسازی منفی و روانی از سوی گروهی از نوسان‌گیران با نوسانات افزایش مواجه شد. در این میان، بازارساز با توجه به رسالتی که دارد، با رصد هوشمندانه در طرف‌های عرضه و تقاضا و استفاده از دو بال اجرایی خود یعنی بازار متشکل ارزی در بخش اسکناس و سامانه نیما در بخش حواله ارزی، با برنامه و سیاست مشخصی سعی داشته است تا ضمن هشدار به مردم در خصوص ریسک بالای سرمایه‌گذاری در این بازار، تعدیل شاخص ارزی را تسهیل بخشد. برنامه‌ای که حالا با توجه به افت محسوس دلار از کانال ۳۰ هزار تومان در بازار غیررسمی و آزاد، نشانه‌هایی از موفقیت آن به چشم می‌خورد.
کاهش شاخص ارزی در صرافی‌های مجاز و بازار غیررسمی
در این میان، نرخ دلار و یورو در صرافی‌های بانکی و مجاز سطح کشور، یعنی صرافی‌هایی که وظیفه تامین نیاز ارزی خرد متقاضیان را بر عهده دارد، با نوسان محدودی همراه بوده است. به گونه‌ای که میانگین قیمت فروش هر اسکناس دلار آمریکا به متقاضی دریافت ارز در اولین روز این هفته به رقم ۲۵۶۸۱ تومان رسیده است که نسبت به شنبه هفته قبل (مدت مشابه یک هفته‌ای) نه تنها افزایش نداشته است، بلکه افت ۳۰ تومانی را به ثبت رسانده است. بنابراین در بازار رسمی، شاخص ارزی با نوسان کاهشی همراه بوده است.
اما از سوی دیگر، در بازار غیررسمی ارز، خبرها نشان از عقب گرد نرخ خرید و فروش ارز به ویژه دلار دارد. این در حالی است که مشاهدات میدانی از بازار ارز در هفته‌های اخیر، نشان از افزایش عرضه ارزهای خانگی به صرافی‌های مجاز دارد؛ زیرا دارندگان ارز در خانه به این نکته توجه دارند که بر اساس اصلاحیه قانون مبارزه با قاچاق کالا و ارز، فرصت سه ماهه دارند تا تکلیف ارزهای خانگی خود را از لحاظ قانونی روشن کنند و گرنه در حکم قاچاق با این ارزها برخورد قانونی صورت خواهد گرفت. در نتیجه بسیاری از دارندگان ارزهای خانگی ترجیح داده‌اند در این شرایط، برای اینکه مشمول قوانین مرتبط با قاچاق کالا و ارز نشوند، ارزهای خانگی خود را به صرافی‌های مجاز عرضه کنند و یا حساب‌های ارزی در بانک‌ها، به سپرده نگهداری کنند.
بازارساز همه تغییرات بازار ارز را رصد می‌کند
در این شرایط، یکی از مهم‌ترین فاکتورهای ویژه در خصوص روند بازار ارز، قدرت بازارساز ارزی است. به بیان دیگر طبق گفته رئیس کل بانک مرکزی، "بانک مرکزی به عنوان بازارساز، هم در بازار نیما حضور موثر دارد و حسب نیاز بازار عرضه را انجام می‌دهد و در بازار متشکل ارزی نیز بانک مرکزی حضور دارد و هرجا نیاز باشد عرضه می‌کند. صالح آبادی با بیان اینکه ذخایر اسکناسی بانک مرکزی بیشترین ذخایر اسکناس ارزی در تاریخ بانک مرکزی است، گفته است: بانک مرکزی در فضای رسمی حضور دارد و در فضای غیرسمی نیز بانک مرکزی حسب نیازی که وجود داشته باشد، برنامه خاص خودش را دارد."
بنابراین همان طور که رئیس کل بانک مرکزی نیز گفته است، حضور بازارساز در بازار رسمی و غیررسمی ارز تداوم و اثرگذار است. در نتیجه آنچه خروجی این رصدهای هوشمندانه بانک مرکزی است، یک پیام دارد و آن ریسک بسیار بالا برای سرمایه‌گذاری در بازار ارز است؛ بازاری که در این روزها با فراز و فرودهای بسیاری همراه است و از سوی دیگر، با توجه به توان بالای ارزی بانک مرکزی در مقام بازارساز، هر زمان این احتمال وجود دارد که تعدیل نرخ ارز و شاخص ارزی با قوت انجام شود که نتیجه آن ضرر و زیان گسترده برای افرادی است که با هدف نوسان‌گیری و سودجویی، برای سرمایه‌گذاری به این بازار پرریسک روی آورده بودند.
ذخایر اسکناس ارز بانک مرکزی به بیشترین حد تاریخ رسید
رئیس کل بانک مرکزی به تازگی در گفتگویی در پاسخ به این سوال که دلیل افزایش نسبی قیمت ارز ناشی از چیست؟ اظهار داشت: در بازارهای رسمی به اندازه کافی تامین ارز داریم. برنامه ما این است نیازهای بازار را پاسخ دهیم. دو نوع نیاز در بازار تعریف می شود؛ یکی برای واردات کشور چه کالای اساسی و چه غیر از آن و دوم مربوط به اسکناس ارز. وی افزود: سال گذشته بیش ۵۵ میلیارد دلار به طور کلی تامین ارز برای کالاهای اساسی و سایر واردات داشتیم و امسال با شرایط ارزی که وجود دارد قطعا بیشتر از سال گذشته خواهد بود. بنابراین نیاز ارزی کشور را برای واردات تامین می‌کنیم. صالح آبادی ادامه داد: بخش دوم در واقع مربوط به تامین نیاز اسکناس ارز در کشور است، از جمله افرادی که نیاز خدماتی، دانشگاهی، مسافرتی و .... دارند که ما تامین ارز آن را انجام می‌دهیم. وی گفت: سال گذشته ۱.۶ میلیارد دلار و ۲ میلیارد دلار معادل یورویی در بازار متشکل ارزی معامله داشتیم. بنابراین التهابی اگر در بازار بیرون وجود دارد با تامینی که در بازارهای رسمی انجام می‌دهیم التیام پیدا می‌کند.
تعادل در بازار ارز مهم است
صالح آبادی در خصوص بازار ارز نیز گفته بود: آثار روانی در جامعه وجود دارد، ولی واقعیت این است که بر اساس محاسبات ارزی که بانک مرکزی انجام داده است، نرخ واقعی ارز پایین‌تر از آن چیزی است که در بازار ممکن است وجود داشته باشد. آنچه مهم است تعادل در بازار است که حاکم شود. حتما بانک مرکزی تامین ارز را انجام خواهد داد و آرامش در بازار حاکم خواهد شد.
ایبنا