محسن خجسته‌مهر (امروز یکشنبه ۲۲ مرداد) در نشست رؤسای کمیته‌های پدافند غیرعامل دستگاه‌های اجرایی کشور با تاکید بر اینکه این جلسه یکی از مهم‌ترین جلسات حوزه راهبردی به‌شمار می‌رود، افزود: با اقدام‌های انجام شده در سال‌های اخیر، افزون بر کاهش آسیب‌پذیری، سطح بازدارندگی افزایش یافته و در مجموع چشم‌انداز پدافند غیرعامل مصونیت‌سازی است.
وی به ویژگی‌های صنعت نفت و شرکت ملی نفت ایران در لزوم استفاده از ظرفیت سازمان پدافند غیرعامل اشاره کرد و ادامه داد: هم به لحاظ وزنی و هم از نظر حجمی سطح مطالعات بالا رفته است و این امتیاز ویژه به‌شمار می‌رود، هم‌اکنون مطالعات مفهومی، پایه تفصیلی و جامع با تکیه بر پدافند غیرعامل انجام میشود.
معاون وزیر نفت تأکید کرد: این فرهنگ جدید برای همه بخش عادی کشور است تا کاری که مبنای مطالعاتی ندارد انجام نشود، زیرا می‌تواند ضد پدافند غیرعامل باشد. اگر کاری مبتنی بر انجام مطالعات و یافته‌ها و بررسی‌ها انجام ندهیم به لحاظ اقتصادی و سایر مسائل به ضد خود تبدیل میشود.
خجسته‌مهر با اشاره به اینکه شرکت ملی نفت ایران از مهم‌ترین و بزرگ‌ترین بنگاه‌های اقتصادی کشور است و عمده درآمد و ارز مورد نیاز کشور از طریق شرکت ملی نفت ایران تأمین میشود، گفت: خلق ثروت و تولید ثروت ناظر به همین موضوع است. نفت و ذخایر زیرزمینی انفال هستند و مالک آن حکومت اسلامی است و دولت و وزارت نفت به نمایندگی از دولت باید این دارایی‌ها را به حداکثر ارزش روزمینی تبدیل کنند.
وی افزود: شرکت ملی نفت ایران به لحاظ ژئوپلیتیکی و ژئواکونومیکی هم حائز اهمیت و ویژگی است و به لحاظ دارایی چهارمین رتبه را میان شرکت‌های نفتی دنیا دارد.
وجود ۴۰۰ مخزن و نفت و گاز در ایران
معاون وزیر نفت با بیان اینکه شرکت ملی نفت ایران ۴۰۰ مخزن نفتی و گازی در اختیار دارد، ادامه داد: حدود ۲۳۰ سکو در بخش دریا داریم. تعداد واحدهای بهره‌برداری نیز ۷۳ واحد است و ۱۸ واحد ان‌جی‌ال نیز در کشور فعال شده است.
خجسته‌مهر تصریح کرد: ۱۳ هزار کیلومتر خط لوله زیردریایی در کشور وجود دارد. همه این موارد به ما دیکته می‌کند که باید آسیب‌پذیری را کاهش دهیم و سطح بازدارندگی افزایش یابد.
وی با اشاره به اینکه ۹۹.۵ درصد انرژی مورد نیاز کشور از نفت و گاز تأمین میشود، گفت: این موضوع هم یک فرصت و هم تهدید است، زیرا برقی که در کشور تولید میشود نیز حاصل مصرف گاز و فرآورده‌های نفتی در نیروگاه‌ها است.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با تأکید بر اینکه موضوعات پدافند غیرعامل یا سخت‌افزار هستند که مربوط به تأسیسات و تجهیزات است یا مربوط به نرم‌افزار که برنامه‌ها، مطالعات و رویه‌ها و الگوهای رفتاری را شامل میشود، افزود: یکی از موضوع‌هایی که در این زمینه باید مورد توجه باشد مربوط به الگوها و نگرش‌های رفتاری ماست که در بخش مصرف می‌توان به آن اشاره کرد.
تغییر نگرش در مصرف انرژی موضوعی فرابخشی است
خجسته‌مهر ادامه داد: در مصرف دچار افراط و مشکلات اساسی شدیم و در صورت ادامه این روند، این مصرف لجام‌گسیخته به تهدید جدی تبدیل خواهد شد.
