باتوجه بـه ضـرورت جبـران عقب‌ماندگی‌های حـوزه معـدن و ارتقـای سـهم معـدن در اقتصـاد ملـی، اقدامـات مهمـی در ایـن حـوزه شـروع شـده کـه مهمترین آن‌هـا بـه شـرح زیـر اسـت:
آغاز مزایده برای بیش از پنج‌هزار و ۳۰۰ پروانه اکتشاف، مجوز برداشت و معدن برای کل کشور و در چهار گروه به شرح زیر:
- استان‌های بوشــهر، خراسان جنوبــی، خراسان رضــوی، خراسان شــمالی، سیستان و بلوچستان، گلستان، مازنــدران، هرمــزگان (تاریــخ انتشــار آگهــی ۱۶/۷/۱۴۰۱ - تاریــخ بازگشــایی پــاکت‌ها ۱۴/۸/۱۴۰۱)
- اسـتان‌های اردبیـل، ارس و ماکـو، آذربایجـان شـرقی، آذربایجـان غربـی، زنجـان، قزویـن، کردسـتان، گیلان (تاریـخ انتشـار آگهـی ۳۰/۷/۱۴۰۱ - تاریـخ بازگشـایی پـاکت‌ها ۲۸/۸/۱۴۰۱)
- اسـتان‌های اصفهـان، ایـلام، چهارمحال وبختیـاری، خوزسـتان، کرمانشـاه، لرسـتان، همـدان، یـزد (تاریـخ انتشـار آگهـی ۱۴/۸/۱۴۰۱ - تاریـخ بازگشـایی پـاکت‌ها ۱۲/۹/۱۴۰۱)
- استان‌های ســمنان، تهــران، مرکــزی، قــم، جنــوب اســتان کرمــان، کرمــان، کهگیلویــه و بویراحمــد، البــرز و فــارس (تاریــخ انتشــار آگهــی ۲۸/۸/۱۴۰۱ - تاریــخ بازگشــایی پــاکت‌ها ۲۶/۹/۱۴۰۱).
آغـاز اکتشـاف و پی‌جویـی در مناطـق امیدبخـش معدنی از خراسان جنوبی
برپایه این گزارش، آغـاز پـروژه اکتشـاف و پی‌جویـی در کل مناطـق امیدبخـش و بـا احتمال وجود ذخایر معدنی کل کشـور تـا پایان سـال ۱۴۰۴، یکی دیگر از اقدامات اساسی در این حوزه است که از سـال گذشـته شـروع شـده و در خراسـان جنوبـی بـا کشـف ذخائـر عظیـم و بسیار ارزشمند مـواد فلزی جدیـد و عناصر مهم بـه اتمام رسـیده اسـت.
خاطرنشان می‌شود اکتشـافات هوایـی دوره‌هـای قبـل در فاصله‌هـای ۷.۵ کیلومتـری و بـرای شناسـایی حـدود ۲۰ مـاده معدنـی بـوده که در برنامـه جدیـد اکتشـافات در فاصله‌هـای ۲۰۰ متـری و بـرای شناسـایی بیـش از ۴۰ مـاده معدنی انجام می‌شود.
در همین راستا پروژه هوشمندسازی معادن در حوزه اکتشاف، استخراج و بهره‌برداری با تجهیزات نوین مانند پهپاد آغاز شده است.
حذف امضاهای طلایی در حوزه معدن
بر اساس این گزارش، تجمیـع و تنقیـح بیـش از ۳۲۰ بخشـنامه معدنـی کـه در سـال‌های گذشـته صـادر شـده و منجـر بـه عـدم شـفافیت و ایجـاد امضاهـای طلایـی در حـوزه معـدن شـده بـود، یکی دیگر از اقدامات اساسی در این حوزه است که در دولت سیزدهم در دستور کار قرار گرفت.
ایـن بخشـنامه‌ها پـس از تلفیـق، اصـلاح یـا حـذف، تجمیـع شده و به‌صـورت کامـلا شـفاف مبنـای اقدامـات فعالان معدنـی قـرار گرفته‌انـد.
سایر اقدامات
بازسازی و نوسازی و تامین ماشین‌آلات معادن و حمایت از تعمیق ساخت داخل این ماشین‌آلات (نظیر تولید دامپتراک ۶۰ تنی)
شفاف‌سـازی و سـاماندهی نظـام حقـوق دولتـی معـادن از طریـق سـامانه جامـع تجـارت بـرای احقـاق حقـوق انفـال عمومـی و تامیـن سـهم اسـتان‌ها و مناطـق معدنـی
تهیه و اجرای بسته‌های سرمایه‌گذاری برای احیاء و فعال‌سازی مجدد ۴۰۰ معدن راکد
تعریـف بسـته‌های سـرمایه‌گذاری بـرای واگـذاری معـادن و محدوده‌هـای در اختیـار دولـت و مردمی‌شـدن فعالیت‌های معدنی (نظیر پروژه مس جانجا در سیسـتان و بلوچسـتان)
پیگیــری از مراجــع اســتعلامی مرتبــط بــا حــوزه معــدن به‌ویــژه محیط زیســت و منابــع طبیعــی (بــرای رفــع موانــع مرتبــط بــا فعالیت‌هـای معدنـی کـه منجـر به بهبـود پاسـخ‌دهی آن‌هـا شـده اسـت)/ در دوره قبـل پاسـخ اسـتعلامات سه درصد بـوده کـه در حـال حاضـر به ۳۰ درصد افزایش یافتــه اســت)
بررسی اهلیـت مالـی شـرکت‌کنندگان/ در بسـیاری از مـوارد تـا قبـل از اصـلاح مقـررات واگـذاری و مزایـده معـادن فقط افـراد فاقـد اهلیـت فنـی، معـدن را در اختیـار می‌گرفتنـد کـه سـرانجام آن واسـطه‌گری یـا تعطیلـی معـادن بـود. اما با اصلاح مقـررات و در شـرایط فعلـی اهلیـت فنـی هـم مـلاک عمـل قـرار گرفته که باعث می‌شـود افـراد دارای واحدهـای فـرآوری در اولویت واگـذاری قرار گیرنـد و نتیجـه ایـن کار حـذف واسـطه‌گری و جلوگیـری از تعطیلـی و راکـد شـدن معادن کوچک و متوسـط است.
ایرنا