سال گذشته و همزمان با ثبت نام متاهل‌ها در طرح نهضت ملی مسکن، دولت با هدف تشویق مجردها به ازدواج و حل مشکل پیری جمعیت، پنج گروه از افراد جدید را فارغ از اینکه متأهل یا سرپرست خانوار باشند در نهضت ملی مسکن گنجاند و اجازه ثبت نام را به آنان داد.
دولت در طرح‌های مسکن به دنبال ایجاد مکانیزمی برای تشکیل خانواده و حل پیری جمعیت است و یکی از نکات مهم در رابطه با قانون جمعیت این است که بتوان فضایی ایجاد کرد تا افرادی که در سن ازدواج هستند انگیزه‌ای برایشان ایجاد شود تا اگر مشکل آنها برای تأهل مسکن است، حل شود.
بر این اساس در مصوبه جدید هیات دولت که در شورای عالی مسکن با حضور رئییس جمهور بررسی و تصویب شد، برای نخستین بار مردان مجرد ۴۵ سال، پسران بالای ۱۸ سال و افرادی با بیماری خاص توانستند در سامانه «ثمن» ثبت‌نام کنند. خانم‌های مجرد بالای ۳۵ سال و زنان سرپرست خانواده نیز از گذشته امکان ثبت‌نام در طرح‌های حمایتی مسکن را داشتند.
با این حال عده‌ای معتقدند دو گروه از متقاضیان بازار اجاره یعنی دختران و پسران مجرد که از سایر شهرها به انگیزه اشتغال یا تحصیل از شهر خود و منزل پدر و مادر خارج شده و در شهر دیگری مشغول کار یا تحصیل یا هر دو هستند، باید مشمول دریافت این وام شوند.
پاسخ را محدودیت موجود در بندهای قانون مشخص می‌کند، زیرا درباره اینکه چرا مجردها نمی‌توانند وام ودیعه مسکن را دریافت کنند محدودیت قانونی موجود است.
وزارت راه و شهرسازی اعلام کرده که جمعیت خانوارهای مستاجر زیاد است تا جایی که از بین متقاضیان دریافت وام باز هم اولویت با افراد واجد شرایط است؛ بدین معنی که جامعه خانوارهای مستاجر کشور نیز طبقه بندی می شود و در نهایت آنانی که مستاجران از دهک‌های پایین هستند این وام را دریافت خواهند کرد.
در واقع شرایط اعطای وام ودیعه در سال ۱۴۰۱ نیز همان شرایطی است که در طرح‌های قبلی حمایتی وجود داشت. برای دریافت این وام همه مستاجرها می‌توانند ثبت نام کنند اما در چارچوب اصول واجد شرایط شناخته می‌شوند و پیامک معرفی به بانک را برای تشکیل پرونده و دریافت خواهند کرد.
قانون نیز با طرح این سوال که آیا می‌شود به هر جوان مجردی وام اجاره داد؟ توضیح داده است که اعطای وام ودیعه به مجردها و تشویق آنان برای زندگی فردی، از نظر اجتماعی کار درستی نیست آن هم در شرایطی که کشور در معرض خطر پیری جمعیت است.
همین حالا و در راستای تشویق به ازدواج جوانان دولت مبلغ وام ودیعه را چهار برابر سال گذشته کرده است تا با حمایت از خانواده‌های مستاجر، این پیام را به جوانان بدهد که امکان اجاره واحد مسکونی با تقویت اقتصاد مستاجرها و استفاده از تسهیلات بانکی وجود دارد.
بر اساس اعلام شورای پول و اعتبار، ۴۰ هزار میلیارد تومان عدد تخصیص داده شده برای پرداخت وام اجاره در سال ۱۴۰۱ مستاجران است. البته سال گذشته این رقم ۱۰ هزار میلیارد تومان بود اما فقط ۸.۵ میلیارد تومان آن پرداخت شد.
دلیل اینکه وام ودیعه در سال گذشته به‌طور کامل اختصاص نیافت نیز این بود که پرداخت آن فقط از منابع بانک‌ها در نظر گرفته شده بود، اما امسال با تدبیر دولت این رقم از سرفصل اعتبارات حوزه مسکن تامین شده است و به همین دلیل بانک‌ها مقاومتی در پرداخت آن نخواهند داشت.
سقف تسهیلات کمک ودیعه مسکن در تهران، مراکز استان‌ها و سایر نقاط شهری به ترتیب ۱۰۰، ۷۰ و ۴۰ میلیون تومان مصوب و به شبکه بانکی کشور ابلاغ شده است. نرخ سود تسهیلات ودیعه مسکن ۱۸ درصد و طول دوره بازپرداخت پنج ساله است.
در سال ۱۳۹۹، مبلغ این تسهیلات در تهران ۵۰ میلیون تومان، در شهرهای بزرگ ۳۰ میلیون تومان و در سایر شهرها ۱۵ میلیون تومان بود.
در سال گذشته نیز پرداخت تسهیلات ودیعه مسکن تداوم پیدا کرد و سقف وام ودیعه مسکن در تهران با افزایش نسبت به سال ۱۳۹۹ معادل ۷۰ میلیون تومان و در دیگر کلانشهرها و سایر شهرها نیز به ترتیب ۴۰ و ۲۵ میلیون تومان شد.
ایرنا