وی با اشاره به اینکه موضوع تغییر نگرش در مصرف انرژی موضوعی فرابخشی است، تصریح کرد: شرکت ملی نفت ایران تولیدکننده انرژی است، اما مصرف‌کنندگان فرابخشی هستند و همه مردم و صنایع انرژی‌بر جزو مصرف‌کنندگان به‌شمار می‌روند.
معاون وزیر نفت با بیان اینکه حفاظت و مدیریت تأسیسات نفتی باید در دستور کار قرار گیرد، گفت: این تأسیسات در نقاط سه‌گانه حیاتی، حساس و مهم طبقه‌بندی می‌شوند و ۸۰ درصد تأسیسات نفتی در این ۳ منطقه قرار دارند.
خجسته مهر با اشاره به اینکه برخی تأسیسات نفتی قدمت ۵۰، ۶۰ سال دارند و باید بازسازی و نوسازی شوند، افزود: یکی از اشکالاتی که در این زمینه داریم این است که تجمیع تهدیدها در برخی نقاط وجود دارد و باید توزیع درستی از تأسیسات داشته باشیم که در این زمینه مطالعات خوبی انجام شده است.
وی ادامه داد: ۱۸ میلیارد دلار پروژه نوسازی و بازسازی تأسیسات را به تصویب هیئت‌مدیره شرکت ملی نفت ایران رساندیم که ۱۵ میلیارد دلار مربوط به مناطق نفت‌خیز جنوب و ۳ میلیارد دلار در شرکت فلات قاره تعریف شده است و این سرمایه‌گذاری باید در دوره‌ای پنج تا هشت ساله انجام شود.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر اینکه انجام اقدام‌های پدافند غیرعامل در شرکت ملی نفت ایران سرمایه‌گذاری است و هزینه نیست، گفت: با این اقدام از دارایی‌ها حفاظت و دارایی‌ها را تجدید می‌کنیم و از نظر ارزش ارتقا می‌دهیم.
خجسته‌مهر با اشاره به اینکه خطوط انتقال جدید باید این قدرت را داشته باشند که انعطاف‌پذیر شوند، افزود: در برخی نقاط در مبدا با مازاد انرژی و در مقصد با کمبود انرژی روبه‌رو هستیم و لازم است شبکه را اصلاح کنیم.
وی ادامه داد: یکی از موضوع‌ها مهم این است که باید نقش اساسی برای غلبه بر موضوع ناترازی گاز داشته باشیم و اگر روند به همین صورت ادامه یابد ممکن است به ناترازی نفت نیز برسیم.
معاون وزیر نفت تأکید کرد: برای جبران و غلبه بر ناترازی گاز ۵۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری برنامه‌ریزی شده که ۲۰ میلیارد دلار مربوط به فشارافزایی میدان گازی پارس جنوبی است، زیرا ۷۰ درصد تولید و مصرف گاز کشور مربوط به پارس جنوبی است و باید مرکز توجه ما قرار گیرد تا تولید پایدار داشته باشیم. هم‌اکنون نیز در بخش طراحی و مطالعات فعالیت انجام میشود و پیمانکار با دو شرکت خارجی کار را جلو می‌برد.
اختصاص ۲۰ میلیارد دلار اعتبار برای فشارافزایی در پارس جنوبی
خجسته‌مهر با اشاره به اینکه افزون بر ۲۰ میلیارد دلاری که برای فشار افزایی در پارس جنوبی در نظر گرفتیم، کارهای دیگری نیز برای جبران ناترازی گاز انجام شده است، گفت: توسعه میدان‌های پارس شمالی، میدان گازی کیش، ۱۳ طرح در حوزه نفت مناطق مرکزی با ۳.۶ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری، توسعه میدان فرزاد بی و بلال نیز در دستور کار قرار دارد.
وی افزود: مصرف انرژی در کشور به تهدیدی جدی تبدیل شده و اکنون تولید به‌دنبال مصرف حرکت می‌کند و مصرف است که دیکته می‌کند ما چه مقدار تولید کنیم. با این وضع لجام‌گسیخته مصرف بعید می‌دانم بخش تولید و عرضه به آن برسد.
مدیرعامل شرکت ملی نفت با تأکید بر اینکه اجرای طرح‌های بالادستی نفت ۵ تا ۷ سال زمان می‌برد، ادامه داد: این از نظر پدافند غیرعامل تهدید است، برای سرعت بخشیدن به برنامه‌های پدافند غیرعامل یک تصمیم مهم و راهبردی در شرکت ملی نفت ایران گرفتیم.
