پرکلرواتیلن، مایعی بی‌رنگ است که به طو گسترده در خشک شویی پارچه‌ها مورد استفاده قرار می‌گیرد. این ماده بوی شیرینی دارد و مایعی سنگین و بدون رنگ و با بوی اتری و غیرقابل اشتعال است. در آب به صورت نامحلول و در مقابل رطوبت پایدار است، اما در بسیاری از مایعات آلی از قبیل اتر و الکل قابلیت انحلال و اختلاط را دارد. و با سایرکلروکربن‌ها موجب چربی زدایی قطعات خودرو و … می‌شود.
جرم مولکولی: 165.82g/mol
نقطه جوش: 121 درجه سلسیوس
از دیگر نام‌های این ترکیب می توان به تتراکلرواتن، Pce و Perc نیز اشاره کرد. همانطور که گفته شد این ترکیب شیمیایی قابل اشتعال نیست اما قرار گرفتن آن در معرض گرما سبب تبخیر و متصاعد نمودن گاز سمی فسژن شده که می‌تواند خطرناک باشد.
پرکلرواتیلن در آب حلالیت بسیار کمی دارد، اما با الکل، اتر، کلروفرم، بنزن، هگزان قابل امتزاج است و قابلیت حل کردن اکثر روغن‌ها را دارد. همین قدرت حلالیت بالا باعث شده این ماده در شستشو طی فرآیند خشکشویی و همچنین پاک کردن چربی، گریس و واکس از فلزات و سایر سطوح استفاده شود.
تاریخچه تولید
فرآیندهای تولید این محصول در طول زمان تغییرات فراوانی کرده‌اند. برای اولین بار فارادی با تجزیه هگزاکلرواتان این ماده را تولید کرد، اما با گذشت زمان شرکت‌های تولیدکننده این ماده به روش‌های کم هزینه‌تر و بهتری دست یافتند. شرکت DOW در سال 2008 اعلام کرد که توانسته با استفاده از روش «کلرونیزاسیون مستقیم» پرکلرواتیلن را سنتز کند، بازده این روش بسیار بالا و تقریبا نزدیک به صددرصد است.
فرآیند پرکلرین شامل واکنش کلر با اتیلن دی کلراید (EDC) و کلروکربن‌های مختلف C1-C3 ، برای تولید پرکلرواتیلن و محصول مشترک تترا کلرید کربن است. این واکنش یک محصول خام تشکیل می‌دهد که از تقطیر این محصول، ماده خالص پرکلرواتیلن تولید می‌شود.
۳ C2H4Cl2 + ۱۱ Cl2 – > ۲ CCl4 + ۲ C2Cl4 + ۱۲ HCl
علاوه بر موارد ذکر شده ، پرکلرواتیلن توسط سه فرآیند زیر تولید می‌شود. انواع روش‌ها شامل موارد زیر می‌باشد:
کلردار کردن هیدروکربن‌های خاص: در این فرآیند کلر با هیدروکربن‌هایی نظیر متان، اتان، پروپان یا پروپیلن در دمای بالا، در حضور و یا عدم حضور کاتالیست، واکنش می‌دهد.
کلردار کردن اتیلن دی‌کلراید: این فرآیند در غیاب کاتالیست انجام می‌شود.
اکسی کلرونیزاسیون: فرآیند اکسی کلرونیزاسیون اتیلن با اتیلن دی کلرید به صورت گسترده در تولید این ماده و تری‌کلرو‌اتیلن مورد استفاده قرار می‌گیرد.
موارد زیر را نیز می توان از مهمترین موارد استفاده از آن در صنایع دانست.
- تمیزکردن – خشک کردن پارچه (خشکشویی) – نساجی
- ماده خام برای تولید مواد شیمیایی کلراته
- پاک کردن فرش و انواع لکه‌ها
- احیای کاتالیست صنعتی
- روان‌کننده‌ها
- ساخت چوب مبل
- عایق‌بندی و روانسازی چسب‌ها
- پاک‌کننده چربی و حلال پاک‌کننده
- پوشش و پولیش سنگ و فلز
- رنگ، جوهر و محصولات پاک‌کننده جوهر
- تولید لاستیک وپلاستیک
- مصارف آزمایشگاهی
- استفاده در صنایع برودتی به عنوان ماده خام برای ساخت هیدروفلوئور کربن HFC 134a به عنوان جایگزین مبردهای کلروفلوئور کربن
- در صنایعی مانند اتومبیل‌سازی و یا صنعت هوا و فضا به منظور بخارشویی سطوح فلزی در مراحل مختلف ار محصول فوق استفاده می‌شود. نقطه‌ی جوش بالای این ماده باعث می شود تا واکس‌ها و آلودگی‌های دارای نقطه‌ی ذوب بالا به راحتی از بین بروند.
- استخراج چربی‌ها، حل کردن لاستیک، از بین بردن رنگ، بازیابی گوگرد و به عنوان حلال حامل سیلیکون ها
خطرات پرکلرواتیلن :
افرادی که به طور مستمر به واسطه شرایط و محیط کاری یا حتی زندگی با این ماده سروکار داشته باشند در معرض خطرات کوتاه مدت و بلند مدت خواهند بود که این خطرات شامل موارد زیر است:
تماس کوتاه مدت
تنفس دوز بالا از پرکلرواتیلن در مدت زمان کوتاه اثرات زیر را به همراه دارد:
- آثار سرماخوردگی
- خواب آلودگی
- سردرد
- تهوع و استفراغ
- عدم تعادل و هماهنگی
- سوزش چشم و دستگاه تنفسی
- در تماس با پوست باعث التهاب و قرمزی آن می شود.
تماس طولانی مدت
تماس طولانی مدت با این ماده می‌تواند باعث به وجود آمدن تغییرات در حالات زیر شود:
- مزاج
- حافظه
- توجه و هشیاری
- عکس العمل
- بینایی و دید
تماس طولانی با PCE نیز می تواند عامل بوجود آمدن سرطان شود.
در طی تحقیقات صورت گرفته مشخص شده است که، قرار گرفتن مادر در دوران بارداری در معرض این پرکلرو اتیلن، باعث افزایش تعداد کودکان متولد شده با نقص‌های مادرزادی می‌شود.
شرایط نگهداری
بیشتر بخارات پرکلرواتیلن از هوا سنگین‌ترند و در امتداد زمین پخش می‌شوند. همواره توصیه می‌شود محصول را در ظروف در بسته و در محل خشک و خنک، دارای تهویه مناسب نگهداری نمایید. برای انتقال و نگهداری از ظروف آلومینیوم استفاده نشود واز مواد ناسازگار همچون اکسیدکننده‌های قوی، بازهای قوی و آمین‌ها دورنگهداشته شود.
فروش بوراکس:
برای اطلاع از قیمت این کالا و همچنین خرید و فروش آن به لینک مراجعه نمایید.