در جلسه امروز سران سازمان شانگهای در هند، ایران رسما به عنوان عضو این سازمان اعلام شد. بر این اساس آیت الله رئیسی رئیس جمهور امروز برای اولین بار در اجلاس جهاین شانگهای سخنرانی کرد. رئیس جمهور در بیست و سومین اجلاس شانگهای، با اشاره به اینکه قطعا مزایای عضویت رسمی ایران در سازمان شانگهای در تاریخ ماندگار خواهد شد؛ گفت: جمهوری اسلامی ایران بر این باور است که شانگهای از جایگاه ممتازی در ارتقای روند توسعه همکاریهای سیاسی، امنیتی و اقتصادی برخوردار است. امنیت امری درون زا و دستاوردی جمعی است؛ امنیت منطقه ای از خواست ملت‌ها آغاز شده و با اراده دولت قوام می‌یابد.
از زمانی که روند عضویت دائم ایران در سازمان شانگهای جدیت پیدا کرده و رویکرد سیاست خارجه همسایه محور در کشور حاکم شده، کشورهای منطقه با استقبال و آغوش بهتری به تعامل با جمهوری اسلامی می پردازند. این موضوع از اثرات عضویت ایران در این سازمان است به طوری که روابط ایران با تاجیکستان و ازبکستان رشد قابل توجهی در یک سال و نیم اخیر داشته است. در خصوص روابط جمهوری اسلامی با قرقیزستان و قزاقستان نیز زیرساختها در حال آماده شدن است که در ماههای آینده شاهد شکوفایی مناسبات هستیم. ترکمنستان نیز همچنین نسبت به سابق روی گشاده تری نسبت به ایران داشته و در حال انجام همکاری بیشتر است.
لازم به ذکر است، ازمنظر اقتصاد؛ سازمان همکاری شانگهای بیش از 60 درصد منطقه اوراسیا و بیش از 40 درصد از جمعیت جهان را به خود اختصاص داده است، این ظرفیت عظیم، توان بالقوه گسترده‌ای را به این سازمان برای توسعه تجارت و تعمیق همکاریهای اقتصادی در اشکال مختلف اعطا کرده است.
عضویت ایران در این پیمان سبب می‌شود که روابط دوجانبه کشور با تک‌تک اعضا بهبود یابد و ایران از ظرفیت‌های اقتصادی جدید بهره‌مند شود؛ از سوی دیگر به دلیل عدم عضویت غربی‌ها در این سازمان، ظرفیت‌های قابل‌توجهی برای ایران ایجاد خواهد شد و کشور قادر خواهد بود بدون امتیازدهی به غرب، در مسیر خنثی‌سازی شرایط تحریمی قدم بردارد.
همچنین ایران قادر خواهد بود از ظرفیت کشورهای چین و روسیه در پرونده هسته‌ای یا قطعنامه شورای امنیت بهره ببرد، درعین‌حال بستر مناسبی جهت نهایی شدن قرارداد 25 سال با چین و قرارداد بلندمدت با روسیه فراهم خواهد شد.
عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای، جایگاه آن در «یک کمربند، یک راه» را تسهیل کرد
ناظران و تحلیلگران بر این باورند که عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای می‌تواند دسترسی قابل توجه تهران به بازار بزرگ و چند صد میلیونی کشورهای عضو سازمان همکاریهای شانگهای را هموار کند. در این چارچوب، ایران می‌تواند تا حدی به صادرات مواد نفتی و پتروشیمی خود به کشورهای عضو سازمان شانگهای نیز امید داشته باشد و در عین حال برخی نیاز‌های فناورانه، مالی و صنعتی خود را نیز از این منطقه تامین کند. جدای از اینها، عضویت ایران در سازمان همکاریهای شانگهای، عملا جایگاه آن در ابتکار بزرگ دولت چین موسوم به «یک کمربند، یک راه» را تسهیل کرده و موجب تقویت پیوند‌های ایران با دولت‌های آسیای مرکزی می‌شود.مسائلی که در نوع خود حامل مزایا و منافع اقتصادی قابل توجهی برای ایران هستند.
بر‌اساس آمار گمرک، در سال 1400 تجارت ایران با اعضای شانگهای 54 میلیون و 856 هزار تن کالا به ارزش 37 میلیارد و 168 میلیون دلار رسید که حدود 30 درصد کل تجارت خارجی کشور را تشکیل می‌دهد. سهم اعضای این سازمان 45 میلیون و 349 هزار تن و به ارزش 20 میلیارد و 596 میلیون دلار بود و واردات ایران از اعضای سازمان همکاری شانگهای برابر با 9میلیون و 507 هزار تن کالا به ارزش 16 میلیارد و 572میلیون دلار بوده است.
در وب سایت رسمی این سازمان در مورد همکاری اعضای دایم این سازمان با هم برای توسعه زیر ساختهای حوزه انرژی، حمل و نقل، گردشگری و در نهایت از محیط زیست هم تاکید شده است. در سپتامبر 2003 روسای اعضای سازمان همکاریهای شانگهای یک سند مهم همکارهای اقتصادی و تجاری چند جانبه را امضا کردند و متعهد شدند با توسعه اعضای دایم این سازمان، تمامی منافع اقتصادی و تجاری ناشی از ان نصیب تمامی اعضا شود.
بر مبنای این سند همکاریهای اقتصادی که سندی بلند مدت است و از جمله مهمترین مزایای اقتصادی عضویت در سازمان همکاری شانگهای محسوب می شود می توان به ایجاد منطقه آزاد تجاری بین کشورهای عضو این سازمان اشاره کرد که فرصت تجارت و کسب منفعت از این فضا را برای تمامی اعضا فراهم خواهد کرد. از طرف دیگر زمینه سازی برای تقویت فضای سرمایه گذاری در کشورهای عضو این سازمان هم از مزایای این عضویت است.
سه میلیارد نفر جمعیت کشورهای عضو این سازمان، با وجود پیشینه فرهنگی که ایران با بسیاری از آنها داراست، فرصت مناسبی برای بخش‌های اقتصادی و گردشگری ایران خواهد بود. در میان هشت شریک عمده صادراتی ایران، چین، هند و پاکستان به ترتیب در جایگاه اول، پنجم و هشتم جای دارند و در میان شرکای وارداتی ایران نیز چین و هند رده‌های اول و چهارم را در اختیار دارد.
به گزارش تسنیم، عضویت فعال در سازمان های منطقه ای و بین المللی بخش مهمی از سیاست خارجی دولت آیت‌الله رئیسی بر دکترین همسایگی و همگرایی است. در همین خصوص معاون دفتر رئیس جمهور معتقد است حالا با عضویت کامل در سازمان شانگهای، ایران به دنبال گام بعدی یعنی الحاق به "بریکس" است.
تسنیم