بنابر سیاست‌های کلی برنامه هفتم که از سوی مقام معظم رهبری ابلاغ شد، ۹۰ درصد کالاهای اساسی باید در داخل کشور تولید شود و در مقابل محصولات جالیزی مازاد بر نیاز تولید نشود که با مازاد صادرات، منابع آبی کشور به هدر رود.
آقای محمد قربانی معاون برنامه‌ریزی اقتصادی وزارت جهاد گفت: بنابر تبصره ۸ تکلیف آن است که از ابتدای فروردین هر گونه اعمال تغییرات در صادرات محصولات کشاورزی پس از گذشت ۶ ماه از زمان ابلاغ لازم الاجراست.
به گفته قربانی، عوارض هندوانه و خربزه تعیین شده است، اما میزان آن باید از طریق معاونت تخصصی اعلام رسمی شود. ملاک حائز اهمیت آن است که تعیین عوارض برای محصولات آب بر به گونه ای باشد که تولید جذابیت نداشته باشد.
معاون وزیر جهاد کشاورزی گفت:محصولات جالیزی نیاز به تامین بازار داخل ندارد، بلکه از طریق کشت فراسرزمینی نیاز محصولات جالیزی باید فراهم شود تا تنش آبی به خارج از مرزها منتقل شود.
اخذ عوارض نیم درصد صادرات محصولات آب‌بر مناسب نیست
آقای رضا نورانی رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: با توجه به تحریم‌های ظالمانه و مشکلات انتقال ارز، راهکارهای تشویقی محصولات اساسی باید در راستای محدودیت کشت محصولات آب‌بر اتخاذ شود.
به گفته او، اخذ عوارض نیم درصد صادرات محصولات آب‌بر روش مناسبی نیست، به همین خاطر اعلام الگوی کشت صحیح برای ۵ سال آینده و قیمت‌های حمایتی کشاورزان را به امر کشت ترغیب می‌کند.
نورانی می‌گوید: صادرکنندگان موظف به پرداخت بهای آب مجازی نیستند چرا که اگر تولیدکننده ای به اشتباه از آب مجازی استفاده کرده است، جریمه نباید پرداخت کند.
رئیس اتحادیه ملی محصولات کشاورزی گفت: از برنامه‌های تشویقی برای تولید محصولاتی که آب‌بری کمتری دارند، باید استفاده کنیم، درغیراین صورت همانند سنوات گذشته با اتخاذ سیاست‌های تنبیهی نتیجه معکوس می‌گیریم.
بنابر گفته نورانی، در شرایط تحریم، صادرکنندگان هزینه بالایی برای رقابت با رقبا به منظور دور زدن تحریم باید پرداخت کنند که با این وجود دریافت عوارض منجر به قاچاق و حذف صادرکننده واقعی می شود.
دریافت عوارض نیم درصد صادراتی محصولات آب بر روش مناسبی برای محدودیت کشت محصولات آب بر نیست، تنها این روش موجب شده تا قاچاقچیان پای کار آیند. کمااینکه به رغم ممنوعیت صادرات کیوی تا ۱۵ مهر، قاچاق محصول به بازارهای حوزه خلیج فارس رونق می‌گیرد.
کاهش محصولات آب‌بر با اجرای الگوی کشت محقق می‌شود
آقای محمد شفیع ملک زاده مشاور نظام صنفی کشاورزی گفت: اجرای الگوی کشت در تولید محصولات استراتژیک و کاهش محصولات آب‌بر همچون صیفی تاثیر بسزایی دارد؛ بنابراین سیاست وزارت جهاد به جای اتخاذ عوارض صادراتی باید به این سمت رود.
به گفته او، بنابر وعده مسئولان مبنی بر توسعه سیستم‌های نوین آبیاری، حمایت از کشاورزان به منظور جایگزینی آبیاری‌های نوین و تحت فشار با غرقابی صورت گیرد که این موضوع کمک بزرگی در حداقل رساندن بحران آب بخش کشاورزی دارد.
ملک‌زاده می گوید: با اجرای الگوی کشت به کشاورزان برنامه می‌دهیم که چه محصولاتی بکارند و در مقابل تضامین لازم خرید باید داده شود تا کشاورزان دغدغه‌ای برای فروش محصول نداشته باشند.
مشاور نظام صنفی کشاورزی گفت: تولید محصولات استراتژیک بدلیل هزینه‌های بالا و قیمت‌های فعلی صرفه اقتصادی ندارد، به همین خاطر چاره ای جز تولید محصولات آب بر وجود ندارد که در نهایت مازاد باید صادر شود.
با فراهم شدن زیرساخت‌های کشت محصولات استراتژیک همچون اعلام قیمت عادلانه، کشاورزان به کشت ترغیب می‌شوند، در غیراین صورت محصولات آب‌بر برای کشاورز عایدی بیشتر تولید می‌کنند.
ضرورت بازنگری قیمت محصولات استراتژیک بر حسب قیمت‌های جهانی
آقای مجتبی شادلو نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران گفت: در ارتباط با مبحث صادرات محصولات آب‌بر بحث ترویجی مستمر نداریم، محدودیت کشت محصولات صیفی و جالیزی در حد پیشنهادات وزارت جهاد بوده است.
به گفته او، با بازنگری قیمت محصولات استراتژیک برحسب قیمت‌های جهانی و سایر شاخص‌ها باید فضا برای کشت محصولات استراتژیک فراهم شود.
شادلو می گوید: اگر امسال یک محصول قیمت مناسبی در بازار داخل و صادرات داشته باشد، کشاورزان اقدام به کشت می‌کنند که بدلیل ازدیاد کشت، سال بعد تولید دچار چالش می‌شود.
نایب رئیس اتحادیه باغداران تهران گفت: اگر امکانات فرآوری، ذخیره‌سازی و صنایع تبدیلی فراهم نشود، در کشت محصولات استراتژیک دچار مشکل می‌شویم. در غیراین صورت کشت محصولات غیرضرور همچون هندوانه به کشورهای همسایه انجام می‌شود.
باشگاه خبرنگاران جوان