خجسته‌مهر تصریح کرد: فاز ۱۱ پارس جنوبی مرزی‌ترین فاز ایران است و برخلاف برخی از موقعیت فازهای پارس جنوبی، این فاز قابلیت تولید از چهار لایه بهره‌ده را دارد، با این حال از سال ۷۹ تا سال ۱۴۰۰ هیچ اقدامی برای توسعه فاز ۱۱ انجام نشد. در سال ۱۴۰۰ و با روی کار آمدن دولت سیزدهم اقدام‌های را آغاز کردیم و حفاری ۴ حلقه چاه انجام شد.
وی با اشاره به اینکه خط لوله فاز ۱۱ نیز احداث شده است، گفت: اگر سکویی را چهار سال قبل ساخته بودیم نیاز نبود سکویی را از موقعیت دریا برای نخستین بار جابه‌جا کنیم، اما این ضرورت و نیاز ایجاب می‌کرد که ریسک محاسبه‌شده انجام دهیم و متخصصان ایرانی بر تهدیدهای احتمالی غلبه کردند.
معاون وزیر نفت افزود: روز گذشته (۲۱ مرداد) فاز ۱۱ پارس جنوبی به تولید رسید و ۲۰ سال تأخیر را با ۲۰ ماه کار جهادی متخصصان ایرانی به نتیجه رساندیم.
بازیابی ۷ حلقه چاه فاز ۱۳ برای افزایش تولید گاز
خجسته‌مهر با اشاره به اینکه یکی از سکوهای فاز ۱۳ سال ۹۴ در معرض تهدید بیرونی قرار گرفت و هفت حلقه چاه را از دست دادیم، ادامه داد: شاید اگر پدافند غیرعامل دقیقی داشتیم آن برخورد صورت نمی‌گرفت. خوشبختانه اکنون قرارگاه سازندگی خاتم‌الانبیاء (ص) مشغول ترمیم این هفت حلقه چاه است.
وی تأکید کرد: در ابتدای دولت سیزدهم، خط لوله فاز ۱۶ که باید روزانه ۲۸ میلیون مترمکعب گاز منتقل کند، ۱۴ میلیون مترمکعب گاز منتقل می‌کرد، زیرا دچار آسیب‌های متعددی شده بود، البته بعد از مدت کوتاهی همان ۱۴ میلیون مترمکعب گاز را نیز از دست دادیم و تصمیم گرفتیم خط لوله جدید احداث کنیم که پیش از زمستان این خط لوله جدید هم به مدار می‌آید. تلاش این است که خط قدیمی را برای شرایط اضطراری حفظ کنیم.
مدیرعامل شرکت ملی نفت ایران با تاکید بر اینکه برنامه ما این است در همه مطالعات نماینده پدافند غیرعامل حضور داشته باشد، گفت: این برای ما فرصتی است و باید سازمان‌های دیگر مانند سازمان محیط‌زیست به کمک بیایند، زیرا برخی محدودیت‌ها در اجرای چارچوب پدافند غیرعامل از سایر نقاط تحمیل میشود.
خجسته‌مهر افزود: در حوزه‌های غیرصنعتی در بخش مطالعات ۶۰ مطالعه مفهومی، پایه، تفصیلی و جامع انجام شده است. برای نمونه در عسلویه ۹۰ میلیارد دلار سرمایه‌گذاری کردیم و باید بیمارستان فوق مدرن در آن منطقه تأسیس کنیم، همچنین در مسجد سلیمان با اعتباری ۲۸۰ میلیارد تومانی یک بیمارستان تأسیس خواهد شد. در زمان شیوع کرونا نیز مرکز واکسیناسیون مدرنی در شرکت ملی نفت ایران احداث شد و در کشور نقش خوبی ایفا کرد.
ذخایر ایران معادل ۳۴۰ میلیارد بشکه نفت خام
وی ادامه داد: ایران از نظر ذخایر نفت و گاز رتبه نخست را دارد و ذخایر ایران معادل ۳۴۰ میلیارد بشکه نفت خام برآورد میشود اما روزانه معادل ۷ میلیون بشکه نفت خام در کشور مصرف می‌کنیم که مغایر تولید ثروت است.
معاون وزیر نفت با اشاره به اینکه باید سطح شرکت ملی نفت ایران را به سطوح بین‌المللی برسانیم، گفت: همچنان نیازمند کمک سازمان پدافند غیرعامل هستیم.
خجسته‌مهر افزود: امروز پدافند غیرعامل به فرهنگ بدل شده است و برای اجرای همه طرح‌ها باید از سازمان پدافند غیرعامل مجوز بگیریم.
مهر